مدير اداره‌ي مرمت و احيا سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران تاكيد كرد كه هيچ چيز خاصي زير بلوار پروين تهران‌پارس به نام آب‌انبار تاريخي وجود ندارد؛ اما او سال گذشته درباره‌ي اين اثر گفته بود: اين بنا در دهه‌هاي 30 و 40 ساخته شده و به‌عنوان انبار ذخيره‌ي آب براي آبياري زمين‌هاي كشاورزي مورد استفاده بوده است. بنابراين اثر از نظر قدمت از لحاظ فرم معماري سنتي آن اهميت دارد.
مهدي معمارزاده اكنون كه اثر بلوار پروين زير آسفالت خيابان قرار گرفته است، به خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، گفت: منبع آبي حدود 40سال پيش در اين مكان براي آبياري زمين‌هاي مناطق اطراف ساخته شده بود كه پس از مدتي در زير خيابان قرار گرفت. هرجايي كه تاقي پيدا مي‌شود، آن‌را يك اثر تاريخي و مهم نمي‌توان دانست.
وي در پاسخ به اين پرسش كه چرا سال گذشته آنجا يك اثر تاريخي ناميده و حتا قول‌هايي براي حفاظت و بهره‌برداري از آن داده شد، گفت: سال گذشته اشتباهي اعلام كردند كه آن منبع يك اثري تاريخي است و هركسي اعلام كرده است، مي‌تواند بيايد و با من رو در رو صحبت كند. منبع آبي كه روزانه چند تريلي با 50 تن آهن از روي آن مي‌گذرند، هيچ‌گاه امكان موزه شدن ندارد.
او در شرايطي اين سخنان را مي‌گويد كه مردادماه 1384 به خبرنگار ايسنا گفته بود: براساس توافق‌هاي انجام‌شده با شهرداري قرار بود، كانال فاضلاب از بخش شمالي مخزن تاريخي عبور كند و بخشي از تاق بنا كه در نخستين روزهاي آغاز عمليات كانال‌كشي تخريب شده بود، با آجر بازسازي و روي آن با بتون مقاوم‌سازي شود كه در صورت‌جلسه‌ي امضاشده ميان ميراث فرهنگي و شهرداري منطقه‌ي 4 بر اين مطلب تاكيد شده و آن دستگاه حق نداشته است كه برخلاف آن عمل كند.
پس از تخريب بخشي از مخزن تاريخي آب بلوار پروين تهران‌پارس، سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران مردادماه سال گذشته اعلام كرد كه درحال انجام اقداماتي براي مرمت و ثبت بناست.
در همان زمان، معمارزاده با بيان اين‌كه كارشناس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران از بنا گزارش تهيه كرده است، اظهار كرد: براي متوقف كردن طرح شهرداري (ايجاد كانال فاضلاب) در آن منطقه تلاش مي‌كنيم و اميدواريم مسير فاضلاب را بتوانيم برگردانيم.
در اين‌باره يكي از كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران به خبرنگار ايسنا گفت: از 14ماه پيش تاكنون كه اين اثر پيدا شده، هيچ بررسي خاص و درستي روي آن صورت نگرفته است و هيچ چيز خاصي در پرونده‌ي آن وجود ندارد.
معمارزاده آبان‌ماه 1384 نيز اعلام كرد: بررسي‌هاي صورت گرفته نشان داد كه عبور كانال از كنار بناي تاريخي به‌دليل برخورد با لوله‌هاي گاز و آب غيرممكن است و از سمت ديگر نيز به‌علت پيچ غيراصولي و غيرفني كانال فاضلاب عملي نيست. لذا قرار شد تا شهرداري منطقه‌ي 4 بدون عبور از وسط فضاي بناي تاريخي كانال را از بخش شمالي آن عبور دهد.
اما اكنون وي مي‌گويد: كانال آب و فاضلاب شهرداري با هماهنگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري از داخل اين منبع آب براساس ابعاد استاندارد رد شده و هيچ خسارتي به سازه آن نزده است(!!)
ازسوي ديگر، معاون پيشين حفظ و احيا سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري تهران نيز مهرماه سال گذشته و پس از تشكيل جلسه‌اي با مسؤولان شهرداري، تاكيد كرد كه اين بناي تاريخي، حفظ مي‌شود و كاربري مناسبي به آن داده خواهد شد.
قدير افروند در گفت‌وگوهاي منتشرشده در سال گذشته، اظهار كرده بود: از اين آب‌انبار تاريخي پس از شناسايي و مرمت به‌عنوان فضاي شهري با كاربري فرهنگي استفاده مي‌شود. اين آب‌انبار به‌عنوان يكي از آثار باارزش معماري ايراني اهميت ويژه‌اي دارد. به همين دليل، تلاش مي‌شود تا با كاربري فرهنگي از اين مكان، آب‌انبار قاجاري تهران‌پارس را به يك قطب گردشگري و جذب توريست بتوان تبديل كرد.
به گفته‌ي او آب‌انبار تهران‌پارس نخستين آب‌انبار كشف‌شده در تهران پس از دوران پهلوي است.
رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران ـ محمدابراهيم طريقت تهراني ـ نيز نيمه‌ي مهرماه سال گذشته در اين‌باره گفت: نظر ما به توقف طرح شهرداري است؛ ولي اين امر به‌معناي تعطيلي كار نيست، بلكه بايد جلسه‌هايي داشته باشيم تا مشكل حل شود.
همچنين مدير پايگاه محور تاريخي تهران اعتقاد دارد كه در آن محدوده، سه اثر وجود دارند كه هر سه، مخزن آب بوده‌اند؛ اين آثار يك سيستم آبياري صنعتي را تعريف مي‌كردند كه در اوايل قرن معاصر در تهران‌پارس ايجاد شده بودند. در واقع، زرتشتياني كه به ايران مهاجرت كرده بودند، براي آماده‌سازي اراضي منطقه‌ي تهران‌پارس، طرح آمايشي شامل ايجاد اين مخزن‌ها را اجرا كردند.
اسكندر مختاري معتقد است: يكي از اين مخزن‌ها در كنار اتوبان «وفادار» و ديگري در منطقه‌ي «خاك‌سفيد» است كه دومي به فرهنگسرا تبديل شده است. سومين مخزن هم كه در بلوار پروين تهران‌پارس قرار دارد، توسط خانه‌هاي منطقه اشغال شده و در ورودي آن، داخل يكي از خانه‌هاي متصرف اثر است.
خبرنگار ايسنا در تماس با رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران و معاون حفظ و احيا اين سازمان كه به‌تازگي منصوب شده است، با پاسخ‌هاي مشابهي مبني بر اين كه ابراهيم طريقت تهراني ـ رييس سازمان ـ و سيدمهدي ناظم رضوي ـ معاون سازمان ـ در اين‌باره اطلاعي ندارند و اظهار نظر نمي‌كنند، روبه‌رو شد.
انتهاي پيام