/گزارش كنگره ژئوپليتيك ايران/ قاليباف: فرصت‌هاي موجود در جابجايي نظم جهاني و جايابي قدرت‌ها را نبايد از دست داد

دومين كنگره انجمن ژئوپليتيك ايران تحت عنوان جايگاه ايران در نظام ژئوپلتيك قرن 21 امروز صبح (سه‌شنبه) در دانشگاه تربيت مدرس آغاز به كار كرد.

به گزارش خبرنگار سياسي - خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) اين كنگره با سخنراني دكتر محمد قاليباف، شهردار تهران، آغاز و با سخنراني دكتر ميردره، استاد جغرافياي علوم سياسي و دكتر عزتي، و ديدگر كارشناسان و استادان دانشگاه ادامه يافت.

قاليباف با بيان اين كه هم چنان ايران كانون توجه قدرت‌هاي فرامنطقه‌يي است افزود: براي كاهش نقش و نفوذ ايران در ژئوپليتيك شيعه و جهان اسلام و سازگاري آن با ژئوپليتيك مداخله‌گر، تلاش خواهند كرد.

به گزارش خبرنگار سياسي - خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دكتر محمد قاليباف، شهردار تهران در ارايه مقاله خود در دومين كنگره انجمن ژئوپليتيك ايران با بيان اينكه ژئوپليتيك قرن 21 متاثر از تغييرات پارادايويك ناشي از تحولات تكنولوژيك اين عصر مي‌باشد گفت: لذا پويش‌ها و روندهاي جديد ارزيابي از مدتها پيش آغاز شده و تا استقرار يك نظام ژئوپليتيك نوين تداوم خواهد داشت.

وي با اشاره به گذشت زمان از فروپاشي شوروي سابق و روند‌هاي جهاني شدن افزود: هنوز خلا ژئواستراتژيك به نفع يك نظم يا نظم‌هاي جايگزين به طور قطعي برطرف نشده است.

قاليباف گفت: محيط ژئوپليتيك قرن 21 متاثر از پارادايم تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات خواهد بود. در چنان محيطي با تغيير مفهوم زمان و مكان يعني تبديل زمان خطي به زمان شبكه‌اي و مكان فيزيكي به فضاي جرياني خطوط ژئوپليتيك داخلي منطقه‌اي و جهاني پيوستگي و آميختگي بيش از پيش مي‌يابد.

شهردار تهران با بيان اينكه با تغيير ارزش مولفه‌هاي قدرت و ژئوپليتيك دو موضوع پايداري در درون و جايابي در برون از چالشهاي اساسي براي توسعه و امنيت خواهد بود گفت: ساخت و دوره‌ي جديدي از رقابت و همكاري در آينده پديدار خواهد شد.

وي خاطر نشان كرد: كماكان سرنوشت ايران با موقعيت و اهميت ژئوپليتيك آن پيوستگي ساختاري خواهد داشت و حوزه‌هاي ژئوپليتيك پيرامون ايران همچنان در شرف دگرگوني تنش‌هاست.

قاليباف با بيان اينكه موقعيت ايران در مركز بيضي انرژي جهان كه برخي به عنوان هارتلند از آن نام مي‌برند گفت: هم چنان ايران كانون توجه قدرت‌هاي فرامنطقه‌يي است و براي كاهش نقش و نفوذ ايران در ژئوپليتيك شيعه و جهان اسلام و سازگاري آن با ژئوپليتيك مداخله‌گر تلاش خواهند كرد.

وي در بيان پايداري نهادمند براي كلان شهرها به ويژه كلان شهر ملي اظهار داشت: پايداري نهادمند يعني كيفيت زندگي شهروندان از طرق پايداري نظام مديريت شهري هويت حقوق و رفتار شهروندان، منابع درآمدي مديريت شهري، منابع زيستي شهر، كارآمدي سيستم‌هاي خدمات شهري، توسعه‌ و رونق اقتصاد شهري به دست مي‌آيد.

شهردار تهران در حاشيه‌ دومين كنگره انجمن ژئوپليتيك ايران گفت: براي ايفاي نقش موثر در محيط بيروني‌مان بايد از يك پايداري مطلوب در درون برخوردار باشيم.

به گزارش خبرنگار سياسي - خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دكتر محمد قاليباف، شهردار تهران در جمع خبرنگاران با بيان اينكه پس از پايان جنگ سرد به طور طبيعي يك جابجايي در قدرت و شكل‌گيري نظم نوين جهاني را شاهد بوده‌ايم گفت: واگرايي‌ و همگرايي‌هايي در حال اتفاق است كه نقش و وزن ژئوپليتيكي ايران در منطقه و خاورميانه بزرگ را مورد توجه قرار مي‌دهد.

وي گفت: نبايد فرصت‌هايي را كه براي ما امروز در جابجايي نظم جهاني و جايابي قدرت‌ها فراهم است از دست داد.

قاليباف با بيان اينكه بايد به مسايل پايداري در حوزه داخلي توجه كرد افزود: تحكيم و پايداري نهادمند در كلان شهرها مي‌تواند ما را در ايجاد ظرفيت‌هاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي كمك كند كه اين ظرفيتها فضا را براي حضور ما در محيط بيروني فراهم مي‌كند.

شهردار تهران در خصوص شاخص‌هايي كه جايگاه ايران را در موضوعات فرامنطقه‌يي و جهاني تثبيت مي‌كند گفت: ايران در ميان بازيگراني كه در منطقه وجود دارند بايد نقش جدي و اساسي را ايفا كند.

وي با اشاره به چشم انداز جمهوري اسلامي ايران ابراز داشت:‌ زماني مي‌توان در عرصه‌هاي اقتصادي، اجتماعي، سياسي و امنيتي محيط بيروني به خوبي موثر بود كه محيط دروني‌مان از پايداري خوبي برخوردار باشد چرا كه امر توسعه در ايران به درستي پيش نرفته است؛ لذا ضروري است در اين راستا كه اقدامات مطلوبي در درون دست زنيم يا بپردازيم تا فرآيند مطلوبي را در راستاي چشم انداز بيست ساله شاهد باشيم.

يك استاد جغرافياي سياسي در دومين كنگره انجمن ژئوپليتيك ايران پيش بيني كرد: منطقه جنوب شرق ايران، منطقه منازعات جديد ايران در قرن 21 خواهد بود.

به گزارش خبرنگار سياسي - خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) دكتر محمدرضا حافظ نيا، استاد جغرافياي سياسي دانشگاه تربيت مدرس طي سخناني در دومين كنگره انجمن ژئوپليتيك ايران در خصوص ظرفيت‌هاي ژئو پليتيك سواحل جنوب شرق ايران در راستاي منافع ملي (فضاي مورد غفلت) گفت: متاسفانه هنوز جامعه جغرافيدان ايران و جغرافي سياسي در ايران از جايگاه مناسب همانند علوم ديگر برخوردار نيست؛ اما خوشبختانه در روند جهاني سعي شده اين خلا رفع شود و دير يا زود اين اتفاق در ايران نيز مي‌افتد.

وي با بيان اينكه جنوب شرق ايران داراي ظرفيت‌هاي ژئوپليتيك فوق‌العاده و واحد كاركردهاي توليد كننده قدرت در كشور است گفت: متاسفانه اين منطقه تاكنون مورد غفلت قرار گرفته است و يكي از عقب مانده‌ترين مناطق كشور به لحاظ اقتصادي - اجتماعي و محيطي محسوب مي‌شود.

وي با اشاره به اهميت توسعه آينده كشور با توجه به موقعيت جغرافيايي و ساحلي درياي عمان گفت: اين روند وابسته به طراحي سياست‌هاي كارآمد و استفاده بهينه از كاركرد‌هاي اين منطقه از كشور خواهد بود.

حافظ نيا افزود: اين منطقه به لحاظ ترانزيت كالا و اتصال افغانستان و آسياي مركزي و روسيه به درياي آزاد و ساير مناطق جهان از يك موقعيت برتر ژئوپليتيكي برخوردار است. انتقال انرژي يكي از موضوعات مهم و حساس براي ايران است كه بر اساس طرح پيشنهادي يونيدو براي اتصال خطوط انرژي بين قاره‌يي دو كريدور يكي از در عمان و ديگري در چابهار را در نظر گرفته است؛ لذا چابهار در آيند نزديك مركز ثقل انتقال انرژي بين قاره‌يي خواهد بود.

وي خاطر نشان كرد: انتقال انرژي براي ايران توليد امنيت و اهرم فشاري در عرصه بين‌المللي خواهد بود.

اين استاد دانشگاه با اشاره به پتانسيل هاي اقتصادي در شيلات و منابع دريايي به ظرفيت‌هاي تجاري اين منطقه پرداخت و افزود: تاسيس و توسعه منطقه آزاد و تبديل فضاي ساحلي به پارك‌هاي تجاري و داد و ستد بين منطقه‌يي هم چنين تاسيس پارك‌هاي صنعتي ملي و بين‌المللي و صنايع وابسته به آب از جمله مسايلي است كه منطقه جنوب شرق ايران مستعد آنها مي‌باشد.

حافظ نيا ادامه داد: ايران مي‌تواند از اين منطقه براي افزايش قدرت مانورهاي نظامي‌اش استفاده كند. تا به حال در خليج فارس مانورها صورت مي‌گرفته كه مي‌تواند به درياي عمان و اقيانوس هند انتقال يابد.

وي با بيان اينكه منطقه جنوب شرق ايران مشكل آب و انسان دارد گفت: با پيوندهايي كه در تعاملات اجتماعي و وابستگي‌هاي منطقه‌يي مي‌تواند ايجاد كرد، بحران‌هاي ژئو پليتيكي مفروض در اين منطقه را مي‌توان كاهش داد.

وي تاكيد كرد: بي‌عدالتي جغرافيايي در ايران از جمله در منطقه جنوب شرق بيداد مي‌كند.

اين استاد دانشگاه تصريح كرد: منطقه جنوب شرق ايران مي‌تواند همان نقشي را ايفا كند كه منطقه‌ي جنوب غرب در قرن 20 ايفا كرد.

وي در پايان پيش بيني كرد: جنوب شرق ايران در آينده (قرن 21) محل منازعات جديدي براي كشور خواهد بود.

محقق مسايل ژئوپليتيكي آسياي مركزي و قفقاز گفت: نوع جديدي از رقابت استراتژيك در عرصه اورآسيا در حال شكل‌گيري است كه از يك سو آمريكا و اعضاي ناتو و از سوي ديگر روسيه، جمهوري‌هاي آسياي مركزي و چين و تا حدودي ايران قرار گرفته‌اند.

دكتر بهران امير احمديان، استاد دانشگاه و محقق در مسايل ژئو پليتيكي آسياي مركزي و قفقاز در مقاله‌اي كه به شكل‌گيري عرصه جديد ژئو استراتژيك در اورآسيا مي‌پرداخت اظهار داشت: تعادل ژئو استراتژيكي جهان كه زاييده دوران جنگ سرد بود از سال 1991 پس از فروپاشي شوروي سابق بر هم خورد و جهان در حال حاضر جهان در وضعيت عدم تعادل استراتژيك به سر مي‌برد.

وي با اشاره به دو عرصه ژئو استراتژيك دريايي و زميني گفت: در آغاز دهه پاياني قرن 20 پيروزي نسبي ژئو استراتژي دريايي و تضعيف و ناتواني ظاهري و ساختاري و كار كردن ژئو استراتي زميني را شاهد بوديم.

وي افزود: رويداد سرنوشت ساز 11 سپتامبر عرصه جديدي از تفكرات ژئو استراتژيكي را در جهان پديد آورده است. حضور فعال آمريكا در عرصه ژئو استراتژيكي دشمنان خود در دوره جنگ سرد در مناطق پيراموني روسيه و قلمروهاي حايل بين روسيه، چين، هند در اورآسيا، پيامد اتخاذ استراتژي‌ جديدي در سياست‌ خارجي آمريكاست كه در نهايت با همكاري ساختارهاي يوروآتلانتيكي ( از جمله اتحاديه اروپا ناتو و ...) در حال شكل‌گيري است.

اين استاد دانشگاه افزود: حضور آمريكا در آسياي مركزي، افغانستان، قفقاز و گسترش ناتو به سوي شرق و در نهايت حضور در آذربايجان به بهانه تامين امنيت خطوط لوله نفت باكو - جيهان نشان دهنده آماده سازي اين جريان براي نظم استراتژيكي جديد در آسياست.

احمديان گفت: آينده تصميمات استراتژيك جهان بستگي به بازي بازيگران و دوري و نزديكي آنان به يكديگر در عرصه اورآسيا دارد، اما سوال اينجاست كه رهبري كنسرت اورآسيايي را كدام قدرت برتر منطقه‌يي بر دوش خواهد گرفت؟ با توجه به گسترش محدوده قلمرو‌ همكاري‌هاي دو سوي آتلانتيك و روابط نزديك آمريكا و اروپا جاي اين سوال است كه آيا امكان همكاري‌هاي مشابه در اورآسيا نيز وجود دارد؟

اين استاد دانشگاه تصريح كرد: بازي خطرناكي كه ساختارهاي يورو آتلانتيكي در گسترش قلمرو خود به شرق آغاز كرده طبيعي است منجر به واكنش قدرت‌هاي منطقه‌يي از جمله سوريه، چين، هند و ايران شده است؛ لذا مي‌توان پيش بيني كرد كه در آينده ترتيبات امنيتي جديدي در قالب و چارچوب پيمان‌هاي منطقه‌يي، نه در بعد امنيتي - نظامي بلكه تلفيقي از همكاري‌هاي اقتصادي و استراتژيكي بين كشورهاي منطقه اورآسيا پديد آيد كه مي‌توان آن را در راستاي تشكيل يك قلمرو ژئواستراتژيكي جديد در عرصه اورآسيا ارزيابي كرد كه مي‌توان اين ترتيبات را امنيت اورآسيايي ناميد.

يك مدرس دانشگاه گفت كه گسترش و حضور ناتو در خاورميانه و آسياي مركزي قفقاز و منطقه خليج فارس و درياي عمان نشان دهنده آن است كه اقدامات و حضور فعاليت اين سازمان به اكثر كشورهاي هم مرز ايران گسترش يافته است.

به گزارش خبرنگار سياسي - خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، جواد شريف نژاد، مدرس دانشگاه در بيان مقاله‌ي خود با موضوع نگرش ناتو به سوي شرق گفت: سازمان پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) در حالي كه پنجاه و چهارمين سال حيات خود را تجربه مي‌كند صلح و امنيت را به مدت بيش از نيم قرن براي اروپا غربي فراهم كرده و روند همگرايي آنان را سرعت بخشيده است.

وي گفت: اين سازمان در آستانه ورود به قرن 21 با بر طرف كردن بحران هويت و فلسفه وجودي خويش در حال تكوين و پذيرش اعضاي جديد از ميان كشورهاي اروپاي شرقي و ايجاد طرح مشاركت براي صلح با همكاي بيش از 30 كشور جهان است.

اين مدرس دانشگاه افزود: اين سازمان در شرايط نوين بين‌المللي با ارايه تعريف جديدي از تهديدات عليه اعضاي خويش‌، طيف وسيعي از موضوعات جهاني مثل تكثير سلاح‌هاي كشتار جمعي، اختلافات قومي و نژادي، جرايم سازمان يافته بين‌المللي، تروريسم، مهاجرت و غيره را مورد شناسايي قرار داده است.

انتهاي پيام

  • سه‌شنبه/ ۱۳ دی ۱۳۸۴ / ۱۵:۲۲
  • دسته‌بندی: سیاست خارجی
  • کد خبر: 8410-07597
  • خبرنگار :