انتشارات فرهنگستان هنر منتشر مي كند: بنيانهاي مكتب نگارگري اصفهان دكتر جواني: نقاشي مكتب اصفهان پيوند عميقي با شعر و انديشه عرفا دارد
انتشارات فرهنگستان هنر به منظور بازشناسي، معرفي و حفظ ارزشهاي اصيل فرهنگي-هنري اصفهان، كتاب «بنيانهاي مكتب نگارگري اصفهان» را منتشر خواهد كرد. دكتر اصغر جواني، دبيرعلمي گروه نگارگري، تأليف اين اثر را برعهده داشته است. به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) دكتر جواني دربارهي اين كتاب كه به معرفي نقاشي و نگارگري عصر صفويه ميپردازد، ميگويد: «با پايان يافتن دوران حكومت تيموريان در اواخر قرن نهم هجري و روي كار آمدن شاه اسماعيل اول و اعلام مذهب تشيع به عنوان مذهب رسمي كشور، نگرش تازهاي در ساختار سياسي- اجتماعي ايران آغاز شد. اما به دليل همين تحولات، اوضاع كشور بسيار آشفته بود. تا اينكه با روي كار آمدن شاه عباس اول و انتقال پايتخت به اصفهان، تحولات چشمگيري در زمينههاي سياسي، فلسفي، اجتماعي و هنري شكل گرفت و دوران حكومت شاه عباس اول در شهر اصفهان به عصر شكوفايي ايران معروف شد. اصفهان در اين دوران به مركز علم و توليد انديشه تبديل شد. اين تحولات در حوزهي نقاشي هم بسيار چشمگير بود، به طوري كه در دههي اول قرن يازدهم، نقاشي با ظهور رضا عباسي و حمايت شاه عباس اول به سبك و مباني تازه نائل شد و همين سبك بعدها توسط پيروان و شاگردان رضا عباسي ادامه يافت و به عنوان مكتب اصفهان شناخته شد. هدف اصلي اين پژوهش و تأليف اين كتاب، بررسي و شناخت علل و عوامل شكل گيري اين شيوه نقاشي در عصر شاه عباس اول در قلمرو فكري و هنري است.» دكتر جواني همچنين به دليل اهميت مكتب اصفهان و پرباري نقاشيهاي آن دوران و به ويژه ظهور رضا عباسي كه از هنرمنداني است كه بيشترين سهم را در مكتب نقاشي اصفهان داشته – تا جايي كه سبك نقاشي و روش هنري اين هنرمند محور اصلي در تجزيه و تحليل اين پژوهش قرار گرفته - نوشتن چنين كتابي را از دغدغههاي هميشگي خود نام ميبرد و در مقدمهي كتاب مينويسد: «آنچه در اين جستار ميآيد، پاسخ به يكي از دغدغههاي ذهني و وابستگيهاي ملي و محلي نگارنده است، كه هر چند خود را بسيار كوچكتر از آن ميداند كه دربارهي پايه و اصول مكتب نقاشي اصفهان به ويژه در حيطهي فكري و معنوي آن قلمفرسايي كند، توفيق الهي و شوق چندين ساله و تشويق و ترغيب استادان محترم و بزرگوار و دوستان گرانقدر اين زمينه را مهيا ساخت.» نقاشي مكتب اصفهان نوع خاصي از نقاشي است كه پيوند عميقي با شعر و انديشه عرفا دارد. دليل اصلي آن هم گسترش تصوف در قرن نهم و دهم هجري در اصفهان است. اصغر جواني درباره ويژگي هاي نقاشي اين دوره هم گفته است: «از مهم ترين ويژگيهاي ساختار فكري در عصر تيموريان تا اواسط حكومت صفويان، گرايش جدي به تصوف است. اين نوع جهانبيني بر تمام عرصههاي اجتماعي، سياسي و فرهنگي و به ويژه شعر و ادبيات سايه افكنده بود و به دليل پيوند نزديك شعر و نقاشي فضاي آثار نقاشي، فضايي مثالي و به عبارت ديگر عالمي متفاوت از عالم محسوس و معقول مي آفريند. نقاشي اين دوران به لحاظ پيوند معنوي با مفهوم نور كه در انديشه عرفا و حكما مطرح بوده، از امتياز ويژه اي برخوردار است.» اين كتاب در شمارگان 1500 نسخه، به زودي در تابستان 85 منتشر خواهد شد. انتهاي پيام