با اجراي طرح پاك‌سازي، نام تهي‌مغزان از نقش‌هاي ايلامي اشكفت سلمان محو مي‌شود
مدير پايگاه ميراث فرهنگي ايذه معتقد است، معمولا عده‌اي نابخرد به عمد و يا به سهو آثار باستاني را از بين مي‌برند. جعفر مهركيان در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خوزستان، اظهار كرد: به‌جز اين افراد، عواملي طبيعي مانند باد، باران، رشد قارچ‌ها و گل‌سنگ‌ها در پيكر نگاركن‌هاي سنگي ـ صخره‌اي و فعل و انفعال‌هاي شيميايي اثر نامطلوبي بر جان آثار باستاني مي‌گذارد. وي افزود: از جمله‌ي ديگر عوامل، تخريب، ايجاد ترك‌ها و شكاف‌هايي است كه بر اثر حركت تكنوتيك زمين به وجود مي‌آيند و يا بذرهايي است كه پرندگان جابه‌جا مي‌كنند و در شكاف‌ها و ترك‌ها به مرور زمان موقعيت مناسب رشد پيدا مي‌كنند و به‌تدريج افزايش ميزان شكاف و ترك را در سنگ سبب مي‌شوند. عضو كميته‌ي نقش‌برجسته‌هاي كشور گفت: هم‌چنين رسوبات ناشي از جريان آب‌هاي سطحي و نفوذ آب‌هايي كه از فاصله‌هاي دور منفذي را به طرف نگاركن‌هاي سنگي و صخره‌يي باز مي‌كنند، افزون بر باز كردن اين شكاف‌ها و فاصله‌ها به مرور نمك‌ها و مواد معدني ناشي از رسوبات را بر سطح نگاركنها مي‌نشانند و اين امر محو شدن تدريجي نقش را سبب مي‌شود. مهركيان خاطرنشان كرد: در طول تاريخ نيز به‌دليل كج‌فهمي‌ها و تصورات غلط و واهي مانند بت دانستن نگاركنها و نمايش احساسات ضد بت‌پرستي، آسيب‌هاي عمده و جبران‌ناپذيري بر آن‌ها وارد شده است. از ديگر عوامل آسيب‌رسان به نگاركنها، سنگ‌پراني چوپانان و اصابت گلوله‌هاي شكارچيان به اين آثار است. او با تاكيد بر اين مطلب كه بسياري از اين اتفاق‌ها را مي‌توان پيش‌گيري كرد، گفت: اگر تاكنون چنين اتفاق‌هايي رخ داده از روي جهل و ناداني و عدم واكنش جمعي نسبت به اين اعمال ضد فرهنگي بوده است. در اين زمان كه بيش از پيش ارزش ميراث فرهنگي بر همگان آشكار شده است و خرد جمعي صيانت و حفاظت و نگهداري يادمان‌ها را همواره توصيه مي‌كند، آسيب رساندن به نگاركن‌هاي نيايشگاه ايلامي «تار‌يشا» ـ اشكفت سلمان ـ كه با توسعه‌ي بافت شهري بيش از پيش به شهر نزديك شده است و در طول شبانه‌روز نيز افراد زيادي در آنجا آمد و شد مي‌كنند، سرزنش‌وار، بخشش‌ناپذير و اهانت به خرد جمعي، علايق ملي ميراث ايراني و محدود كردن واقعيت‌هاي تاريخي است. عضو هيات علمي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با تصريح اين نكته كه دل هر بيننده‌اي در اشكفت سلمان با ديدن يادگاري‌هاي تهي‌مغزاني كه با رنگ، نام خود را به ننگ نوشته‌اند، مي‌سوزد به خبرنگار ايسنا گفت: اعتراض‌هاي پراكنده به‌صورت فردي يا جمعي، تماس‌هاي تلفني و سرزنش كوتاهي‌ها و پيگيري براي يافتن مقصران، شوق‌آور و دل‌گرم‌كننده است. مدير انجمن آياپير عنوان كرد: خوشبختانه مديريت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري خوزستان به اين مساله كاملن واقف است و با شناختي كه از پايگاه آياپير دارد، موضوع را به اين پايگاه محول كرده و از آن جايي كه مشاوره و رايزني‌هاي تخصصي اصل مسلمي است، اين پايگاه با تهيه‌ي عكس‌هايي از شرايط زنده‌ي امروز و ارسال براي متخصصان با آنان براي پاك‌سازي علمي نگاركنها مشورت كرده است و بر بستر تجربه و پژوهش‌هاي نگاركن‌هاي سنگي و صخره‌يي ايران، طرحي تهيه كرده و براي رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري خوزستان فرستاده است. به گفته‌ي مهركيان اين طرح شامل شناسايي ساختاري نگاركنها، آسيب‌شناسي، شناسايي و آناليز رسوبات، پاك‌سازي سطوح آلوده با روش‌هاي پيشرفته‌ي مكانيكي، تثبيت و تحكيم نگاركنها و اقداماتي براي حفاظت محيطي از آن است. وي از موانع اجراي طرح يادشده را علاوه بر نبود اعتبار، قرار داشتن اين نقوش بر سطحي مرتفع اعلام كرد و گفت: اجراي اين طرح مستلزم تدبير و تمهيدات ويژه‌اي مانند بستن داربست‌هاي فولادي براي دسترسي آسان متخصصان و مرمت‌گران به نقش‌ها است. اين باستان‌شناس اضافه كرد: ايلاميان به عمد اين نقوش را دور از دسترس آفريدند تا از گزند جاهلان در امان بمانند. مهركيان در پايان افزود: حدود 150 ميليون ريال اعتبار لازم است تا مقدمات كار فراهم شود و چهره اصلي و اوليه‌ي نگاركن‌هاي ايلامي پس از چندهزار سال دوباره رخ نشان دهد. انتهاي پيام