هرچند گرانترين اثر فروخته شده در نخستين حراج كريستي در كشورهاي اسلامي، به هنرمند هندي اختصاص داشت؛ اما نقشه‌ي ايران فرهاد مشيري به حدود هفت و پرينيت عكسي از شيرين نشاط 10 برابر قيمت برآوردشده چكش خوردند. چهارشنبه شب گذشته در حراجي چهارونيم ساعته‌ي آثار هنرمندان عموما خاورميانه‌يي، صددرصد آثار ارايه‌شده با رقمي معادل هفت ميليون و يكصدهزاردلار به‌فروش رسيدند. اين درحالي است كه مسوولان كريستي برآورد كرده بودند درصورتي‌كه 65 تا 70 درصد آثار، به شرايط ايده‌آلي رسيده‌اند. اين در حالي است آن‌ها حتا بر آورد كرده بودند كه زمان اين مزايده يك‌ونيم تا دوساعت باشد. به گزارش خبرنگار بخش هنرهاي تجسمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عنوان حراج، برخلاف محتواي آن كه به‌طور قالب به هنرمندان جهان اسلام تعلق داشت، "هنر مدرن و معاصر بين‌المللي" بود. گالري تهران با آثاري از مسعودعربشاهي، فرامرز پيل آرام، محمد احصايي و محسن وزيري در اين حراج شركت كرده بود؛ اما آثار ديگر هنرمندان ايراني ازسوي مجموعه داران مختلف در ديگر نقاط دنيا به كريستي ارايه شده بودند. علاوه بر هنرمندان عمدتا مسلمان از كشورهاي هند، پاكستان، عراق، اردن، مصر، سوريه‌، لبنان، مراكش و ايران، هنرمندان غربي ديگري كه آثارشان به‌نوعي تشابهاتي با موضوع داشتند، در اين حراج شركت داده شده بودند. بسياري از خريداران هم از طريق تلفن از كشورهاي اروپايي و آمريكايي طالب آثار بودند و هويتشان مشخص نبود و تنها نمايندگاني از آنان در سالن حدود 300 نفري حاضر بود. مجموعه‌داران ايراني داخلي و نيز مقيم ساير كشورهاي دنيا نيز در اين جمع حاضر بودند. تابلوها عموما روي ديوار بودند، اما برپا كنندگان حراج، آثار شاخص را روي صحنه آوردند و به اين ترتيب بازارشان را داغ كردند. نمايش آثار مسعود عربشاهي و محمد احصايي ازجمله اين آثار بودند كه دقايقي روي صحنه ماندند. بزرگ‌ترين موفقيت اين شب در ميان آثار حراج‌شده، نصيب تابلوي "نقشه ايران" فرهاد مشيري شد. هنرمندي كه چهره‌اي بين‌المللي ندارد، اما اثر شاخص او طولاني‌ترين مزايده‌ي اين را حاصل كرد. اين اثر با زمينه‌ي كوير بين 6 تا 10 هزار دلار قيمت‌گذاري شد، اما در مزايده‌اي طولاني به 40 هزار دلار رسيد و چكش خورد. نقشه‌ي ايران از بين 129 اثر هنري كه در كاتالوگ حراج كريستي آمده بود، به هفت برابر قيمت رسيد. اما فروش پرينت عكسي از شيرين نشاط هم كه 3500 تا 4500 دلار برآورد شده بود، در رقابتي چشم‌گير، درنهايت40 هزار دلار چكش خورد. ساير آثار ايراني حراج بين‌المللي آثار هنري معاصر كريستي، اثري از مسعود عربشاهي متعلق به سال 1977 كه بين 14 تا 16 هزار دلار برآورد شده بود، 38 هزار دلار به فروش رسيد و تابلوي ديگري از اين هنرمند، متعلق به همين سال هم كه 10 تا 20 هزار دلار برآورد شده بود، نهايتا 22 هزاردلار فروخته شد. اثري از محسن وزيري‌مقدم كه بين شش تا 10 هزار دلار برآورد شده، نهايتا 15 هزار دلار و آبستره‌اي از يعقوب امداديان كه شش تا هشت هزار دلار برآورد شده بود، 15 هزار دلار فروخته شد. اثر نقاشي‌خط محمد احصايي متعلق به سال 1965 نيز با سه برابر قيمت، يعني 26 هزار دلار، چكش خورد. همچنين كار حسين زنده‌رودي 11 هزار دلار، تابلوي فرامرز پيل‌آرام 26 هزار دلار و عكسي از شادي قديريان كه چهار تا شش هزار دلار برآورد شده بود، 11 هزار دلار، به‌فروش رفتند. آثار صادق تبريزي، ناصر اويسي، فاطمه امداديان، منير فرمان‌فرمائيان، خسرو حسن‌زاده، فريدون آو و هم‌چنين عكس ديگري از شيرين نشاط هم در اين حراج نوظهور فروخته شدند. به گزارش ايسنا، اما گران‌ترين تابلوها به هنرمندان هندي تعلق داشت كه گويا از حدود هشت تا 10 سال پيش ماركت جهاني قدرتمندي پيدا كرده‌اند و در اين حراج، فروشنده‌هاي زيادي از طريق تلفن از لندن و نقاط ديگر دنيا خواهانشان بودند. ازجمله اين آثار، تابلوي نقاشي از "رامش‌وار بروتا" بود كه با قيمت 800 هزاردلار چكش خورد و گران‌ترين اثر فروخته شده در شب حراجي دبي بود. اثر "ثريا" از سيدحيدر رضا، هنرمند ديگر هندي هم با قيمت 450 هزار دلار فروخته شد. هنرمندان مصري نيز فروش موفقي داشتند. نقاشي‌خط اسماء‌الله و سوره‌ي حمد "احمد مصطفي" با عنوان "‌عبارات حمد" هم 200 هزار دلار فروخته شد و اثر ديگري از همين هنرمند با عنوان ‌"جايي كه دو اقيانوس به هم مي‌پيوندند" 24 هزار دلار فروخته شد. دو چهره‌ي موناليزا متعلق به اندي وارهول كه 120 تا 160 هزار دلار قيمت‌گذاري شده بود، به 160 هزار دلار و تابلوي "ماهي" اين هنرمند 42 هزار دلار فروش رفت. «تام» تابلويي كه مشابه همان تابلويي است كه در مجموعه‌ي موزه‌ي هنرهاي معاصر تهران وجود دارد 42 هزار دلار چوب حراج خورد. دو اثر ويكتور وازرلي هم 32 هزار دلار فروش رفتند. اما در اين ميان آثار هنرمندان تركيه، رقابت چشم‌گيري نداشتند. عليرضا سميع‌آذر كه به‌عنوان كارشناس ايراني در حراج حضور داشت، درباره‌ي علت اختلاف برآوردهاي اوليه با قيمت‌هاي به‌فروش رسيده به خبرنگار ايسنا توضيح داد: اين برآوردها براساس قيمت‌هاي واقعي كه در تهران يا حتا خارج از كشور وجود دارد، تعيين شده بودند؛ درحالي‌كه با توجه به كيفيت بسيار بالاي اين آثار در يك رقابت جهاني، قيمت بسيار غيرمنصفانه‌اي دارند. منتها چون تا اين لحظه ماركت جهاني نداشته‌ايم و هنر، اگرچه نزد هنرمندان ايراني و جامعه‌ي جهاني توسعه‌ي بسياري پيدا كرده، اما نزد بهره‌برداران، گردآورندگان و مجموعه‌داران، توسعه‌ي چنداني نداشته است، بنابراين ما بازار بالقوه‌ي داخلي يا بين‌المللي قابل توجهي نداريم، به‌همين‌خاطر قيمت آثار ايراني در يك رقابت بين‌المللي در قياس با آثاري با كيفيت مشابه، از كشورهاي ديگر بسيار بسيار پايين است. وي سپس نتيجه گرفت كه هرچه ما در اين ماركت‌ها بيشتر شركت كنيم، سطح قيمت‌ها را مي‌توانيم بالا بياوريم. به‌گمان او خوبي يك حراج بين‌المللي اين است كه رقابت نه‌تنها بين خريداران سنتي آثار ايراني، بلكه بين خريداران جديد هم صورت مي‌گيرد و اين امر باعث مي‌شود قيمت‌ها بالا رفته و با دو سه فروش رقابتي به اين ترتيب، قيمت‌ها بسيار سريع به حد حقيقي و منصفانه‌ي خود نزديك شوند. سرپرست پيشين موزه‌ي هنرهاي معاصر تهران، به‌عنوان نمونه اظهار كرد: آثار سهراب سپهري به‌عنوان چهره‌ي ملي ما در صورتي كه براي نخستين‌بار در چنين حراجي شركت داده شود، ممكن است با قيمتي بسيار كمتر از آثار هنرمندان هندي فروخته شود؛ اما در يكي دو حضور با حمايت مجموعه‌داران ايراني و نهادهاي دولتي كه مي‌آيند و تعمدا با خريد بالا قيمت را افزايش مي‌دهند، بسيار سريع به ميليون‌ها دلار هم مي‌تواند برسد؛ چراكه هم از نظر كيفيت كار و هم اهميت ملي، اين هنرمند چنين شايستگي را دارد. بنابراين بايد منتظر بود كه هنرمندان ايراني هم به حد و اندازه‌اي حقيقي و واقعي‌شان برسند. سميع‌آذر تصريح كرد كه به 600 تا 700 درصد برآورد اوليه رسيدن آثار ايراني در برخورد اوليه ممكن است خبر هيجان‌انگيزي باشد، اما واقعيت مهم اين‌است كه به حدي برسيم كه آثار به قيمت ثابت جهاني برسند، در آن‌صورت به قيمت حقيقي رسيده‌اند؛ نه به قيمت بسيار بسيار پايين‌تر از آن‌چه كه در انتهاي يك حراج چكش مي‌خورد. اين حضور كه ممكن است حتا در شان ما نباشد، اما به‌همين اندازه هم غرور‌انگيز است. انتهاي پيام