مجله علمي معتبر «ساينس» در گزارشي در شماره اخيرش، اقدام غيرمنطقي دولت مصر در عدم صدور رواديد و جلوگيري از حضور دانشمندان و پژوهشگران ايراني در نشست علمي اخير «سزامي» در آن كشور را مورد توجه قرار داده است. به گزارش سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، ‌طرح SESAME ( طرح استفاده از تابش سينكروترون براي علوم و كاربردهاي تجربي در خاورميانه) به تاسيس يك مركز بين المللي تابش «سينكروترون» در خاورميانه مربوط مي‌شود كه از چند سال قبل با نظارت سازمان يونسكو آغاز شده است. در اين طرح كه با مشاركت رسمي هفت كشور منطقه اجرا مي‌شود، قرار است يك دستگاه سينكروترون (شتاب دهنده الكترون) مستعمل بهينه‌سازي شده و براساس آن نخستين شتابدهنده خاورميانه در نزديكي شهر امان - پايتخت اردن - طي چند سال آينده به بهره‌برداري برسد. دستگاه سينكترون الكترون‌ها را با سرعت نور به حركت درمي‌آورد كه پرتو نوري كه از آنها ساطع مي‌شود زمينه بررسي ذرات بنيادي را فراهم مي‌كند. از اين پرتو علاوه بر تحقيقات بنيادي در پژوهش هاي كاربردي محيط زيست، شيمي، فيزيك، دارو سازي، زمين شناسي، زيست شناسي، ‌نانومكانيك و حتي در بخش هاي مختلف پزشكي نظير آنژيوگرافي استفاده مي‌شود. ايران از جمله كشورهايي است كه تاكنون مشاركت فعالي در اين پروژه داشته و در حال حاضر دكتر جواد رحيقي فيزيكدان ايراني رياست كميته آموزش اين طرح بين‌المللي را برعهده دارد. مجله علمي «Science» در شماره 15 دسامبرش در مقاله‌اي در اين زمينه آورده است: «اين موضوع مربوط به عدم موفقيت 35 دانشمندان ايراني در كسب ويزاي مصري براي شركت در نشست اخير اسكندريه با حضور محققان به اميد كار بر روي پروژه SESAME ( طرح استفاده از تابش سينكروترون براي علوم و كاربردهاي تجربي) در خاورميانه است. در حال حاضر هشت كشور عضو كنسرسيومي هستند كه مكاني را به نگهداري يك سينكروترون اهدا شده از سوي آلمان، واقع در 35 كيلومتري بيرون شهر امان، پايتخت اردن اختصاص داده‌اند. اين دستگاه كه اولين دستگاه اختصاص داده شده براي اين منطقه است، قرار است كه در سال 2010 هم به عنوان سكويي براي انجام فعاليت‌هاي تحقيقاتي و هم به عنوان الگويي براي همكاري‌هاي صلح آميز آغاز به كار كند. هشت عضو اين كنسرسيوم در حال حاضر شامل اردن، بحرين، قبرس، مصر، پاكستان، فلسطين، تركيه و رژيم اشغالگر قدس هستند و ايران نيز قرار است سال آينده به عنوان عضو بعدي انتخاب شود. در يك طرح پيشنهادي براي ملحق شدن رسمي به اين پروژه، عواملي بر روي انتخاب دانشمندان ايراني پس از درخواست آنها براي ويزا براي شركت در اين نشست كه هفته آخر ماه نوامبر برگزار شد، تاثير گذاشته است. دانشمندان ايراني در اين زمينه مي‌گويند كه پس از ارائه درخواست‌ها براي ويزا حداقل از شش هفته قبل از برگزاري نشست، هرگز از سوي سفارت مصر در تهران هيچ خبري به گوش آنها نرسيده است. در همين رابطه، رضا منصوري، فيزيكدان دانشگاه شريف در تهران و يكي از دو نماينده ايراني در شوراي SESAME اظهار داشت: اگر اين يك رفتار خصمانه نيست من نمي‌دانم چيست؟ اين در حالي است كه هيات‌هاي نمايندگي ايران در چهار نشست قبلي كه در نقاط ديگري در منطقه برگزار شد، ‌شركت داشتند اين در حالي است كه مقامات مصري منكر بي‌اعتنايي يا توهين به هيات نمايندگي ايراني شدند. در همين رابطه هاني هلال، وزير علوم مصر ضمن بيان اين مطلب كه دانشمندان ايراني به موقع درخواست خود را اعلام نكرده‌اند گفت: اين اتفاق دقيقا شبيه موردي است كه براي خود مصر در درخواست براي شركت در نشست آمريكا رخ داد. از سوي ديگر هرمن وينيك، فيزيكدان مركز شتابگر خطي استنفورد در كاليفرنيا كه به راه اندازي اين پروژه در يك دهه گذشته كمك كرده است، نيز در اين زمينه خاطر نشان كرد: واقعا جاي تاسف است و اميدواريم كه اين اتفاق مانع از به عضويت درآمدن ايران در اين كنسرسيوم نشود.» دكتر رضا منصوري، استاد فيزيك دانشگاه صنعتي شريف و نماينده ايران در شوراي سزامي كه در پي اقدام غيرمنطقي دولت مصر از شركت در در جلسه اخير شورا در اردن خودداري كرد در گفت‌و‌گويي با خبرنگار ايسنا با بيان اين كه اقدام دولت مصر با توجه به ماهيت منطقه‌يي و علمي طرح «سزامي»، غير قابل قبول و در تضاد آشكار با تعهدات بين‌المللي و اهداف و ماهيت اين پروژه است آن را حلقه‌اي ديگر از برخوردهاي سياسي و خصمانه عليه جامعه علمي ايران خواند. معاون پژوهشي وزير سابق علوم در ادامه درباره روند عضويت رسمي ايران در پروژه سزامي كه از ماه‌ها پيش در انتظار تصويب رسمي مجلس شوراي اسلامي است، اظهار داشت: از آنجا كه اين پروژه ابتدا زير نظر يونسكو بود اما بعد به صورت پروژه بين‌المللي مستقل درآمد، عضويت ايران در سزامي بايد به تصويب مجلس شوراي اسلامي برسد كه درخواست عضويت ايران در سزامي در كميسيون امنيت ملي مجلس ششم مطرح شد و در حال حاضر حدود دو سال است كه در صحن علني مجلس براي راي گيري باقي مانده است. عدم عضويت رسمي در سزامي كه مانع پرداخت تعهدات مالي ايران به طرح شده، تلاش برخي كشورها براي لغو عضويت ايران در اين پروژه علمي بين‌المللي را موجب شده كه اميدواريم با تصويب هر چه سريعتر الحاق ايران به سزامي زمينه همكاري و مشاركت جدي‌تر ايران در اين پروژه فراهم شود. دكتر منصوري با اشاره به همكاري موثر ايران در شكل‌گيري و اجراي طرح سزامي، پذيرش 35 محقق ايراني براي شركت در كنفرانس علمي سزامي و در جمع كاربران دستگاه سينكروترون را نمود عيني ديگري از پيشرفت‌ها و تحولات علمي ايران در چند سال اخير توصيف كرد و اظهار داشت: در حال حاضر ايران بيشترين كاربران سينكروترون را در منطقه دارد و با آغاز بهره‌برداري از اين پروژه تا سال 2009 مي‌توانيم به بهترين وجه از مزاياي عضويت در اين طرح علمي استفاده كنيم. انتهاي پيام