نقش‌برجسته‌ي هركول در 300 متري شرق كتيبه‌ي داريوش در بالاي يك صخره قرار دارد. به گزارش بخش ايران‌شناسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، هركول بيستون در كتيبه‌اي به خط يوناني در پشت سر نقش‌برجسته، چنين معرفي شده است: به سال ‌164 ماه پانه موي، هركول فاتح درخشان به‌وسيله‌ي هيتاكنيتوس پسر پانتيا خوس به سبب نجات كل آمن فرمانده كل اين مراسم برپا شد. اين نقش‌برجسته در سال 1337 و در جريان احداث يك جاده شناسايي شده است و مردي تنومند را در حالت درازكشيده روي سكويي نشان مي‌دهد كه پياله‌اي در دست دارد. ارتفاع اين پيكره از سطح زمين ‌89 سانتي‌متر و ارتفاع سكوي آن ‌194 سانتي‌متر است. هركول در اين نقش جامي با دهانه‌اي به قطر ‌14 و عمق ‌8/5 سانتي‌متر در دست دارد. اندام اين پيكره ‌1/47 سانتي‌متر طول دارد. نقوش كناري هركول شامل درخت زيتوني است كه به شاخه‌هاي آن تيردان و كمان‌داني آويزان شده‌اند. تاريخ حجاري اين اثر سال ‌164 ماه پانه موي است كه با سال ‌153 پيش از ميلاد و هم‌زمان با اواسط سلطنت مهرداد اول اشكاني ـ اشك نهم ‌174-134پيش از ميلاد ـ برابري مي‌كند. برخي از باستان‌شناسان نيز عقيده دارند كه نقش شير زير مجسمه‌ي هركول از قبل بوده و از سمبل‌هاي بهرام ـ ورهام، ورثرغنه ـ خداي نگهبان شهرهاست. با توجه به بقاياي شهر پارتي كنار مجسمه احتمال مي‌دهند، شير سنگي بر در ورودي اين شهر نصب شده باشد. در بهمن‌ماه سال ‌1337 هنگامي كه كارگران شركت شوسه براي احداث راه جديد همدان به كرمانشاه در دامنه‌ي كوه بيستون مشغول خاك‌برداري و خارج كردن سنگ از پاي كوه و تسطيح جاده بودند، به دست و سر مجسمه‌اي سنگي برمي‌خورند و موضوع را به وزارت فرهنگ و هنر وقت گزارش مي‌دهند. به‌دنبال آن و با كاوش‌هاي باستان‌شناسي كه توسط كارشناسان اين وزارتخانه انجام مي‌شود، پيكره‌ي هركول و نقوش الحاقي به طور كامل از زير خاك بيروين مي‌آيند. با احداث و راه‌اندازي جاده‌ي مورد نظر اين اثر باارزش تاريخي دقيقا در كنار جاده قرار مي‌گيرد. آسيب‌هايي مانند سرقت سر مجسمه در سال ‌1356 كه پس از مدتي توسط مسؤولان كشف و بازگردانده شد و هم‌چنين تخريب دست و جام پيكره توسط افرادي در سال ‌1358، سرقت دوباره‌ي سر هركول و صدمه‌هاي ناشي از آن كه در سال ‌1372 توسط نيروي انتظامي كشف و به اداره‌ي ميراث فرهنگي استان كرمانشاه تحويل شد، سبب شد تا كارشناسان اداره‌ي ميراث فرهنگي تدابيري براي رفع اين آسيب‌ها و حفظ و مرمت اين اثر ارزشمند دوره‌ي سلوكي بيانديشند كه از جمله‌ي اين تدابير تهيه‌ي مولاژ سر هركول از جنس فايبر گلاس و نصب آن به‌جاي سر اصلي بود كه متاسفانه بارها مورد هدف‌گيري و پرتاب سنگ ازسوي افراد بي‌خرد شده است تا جايي كه آمار مولاژهاي ساخته شده از اين سر به عدد هشت رسيد. اين صدمه‌ها سبب شد تا پايگاه ميراث فرهنگي بيستون با همكاري مسؤولان استان، جاده را منحرف و با استفاده از سنگ‌هاي منطقه سر و دست مجسمه را بازسازي كنند. اكنون مولاژ سنگي اين دو قطعه روي مجسمه قرار دارد. سر اصلي نيز مرمت شده است و در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كرمانشاه نگهداري مي‌شود. انتهاي پيام