عمليات مرصاد؛ ‌كمين در گلوگاه تاريخ جنگ

بررسي حوادث نيمه اول سال 1367 در رابطه با جنگ ايران وعراق به خوبي نشان مي‌دهد كه از نظر نظامي، دشمن با حمايت‌هاي مستقيم و غيرمستقيم وهمه جانبه، توان قابل ملاحظه‌اي يافته و در مقابل محاصره اقتصادي ونظامي موجب كاهش نسبي توان نظامي ايران گرديد.

به گزارش سرويس «فرهنگ و حماسه» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در چنين شرايطي با دخالت آمريكا در جنگ و سرنگوني هواپيماي مسافربري ايراني در اوايل تيرماه سال 67 تهاجم دشمن آغاز شد و در كمتر از سه ماه تمام مناطق تصرف شده توسط ايران را باز پس گرفت. فعل وانفعالات نظامي نهايتا موجب اقدام شجاعانه و تدبير حكيمانه رهبر انقلاب اسلامي امام خميني (ره) مبني بر پذيرش قعطنامه گرديد.

دشمن كه احساس مي‌كرد مواضع نظامي ايران در حالت ضعف قرار دارد،بعد از پذيرش قطعنامه اقدام به دو حمله سراسري در منطقه عملياتي جنوب وغرب كشور نمود. در جنوب مجددا تا دروازه اهواز پيشروي كرد اما حضور رئيس‌جمهور وقت (مقام معظم رهبري) در اهواز واعلان باقي ماندن در منطقه تا عقب راندن دشمن باعث شد تا نه تنها سيل نيروهاي مردمي به سوي جبهه سرازير شود، بلكه نيروهاي نظامي نيز سريع خود را بازسازي نموده و با حمله به دشمن بيش از 300 دستگاه تانك و نفربر را منهدم نموده و يا غنيمت گرفته و صدها نفر از دشمن را به اسارات درآورده و آنها رامجبور به عقب‌نشيني تا خطوط مرزي نمودند.

در منطقه غرب نيز دشمن قصد پيشروري داشت كه با تعبير تاكتيك عقب‌نشيني و نيروهاي آماده منافقين را به طرف ايران گسيل نمود و با پروازهاي بالگردها و هواپيماهاي نظامي پشتيباني مستقيمي را از ستون نظامي منافقين انجام داد.

                                          منافقين و پيشروي براي فتح تهران

ستون نظامي منافقين بعد از عبور از مرز به سمت شهر اسلام‌آباد حركت نمود. در بين مسير مقاومت‌هاي موردي توسط نيروهاي پراكنده در منطقه صورت گرفت از جمله مقاومت در پادگان ابوذر و حماسه شهادت فرماندهان و سربازان پادگان.

ستون منافقين با درك ناصحيح از شرايط سياسي و اجتماعي داخلي ايران مغرور از پيشروي روي جاده بعد از گذشتن از اسلام آباد به طرف كرمانشاه حركت نمود تا به اصطلاح بعد از آزادي اين شهر بتواند راه پيشروي خود را به سوي تهران هموار نمايد. در چنين شرايطي مسوولان نظامي و سياسي كشور با تدبيري هوشمندانه توانستند عمليات غرور‌آفرين مرصاد را طراحي و با فرماندهي امير سرافراز ارتش جمهوري اسلامي ايران، سپهبد شهيد علي صياد شيرازي و با شركت يگانهاي ارتش و سپاه پاسداران اجرا نمايند.

                       مهمترين محورهاي عمليات مذكور به طور خلاصه به شرح زير است

1-توقف شدن دشمن در تنگه مرصاد با حضور يگانهاي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي وارتش جمهوري اسلامي ايران در منطقه عملياتي با توجه به اينكه منافقين به صورت ستون و متكي بر جاده در حال حركت بودند، ايجاد جبهه زميني را از روبرو بسيار مشكل مي‌نمود، لذا بعد از توقف منافقين، طراحي عمليات به طرف استفاده از برتري هوايي جهت پيدا كرد.

2- يورش بي‌امان،دلاورانه و پرتوان نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران با جنگنده‌هاي تيزپرواز به طرف ستون نظامي منافقين آغاز گرديد. سازمان رزم دشمن در همان حملات اوليه متلاشي و نفرات پياده سراسيمه به طرف جاده و كوههاي اطراف پناه بردند.

3- هواپيمايي نيروي زميني ارتش (هوانيروز قهرمان) با اجراي نقش اصلي خود در اين عمليات صحنه‌هايي از حماسه و ايثار را آفريد كه بارها در طول جنگ تكرار شده بود. با استفاده از جناحين و در طول جاده و ارتفاعات مناسب اطراف جاده بالگردها موضع گرفته و به طرف ستون بهم ريخته آتش گشودند و نفرات پياده را كه در كوهها متواري شده بودند تعقيب كرده و به هلاكت رسانده و يا به تسليم وا داشتند.

از نظر آماري اقدامات هوانيروز به شرح زير صورت گرفته است:‌

ساعت پرواز: 708 ساعت، حمل مجروحين 439 نفر

سورتي پرواز: 727 سورتي، حمل بار و تجهيزات 239 تن

حمل نفرات: 405 نفر، مهمات مصرفي 50 تن

اقدام هوانيروز در هلي‌برد تيپ 55 هوابرد، تيپ 45 تكاور و يگانهاي سپاه پاسداران در عقبه ستون زمينه را براي محاصره كامل منافقين فراهم آورد.

4- يورش و حمله يگانهاي مستقر در تنگه چهار زبر (مرصاد) به منافقين ودستگيري نفرات متواري دشمن

5- بستن عقبه دشمن و جلوگيري از فرار به طرف عراق توسط نيروهاي مردمي حاضر در منطقه و تيپ 55 هوابرد، تيپ 45 تكاور، تيپ 35 تكاور و يگانهايي از لشكر 81 زرهي. به اين ترتيب منافقين با دو راه كار روبرو بودند، يكي خودكشي و يكديگر را كشتن كه تعداد قابل توجهي به اين شكل خود را به هلاكت رساندند و ديگري تسليم شدن به نيروهاي اسلام كه تعداد قابل توجهي نيز به اسارت درآمدند.

6- جهت جلوگيري از فرار منافقين به طرف ايلام نيز، تعدادي از يگانهاي تيپ 45 از طريق زمين از منطقه ششو وارد منطقه درگيري شده و در فرودگاه اضطراري اسلام‌آباد موضع گرفتند و يگانهايي نيز با هلي‌برد در ارتفاعات قلاويزان پياده شده و مسيرهاي مورد نظر را تحت كنترل قرار دادند.

7- در اين عمليات كه آخرين عمليات جنگ 8 ساله محسوب مي‌شود علاوه بر يگانهاي نظامي از سپاه پاسداران و ارتش جمهوري اسلامي ايران نقش نيروهاي مردمي سازمان يافته و خودجوش بسيار مهم و سرنوشت ساز بوده است. حمايت روحي و رواني مردم و مسوولين كشور، پشتيباني سازماني و غيرسازماني در تدارك رزمندگان توسط پشتيباني منطقه يك نيروي زميني ارتش و گروه مخابرات 404 كرمانشاه نيز توانست نقش موثري را در متلاشي نمودن منافقين به عمل آورد.

8- سرانجام بعد از 5 روز درگيري آخرين گلوله‌هاي شليك شده در 8 سال دفاع مقدس بر سينه دشمن پر كينه نشست و برگ زرين و افتخار ارزشمند ديگري را براي نيروهاي مسلح و مردم اين سرزمين رقم زد تا دشمنان قسم خورده بدانند كه دفاع از كيان انقلاب اسلامي و مرزهاي مقدس جمهوري اسلامي در هر زمان و مكاني مقدور بوده و بيگانه و مزدور هيچ جاي پايي در ايران نداشته و نخواهند داشت.

برگرفته از خاطرات سرهنگ مجتبي جعفري

تهيه و تدوين:تهيه و تدوين:معاونت فرهنگي و روابط عمومي اداره عقيدتي سياسي نزاجا، مديريت فرهنگي- دايره انتشارات.

انتهاي پيام

  • جمعه/ ۶ مرداد ۱۳۸۵ / ۰۸:۵۷
  • دسته‌بندی: فرهنگ حماسه
  • کد خبر: 8505-02672
  • خبرنگار :