از نظر فرهنگ و تاريخ «نوروز » چيست؟
همانطور كه ميدانيم درباره پيدايش نوروز اسطورهها و افسانههاي زيادي نقل شده است كه در اين گفتگو نيازي به تكرار آنها نيست، ولي بايد گفت كه پيدايش نوروز به هر علت و با هر منشايي كه باشد، جشن نوروز سمبل و نشانهاي از تاريخ و فرهنگ ملت ماست. به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) بلاگر http://miner79.persianblog.com/ ادامه داده است: جشني كه سدههاي زيادي را پشت سر گذاشته است و يكي از كهن ترني آيينهاي بشري است. با توجه به منابع معتبر، واژه جشن از ريشه « يز» YAZ و « يسن» در زبان اوستايي و « يج» در زبان سانسكريت و « يد » YAD در زبان فرس قديم و « يشتن» در زمان پهلوي مشتق شده است. بنابر اين واژه جشن كه امروزه براي ابراز سرور و شادماني به كار ميرود، در قديم به مراسمي گفته مي شده است كه ريشه ديني و اعتقادي داشته است و در واقع جشن نوروز نوعي ستايش و پرسش خداي بزرگ همراه با سرور و شادماني همگاني بوده است. در آغاز اين واگذار مردم از آنچه رنگ فرسودگي و كهنگي و سياهي دارد، جدا مي شوند و دوري مي گزينند و آداب پيشواز نوروز رفتن ، مانند غبار روبي و پاكسازي خانه و محيط زيست ( خانه تكاني ) نوكردن اسباب و اشياي كهنه و فرسوده و ناكار آمد، سفيد و نقاشي كردن ديواره هاي خانه، تطهير و پاكيزه كردن سر وتن و جامه و كنار گذاشتن جامه و كنار گذاشتن جامه هاي كهنه و ژنده و پوشيدن جامه هاي نو و پاكيزه گندزدايي خانه با سوزاندن و دود كردن اسفند و كندر و افشاندن بوي خوش، و تعطيل كردن كار و فعاليت هاي اجتماعي و اقتصادي معمول روزانه در آخرين روزهاي عمر سال كهنه، همه نشانه و مظهر خيزش جمعي مردم در نابودي ارواح زيانكاري است كه در سياهي كهنگي و مرگ آشيانه گزيدهاند، اينها همه نشانه جدا شدن انسان از تباهي و سياهكاري و زندگي گذشته است. توجه به دعاي تحويل سال و دست دعا بلند كردن بر آستان ربوبي در زيباترين مقطع ازگردش ايام كه از لحاظ جغرافيايي سرآغاز اعتدال زمين و زمان است. سفرههاي نوروزي سفرههاي نوروز كه در لحظه مقدس تحويل سال در خانهها گسترده مي شود. به تبع زمان قدسي، عنصري مقدس است كه اجزاي آن نيز از چنين جايگاهي برخوردارند. آب و آينه و سبزه و چراغ روشن و... سفرههاي نوروز از مشتركات جشن نوروز در مناطق گوناگون حوزه ايران بزرگ فرهنگي هستند اما در هر منطقه تفاوتهايي در اجزاء دارند. در بسياري از نقاط از جمله تهران سفره عيدي را سفره هفت سين مي نامند. نام هفت سين طي سال هاي گذشته تحت تاثير گسترش وسايل ارتباطات جمعي و مركزيت كشوري تهران، در ساير مناطق نيز معمول شده است. سابقه تاريخي هفت سين، دست كم تا دوره ساسانيان مستند است. منابع: گفتگو با دكتر كيانوش كياني هفت لنگ معاون آرشيو سازمان اسناد ملي ايران و سرپرست پژوهشكده اسناد علي بلوكباشي به نقل از سايت http://www.nowruz.ir انتهاي پيام