كارشناس مرمت استان اصفهان: فجايع رخ‌داده در مدرسه‌ي چهارباغ به‌دليل سرعت بالاي تخريب نسبت به مرمت است
كارشناس مرمت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان اصفهان گفت: در ايران سرعت تخريب آثار تاريخي بيش از سرعت مرمت آن‌هاست و تبله‌ها و فجايعي كه در گنبد مدرسه‌ي چهارباغ رخ داده، در چند سال گذشته شكل گرفته و اكنون وضعيت آن حادتر شده است. كريم متقي در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در اصفهان، درباره‌ي وضعيت نامناسب گنبد مدرسه‌ي چهارباغ، تصريح كرد: گنبد اين مدرسه 16 ترك دارد كه مرمت آن‌ها سال‌هاي گذشته در دستور كار سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بوده است كه مرمت و بازسازي 13 ترك آن به پايان رسيد و مقرر شد، سه ترك باقي‌مانده نيز يكي توسط شهرداري و دو ترك ديگر توسط اداره‌ي اوقاف و امور خيريه و با نظارت كارشناسان ميراث فرهنگي مرمت شوند كه اين كار تاكنون انجام نشده است. وي با بيان اين‌كه امروزه ارتباط تنگاتنگي ميان استادكاران قديمي و كارشناسي مرمت وجود ندارد، يادآور شد: در دوره‌ي صفوي استادكاراني كه به خلق آثار تاريخي مي‌پرداختند، درجه‌ي ايمان و خلوص داشتند. به همين دليل، مشكلاتي كه اكنون براي مرمت‌كاران وجود دارد، در آن زمان نبوده است. او از ديگر عوامل تخريب آثار تاريخي را به‌كار بردن مصالحي دانست كه كيفيت خوبي ندارند و افزود: به‌عنوان مثال، كاشي‌هايي كه 400 سال پيش ساخته مي‌شدند، از نظر مرغوبيت بسيار بالاتر از كاشي‌هايي هستند كه اكنون كارخانه‌ها مي‌سازند. متقي به تفاوت فرش دستباف و فرش ماشيني اشاره كرد و با بيان اين مثال، اهميت مواد به‌كار گرفته‌شده را در مرمت آثار تاريخي قابل توجه ارزيابي و اضافه كرد: عمر مصالحي كه در حال حاضر براي مرمت آثار به‌كار برده مي‌شوند، پنج‌سال است؛ اين امر در حالي است كه كساني آثار تاريخي مربوط به قرن‌هاي گذشته را مي‌ساختند كه به چگونگي ساخت اين آثار وارد بودند و از مصالح مرغوب استفاده مي‌كردند. اين كارشناس مرمت با بيان اين‌كه از جمله‌ي ديگر موارد تخريب روزافزون بناهاي تاريخي، تخصيص نيافتن اعتبارات و تخصص نداشتن مديريت‌ها در بخش ميراث فرهنگي است، ادامه داد: ارتعاش‌هاي فيزيكي از جمله تردد اتوبوس‌ها، عوامل صوتي و طبيعي، گرد و غبار و باران‌هاي اسيدي، به وجود آمدن اثرات سوء را روي آثار تاريخي مانند مدرسه‌ي چهارباغ سبب مي‌شوند كه به‌تدريج تخريب اين آثار را درپي دارد. او مهم‌ترين تهديد مدرسه‌ي چهارباغ را در مقطع كنوني عبور مترو از خيابان چهارباغ دانست و تاكيد كرد: عبور مترو از مسير چهارباغ به هيچ عنوان صحيح نيست و براساس آزمايش‌هايي كه دانشگاه صنعتي اصفهان در قالب يك پايان‌نامه‌ي دوره‌ي فوق ليسانس انجام داده، وجود ارتعاش‌هاي ناشي از عبور مترو از اين مسير ثابت شده و يك تا دو سانتي‌متر نيز رانش زمين تخمين زده شده است. به علاوه وجود مادي‌ها را در زير مدرسه‌ي چهارباغ كه تمام پي‌هاي اين مدرسه را خيس و مرطوب كرده‌اند، بايد مورد توجه قرار دارد. وي اضافه كرد: مجموعه‌ي دولت‌خانه‌ي صفوي در محدوده‌ي چهارباغ كه به روي بستري از خاك‌هاي رسي و رسوبي قرار دارد، عبور مترو را از مسير چهارباغ ناممكن مي‌كند. هرچند مسؤولان قطار شهري بر اجراي اين طرح مصمم هستند و مواردي مانند مترو لندن و پاريس را مثال مي‌زنند، اما طي مكاتبه‌هايي كه با برخي شهرها مانند تهران و لندن شده، وجود ارتعاش‌ها در سطح زمين ثابت شده است و اين ارتعاش‌ها به ساختمان‌ها نيز منتقل خواهند شد. كارشناس مرمت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان اصفهان با اظهار تاسف نسبت به نبود همفكري ميان مسؤولان شهري، اظهار داشت: نبود همياري و همسويي برخي مجريان پروژه‌ها و طرح‌ها با مسؤولاني چون اداره‌ي اوقاف و امور خيريه، سازمان مسكن و شهرسازي، سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و شهرداري ناهماهنگي در اجراي اين پروژه‌ها را سبب شده و اين امر در حالي است كه اصفهان به‌عنوان پايتخت فرهنگي جهاني اسلام و همچنين نصف جهان مطرح است و در اين راستا، علاوه بر مسؤولان، تك‌تك مردم شهر اصفهان در قبال ميراث فرهنگي خود مسؤول‌اند؛ تا اين بناها حفظ و به‌شكل اصولي و با مباني نظري مرمت شوند. همچنين با قوانين بين‌المللي نيز منطق باشند، تا ثابت كنيم كه لياقت داشتن اين شهر زيبا و تاريخي را داريم. ازسوي ديگر، يكي از مسؤولان اداره‌ي اوقاف و امور خيريه‌ي استان اصفهان نيز در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا در اصفهان، مدعي شد: مرمت گنبد مدرسه‌ي چهارباغ برعهده‌ي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري است و با نظارت اين سازمان بازسازي مي‌شود كه مرمت آن در سال‌هاي گذشته به‌درستي انجام نشده و اين امر، تخريب اين گنبد را درپي داشته است. وي كه بارها، اخبار منتشرشده درباره‌ي وضعيت نامناسب مدرسه‌ي چهارباغ را نادرست دانسته است، اين‌بار تاكيد كرد كه نامي از او برده نشود و ادامه داد: هنگامي كه داربست گنبد مدرسه‌ي چهارباغ را برداشتند، عيب‌هاي گنبد مشخص شدند. او ادعا كرد: اداره‌ي اوقاف و امور خيريه توانايي بازسازي آثار تاريخي اصفهان و بخصوص مدرسه‌ي چهارباغ را در بخش ايوان و درها دارد كه در صورت كسب مجوز به‌زودي ايوان‌هاي مدرسه نقاشي خواهند شد. وي در پاسخ به اين پرسش كه آيا اداره‌ي اوقاف تجربه‌ي لازم را درباره‌ي مرمت آثار تاريخي دارد؟ اظهار داشت: ما با كمك مرمت‌كاران با تجربه و نظارت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري آثار را مرمت و بازسازي مي‌كنيم و فكر نمي‌كنم، مشكلي در اين‌باره وجود داشته باشد. اين مسؤول اداره‌ي اوقاف و امور خيريه‌ي اصفهان درباره‌ي اين‌كه چرا مدرسه چهارباغ كه شاهكار معماري ايران است، بايد روي بازديدكنندگان و علاقه‌مندان بسته باشد؟ گفت: به‌دليل تحصيل طلاب ديني در مدرسه‌ي چهارباغ و مخالفت دفتر امام جمعه‌ي اصفهان با بازديد گردشگران در هنگام تحصيل اين طلاب، مدرسه‌ي چهارباغ براي ورود گردشگران تعطيل است. البته به‌تازگي با پي‌گيري‌هاي انجام‌شده و در ايام تعطيلات تحصيلي طلاب، اين مدرسه براي بازديد علاقه‌مندان به‌مدت يك‌ماه باز بود. وي اضافه كرد: در بازديد‌هاي نوروزي امسال از مدرسه‌ي چهارباغ، حدود نه‌ميليون نفر از اين بناي تاريخي ديدن كردند كه كمك خوبي نيز از محل فروش بليط‌ها براي مدرسه‌ي چهارباغ بود. انتهاي پيام