بازخواني يك طرح 7 سالهي نافرجام! هاله ابهامي كه طرح ملي گردشگري را فرا گرفته است
بسياري از كارشناسان بر اين باورند كه نبود طرح جامع و ملي صنعت گردشگري، مهترين عامل براي عدم توسعهي مناسب و ناهماهنگيهاي موجود به شمار ميرود. اين در حالي است كه رييس كميتهي ميراث فرهنگي و گردشگري مجلس، از بررسي طرح جامع ملي گردشگري و ضرورت وجود اين طرح در هفته آتي خبر داده و تاكيد كرده است: با توجه به ضرورت وجود طرح جامع گردشگري، مسوولان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري هفتهي آينده در كميسيون فرهنگي مجلس حضور پيدا خواهند كرد تا اين طرح مهم مورد بررسي قرار گيرد. به گزارش خبرنگار گردشگري ايسنا، عليرغم قرار داشتن ايران در جايگاه10 كشور برتر جهان از نظر دارا بودن آثار تاريخي و جاذبههاي اكوتوريستي، سهم كشورمان از درآمد 400 ميليارد دلاري صنعت توريسم در جهان كه حداقل آن 5 تا 7 درصد اعلام شده، نه تنها اين ميزان نيست، بلكه درآمد سالانه ايران بسيار پائينتر و حدود 5 صدم درصد سهم توريسم است به طوري كه در ميان دنيا در رتبه 60 جاي گرفته است. به اعتقاد بسياري از كارشناسان، سير صعودي ورود گردشگران به كشور ارتباط مستقيمي با ايجاد زيرساختهاي مناسب و نيز حفظ و تقويت بحث امنيت عيني و ذهني در داخل و حتي خارج دارد. در حالي كه دولت بر اساس چشم انداز 20 ساله ، بايد تا سال 2020 ميلادي20 ميليون گردشگر را به داخل كشور جذب كند،آمارها نشان دهنده اين است كه با توجه به مشكلات و موانع پيش روي، رسيدن به اين ميزان گردشگران ، قدري بلند پروازانه و آرماني به نظر ميرسد. صنعت گردشگري كه امروزه به سومين صنعت درآمدزاي جهان تبديل شده و پس از نفت و صنايع اتومبيلسازي قرار گرفته است، نيازبه ماده اوليهاي دارد كه بتوان با استفاده از آن و سرمايهگذاري در ايجاد زير ساختهاي ضعيف كشور ، درآمد پيوسته و باثبات براي ايران فراهم كرد . اصل مهمي كه كشورهاي اروپايي ، ايالات متحده ، چين ، مصر، هنگ كنگ ، مالزي و امارات متحده عربي براي دسترسي به اهداف ياد شده، انجام داده و از آن درآمد هنگفتي نصيب كشورشان نمودهاند، تدوين برنامهاي جامع براي گردشگري و اعلام بسيج همگاني براي توسعهي آن است. عاليترين مقامات ومسولان دولتي اين كشورها خود معترفند كه تنها با اجراي يك برنامه جامع در طول دهههاي متمادي توانستهاند تا به اين موفقيت دست پيدا كنند. طي دهههاي گذشته براي دستيابي به يك الگو و مدل موفق از صنعت توريسم، در خصوص اجرايي ساختن راهكارهاي توسعه گردشگري در ايران فراز و نشيبهاي بسياري بوجود آمد كه از آن جمله ميتوان به تدوين و اجراي طرح جامع گردشگري، به عنوان اصليترين برنامه كاري بخش گردشگري اشاره كرد. قرار بود اين طرح در سال اول برنامه سوم توسعه يعني سال 78 انجام شود كه در عمل شاهد بوديم كه از نيمه دوم سال 79 آغاز و در نهايت در سال 81 نيز به اتمام رسيد تا اينكه در خصوص ميزان ثمربخشي آن نيز كارشناسان با مطالعه طرح جامع جهانگردي اعلام كردند اين طرح از قابليت اجرايي بالايي برخوردار نبوده و براي بررسي آن ، سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري موظف شدكميتهاي براي بازنگري و افزايش قابليت آن فعال كند كه عليرغم قرارداد منعقده ميان سازمان وقت ايرانگردي و جهانگردي به عنوان متولي گردشگري كشور و يك موسسهي مطالعاتي توريستي، بازنگري اين طرح مسكوت و سرانجام اين طرح در هالهاي از ابهام باقي ماند! بازنويسي طرح جامع گردشگري به درخواست سازمان وقت ايرانگردي و جهانگردي و با نظارت سازمان مديريت و برنامهريزي، به گروهي از مشاوران توريسم موسسه گابين - آسيا محول شد كه با توجه به ادغام سازمانهاي ايرانگردي و جهانگردي و ميراث فرهنگي و تغييرات گستردهي مديريتي همگان پيشبيني كردند كه بازنويسي اين طرح هيچگاه عملي نخواهد شد كه با تاسف در مقام عمل نيز اين اتفاق بروز پيدا كرد. دكتر ناصر كرمي- مدير كميته بازنويسي طرح جامع گردشگري - پيش از اين به خبرنگار ايسنا گفته بود: در اين طرح براي نخستين بار مسالهي ادغام دو سازمان ايرانگردي و جهانگردي و ميراث فرهنگي مطرح شده و تاسيس سازمان جديد نيز طبق سياستگذاريهاي اين طرح انجام گرفته است، بنابراين به نظر ميرسد كه در كاربردي بودن اين طرح هيچ شكي نباشد!. سعيد اميريان -كارشناس گردشگري سازمان مديريت و برنامهريزي - نيز درجريان ادغام دو سازمان ايرانگردي و جهانگردي وميراث فرهنگي اعلام كرده بود: سازمان مديريت وبرنامه ريزي نقطه نظرات خود را در خصوص بازنگري طرح جامع گردشگري به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ابلاغ كرده است؛ با اين حال اقدامات اجرايي براي رفع كاستيها و نقطه نظرات كارشناسي شده به سازمان گردشگري بستگي خواهد داشت. به گفته وي: به دليل پارهاي از مسايل موجود در طرح جامع گردشگري، بازنگري در آن ضروري بوده و اين بازنگري حتي در طرح جامعه توسعه گردشگري، در قالب سند توسعه ميراث فرهنگي و گردشگري برنامه چهارم توسعه نيز ديده شده است. اميريان با تأكيد بر اينكه مسئولان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، لزوم بازنگري در طرح جامع گردشگري را قبول دارند، گفته بود: به نظر ميرسد در شرايط كنوني مسئولان گردشگري در صدد بازنگري طرح هستند، اما عملي شدن آن بستگي به اقدامات اجرايي دارد. اگر اين بازنگري به نحو مطلوب و شايسته كه مد نظر سازمان مديريت و برنامهريزي است انجام شود، ميتواند پاسخگوي بسياري از كمبودهاي موجود در حوزهي صنعت گردشگري باشد. با اين حال، مدتهاست كه از ادغام وحضور متوليان مختلف در عرصهي ميراث فرهنگي و گردشگري ميگذرد و باز هم خبري از تدوين طرحي جديد ويا بازنگري و باز نويسي طرح قبلي نيست،اين در حاليست كه به اذعان كارشناسان، چرخ گردشگري ايران همچنان سنگين و رخوتناك به حركت خود ادامه مي دهد. حال جاي اين پرسش خاليست كه در غياب طرح ملي، توريسم ايران تا چند سال ديگر بايد از تونل آزمون و خطا عبور كرده و هر يك از مديران گردشگري براي خود برنامهاي ارايه دهند كه با تغيير مديريتها عمر اين برنامهها در نهايت از چند سال گذر نميكند؟ انتهاي پيام