بيفرهنگي در پايتخت فرهنگي ايران؟! وسايل نقليهي بافتهاي تاريخي با ديگر ماشينها متفاوت ميشوند؟ محلهاي تاريخي در شيراز تخريب و به حال خود رها شد
مدير پژوهشكدهي ابنيه و بافتهاي تاريخي، معتقد است كه نگاه مسؤولان نسبت به طراحي بافت تاريخي، به جاي حفاظت از آثار، بيشتر به تخريب بافت، معطوف است. محمدحسن محبعلي در گفتوگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اظهار داشت: بافت تاريخي شيراز را دو بخش ميتوان كرد؛ بافت ميانهي آن كه به دورهي تحول معماري و رضاخان به بعد مربوط است و بخش ديگري كه به دورهي قاجار و حتا قرنهاي قبل از آن تعلق دارد. شيراز، بافتي منسجم و به هم پيوسته دارد و آثار شاخصي چون مسجد عتيق، مسجد نو و شاهچراغ را در برميگيرد. ضمن آنكه خانههاي بافت تاريخي و سيستمي كه آنها را به يكديگر متصل كرده هم داراي ارزش است. وي با طرح اين پرسش كه اگر در خانهاي را روزها باز بگذاريد و از آن حفاظت نكنيد، چه بلايي سر آن ميآيد؟ ادامه داد: همين بلا را بر سر بافت تاريخي شيراز آوردهاند؛ شهرداريها و مشاوران طرحهاي شهري دور بافت تاريخي يك خط ميكشند و بيرون از آن را طراحي امكانات رساني ميكنند؛ ولي وقتي به بافت ميرسند، رهايش ميكنند؛ در حالي كه بايد بافت را طراحي كرد و خدمات شهري مانند آب، برق و گاز را به آنجا برد. بافتهاي تاريخي، به امكانات و ماشينهاي مخصوصي نياز دارند كه مثلا عرض 80 سانتيمتر داشته باشند. طراحي شرايط برخورد با بافتهاي تاريخي در كل كشور، مسالهاي است كه در پژوهشكدهي ابنيه و بافتهاي تاريخي پيگيري ميشود و ما قراردادي ميبنديم تا وسايل نقليهي بافتهاي تاريخي با ديگر ماشينها تفاوت داشته باشند. وي با تاكيد اين كه اتصال بافتهاي تاريخي به بخشهاي مدرن شهر به مبدل نياز دارد، توضيح داد: انرژي زيادي داخل بخشهاي جديد شهرها وجود دارد كه بايد سبك شود؛ تا بتوان آن را به داخل بافتهاي تاريخي وارد كرد. ما چنين نگرشي به بافتهاي تاريخي نداريم و به همين دليل است كه در كنار اين بخشها، اتوبان يا برج ساخته ميشود. وارد كردن چنين فشاري به بافت قديمي شهر، آن را متلاشي ميكند. در صورتي كه ما در برخورد با اين حوزه نسبت به ارزشها، شهرسازي و معماري تاريخي شناخت داشته باشيم، ميتوانيم بافتهاي تاريخي را احيا كنيم. مشاور رييس سابق سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با بيان اين كه شهرداريها بايد در بافتهاي تاريخي، سرمايهگذاري كنند، به مسالهي تخريب محلهي تاريخي «بينالحرمين» شيراز اشاره كرد و گفت: يك بافت منسجم را نابود كردند و به صورت مخروبه درآوردند؛ ولي هنوز هيچ فكري دربارهاش نكردهاند. تخريب بينالحرمين به عنوان يكي از بزرگترين بخشهاي تاريخي كشور، اشتباه بود و اگر بخواهند آن را احيا كنند، دوباره شبكهي ارتباطي آن بايد به درستي طراحي شود؛ نه اين كه آپارتمانهاي چندين طبقه بسازند كه با بقيهي قسمتها همخواني داشته باشد. به گفتهي محبعلي براي احياي يك بافت تاريخي بايد آن را شناخت، مستندسازي و ارزشيابي كرد و طرح مناسبي براي آن آماده كرد؛ در اين راستا، به بعضي بخشها بايد امكانات دارد و قسمتهايي را بايد مرمت و احيا كرد. با اين شرايط است كه بافتهاي تاريخي در كشورهاي ديگر دنيا به زيباترين نقطهي شهر تبديل ميشوند وي در ايران، بدترين نقطهي شهر هستند. چون بافتهاي تاريخي دركشور ما به حال خود رها ميشوند و شهرداري، وزارت مسكن و شهرسازي، و سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري به آنها امكانات نميدهند. انتهاي پيام