سرنوشت شوم جهان‌نما گريبان مترو را مي‌گيرد، يا چهارباغ مانند حمام خسروآقا ناگهان محو مي‌شود؟ /مترو به قلب نصف جهان مي‌زند؟!/‌18

پس از آن‌كه براي نخستين‌بار بحث عبور مترو از چهارباغ و به‌شكل مشخص از چهارباغ عباسي در سال 1383 مطرح شد و كارشناسان ميراث فرهنگي مخالفت خود را با عبور مترو از چهارباغ عباسي اعلام كردند، اكنون پس از گذشت دوسال و براي بار دوم مساله‌ي مترو و چهارباغ به ميان آمده است؛ اما با اين تفاوت كه در سال 1383 خط احداث مترو حدود دو كيلومتر با چهارباغ عباسي فاصله داشت و اكنون تونل مترو به دو متري اين خيابان رسيده و منتظر اعلام نظر شوراي عالي ترافيك است؛ تا در صورت تصويب گزينه‌ي چهارباغ عباسي، مترو به راه خود ادامه دهد.

به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در اصفهان، با تصويب گزينه‌ي چهارباغ عباسي، مترو برخلاف نظر بيشتر كارشناسان معماري و ميراث فرهنگي پس از عبور از خيابان چهارباغ پايين و چهارباغ هزارجريب از چهارباغ عباسي و حدود 70 متري سي‌و‌سه پل عبور كند. اين در شرايطي است كه زمزمه‌هايي در سطح شهر درباره‌ي تصميم شوراي عالي ترافيك مبني بر عبور مترو از چهارباغ عباسي شنيده مي‌شود؛ ولي تاكنون هيچ‌يك از مقام‌هاي مسؤول اين مساله را تاييد نكرده‌اند.

پس از بحث‌هاي فراوان درباره‌ي عبور مترو از چهارباغ يا شمس‌آبادي در سال 1383، مدير وقت روابط عمومي اداره‌ي ميراث فرهنگي اصفهان چهارم مردادماه 1383، اعلام كرد: در سال 1378 مصوب شد كه مترو از خيابان شمس‌آبادي عبور كند؛ زيرا عبور مترو از خيابان چهارباغ سبب مي‌شد، آسيب‌هايي جدي به اين محوطه‌ي تاريخي وارد شوند.

پس از اين اعلام نظر، عبدالحسين سيف‌اللهي ـ مديرعامل قطار شهري اصفهان ـ تيرماه 1383 اعلام كرد: براساس مصوبه‌اي كه در سال 1379 به تصويب شوراي عالي كشور رسيد، مشخص شد كه مترو اصفهان از زير اين خيابان عبور كند و طبق مصوبه‌ي سال 1379 مسير مترو از 14 متري سطح خيابان چهارباغ عباسي مشخص شد.

پس از اعلام مديرعامل قطار شهري اصفهان، جهانبخش خانجاني ـ سخنگوي وقت وزارت كشور ـ بيان كرد: در سال 1379 طرح عبور مترو از چهارباغ و يا مسير ديگري در شوراي عالي استان مورد بحث قرار گرفت.

البته او به‌صورت روشن موضع‌گيري شوراي عالي ترافيك را بيان نكرد، تا اين‌كه حدود دوماه پس از سفر دبير وقت شوراي عالي ترافيك به اصفهان و گفت‌وگو با مقام‌هاي محلي، عبور مترو از محور شمس‌آبادي اعلام شد؛ اما به‌صورت كمي مبهم؛ چراكه مجري قطار شهري اصفهان به‌تازگي در گفت‌وگويي با خبرنگاران عنوان كرد: بهشتي ـ رييس وقت سازمان ميراث فرهنگي ـ در سال 1381 در جلسه‌اي به‌شكل رسمي مخالفت خود را با عبور مترو از چهارباغ اعلام كرد كه به اعتقاد من، نظر او ملاك نيست و بايد به‌صورت مصوب در شوراي عالي ترافيك به تصويب مي‌رسيد. در سال 1382 نيز موسوي لاري در مقام وزير كشور و رييس شوراي عالي ترافيك، دستور بهشتي را تاييد كرد و گزينه‌ي شمس‌آبادي را ملاك عمل قرار داد.

وي معتقد است: مصوبه‌اي كه در شوراي عالي ترافيك مبني بر عبور مترو از چهارباغ باشد، تصويب نشده است و نامه‌ي وزير كشور در سال 1382 نيز به‌عنوان رييس شوراي عالي ترافيك مساله‌ي عبور مترو را از چهارباغ يا شمس‌آبادي متزلزل كرد كه پس از ابلاغ نامه‌ي لاري، به شوراي ترافيك استان اختيار داده و قرار شد، به‌صورت مصوبه درآيد.

در 28 فروردين‌ماه سال جاري شوراي ترافيك استان اصفهان در نشستي عبور مترو را از چهارباغ تصويب كرد، تا بار ديگر، كشمكش‌ها بر سر عبور يا عدم عبور مترو از زير چهارباغ عباسي از سرگرفته شود. بلافاصله پس از اين تصميم در نيمه‌ي ارديبهشت‌ماه گزارش شد كه تعدادي درخت در محدوده‌ي چهارباغ بالا براي احداث ايستگاه مترو قطع شدند كه در اين‌باره، سيف‌اللهي ـ مجري قطار شهري اصفهان ـ در گفت‌وگويي بيان كرد: مردم اصفهان بايد تصميم بگيرند كه مترو مي‌خواهند يا درخت يا چهارباغ.

اما حسين‌علي وكيل ـ رييس وقت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ـ در واكنش به قطع درختان خيابان چهارباغ بالا كه به گفته‌ي بسياري از كارشناسان معماري اين خيابان نيز تاريخي است و كاخ شاه‌عباس به نام كاخ هزارجريب همراه با 22 باغ در اطراف اين خيابان در دوره‌ي صفوي ساخته شده‌اند، در 16 ارديبهشت‌ماه سال جاري در نامه‌اي به سيف‌الله امينيان ـ معاونت حفاظت فني سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ـ اعلام كرد كه در محور مياني خيابان چهارباغ در تقاطع خيابان شريعتي تعدادي درخت قطع شده‌اند و نگراني خود را از اين موضوع نشان داد.

البته قطع درختان به چهارباغ هزارجريب ختم نشد و براي آن‌كه مترو در محور شمالي ـ جنوبي شهر اصفهان كه از جنوب به‌سمت خيابان چهارباغ هزارجريب و از شمالي به‌سمت خيابان چهارباغ عباسي در حركت بود، به راه خود ادامه دهد، در مسيرش تعدادي از درختان چهارباغ پايين را نيز قرباني كرد و اكنون بنا به گفته‌ي معاون پشتيباني قطار شهري اصفهان و شواهدي مانند تخريب كف‌پوش انتهاي خيابان چهارباغ پايين (ابتداي چهارباغ عباسي) تونل مترو به دو متري خيابان چهارباغ عباسي رسيده است.

اكنون اين پرسش‌ها مطرح مي‌شوند كه آيا با عبور مترو از محور چهارباغ و يكي از نقاط اصلي پر رفت و آمد شهر اصفهان، مشكلات اين ناحيه از جمله ترافيك، محيط زيست و تراكم جمعيت حل مي‌شود و از همه مهم‌تر آيا آثار تاريخي اين محدوده شامل كف اصلي خيابان چهارباغ، مدرسه‌ي چهارباغ، كاروانسراي عباسي و سي‌وسه پل حفظ خواهند شد؟ يا اين‌كه بايد منتظر بمانيم كه اين مساله نيز به سرنوشت برج جهان‌نما گرفتار شود كه 16 آذرماه 1374 در كميسيون ماده‌ي 5 باوجود تمام نگراني‌هاي كارشناسان و البته تحت عنوان تغيير كاربري تصويب شد و اكنون به معضلي تبديل شده است كه پس از گذشت 10سال كه همه متوجه ساخت اين برج ناهمگون و قانون‌شكن شده‌اند، مسؤولان دستور تخريب آن‌را صادر كردند.

تصميم به ساخت برج جهان‌نما چندماه پس از تخريب حمام خسروآقا براي كشيدن خيابان و هم‌زمان با فراهم شدن مقدمات تخريب كارخانه‌ي تاريخي زاينده‌رود گرفته شد كه در آن دوران سيف‌اللهي ـ مجري قطار شهري  اصفهان ـ معاون عمراني وقت استانداري اصفهان و امينيان مدير وقت اداره‌ي ميراث فرهنگي اصفهان بودند. اگر مترو به سرانجام جهان‌نما دچار شود، هزينه‌هايي به‌مراتب سنگين‌تر برجا خواهد گذاشت و ممكن است، چهارباغ مانند حمام خسروآقا به‌طور ناگهاني محو شود و اثري از آن برجا نماند.

آيا موتور مدرنيته‌اي كه چندسالي است، در شهر تاريخي اصفهان با چندهزار سال قدمت روشن شده است، به سرعت بنا‌هاي تاريخي اين شهر را قرباني خود مي‌كند؟!

انتهاي پيام

  • دوشنبه/ ۱۰ مهر ۱۳۸۵ / ۰۹:۴۳
  • دسته‌بندی: فرهنگ2
  • کد خبر: 8507-04789
  • خبرنگار :