/وضعيت اسفناك آثار باستاني گنجك (تخت سليمان) كي پايان مي‌يابد؟/ محمدرحيم صراف: بازسازي، كاوش و مرمت پس از ثبت جهاني، بر اعتبار بين‌المللي محوطه مي‌افزايد
چاپ شدن گزارشهاي مربوط به كاوشهاي تخت سليمان (گنجك) و برپايي همايشهايي براي ارايه اين گزارش ها باعث آگاهي همه كارشناسان و اظهار نظر هايي در جهت عملكرد بهتر در اين محوطه باستاني خواهد شد. محمدرحيم صراف ـ باستان‌شناس ـ در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اظهار داشت: پيش از انقلاب، سمپوزيومي بود كه تمام باستان‌شناسان و هياتهاي داخلي و خارجي در ايران جمع مي‌شدند و سخنراني مي‌كردند، گزارش مي‌دادند و معلوم مي‌شد چه كسي و در كجا كار كرده است. فعاليتها مربوط به چه دوره‌هايي است و اينكه فعاليتها در خصوص مرمتها يا كاوش بوده است. حتا تا بحال حدود پنج جلد از گزارش اين سمپوزيوم به چاپ رسيده است؛ ولي پس از انقلاب، در اين رابطه تا حدي كوتاهي شده است و هياتها به ندرت گزارش مي‌دهند. درنتيجه، باستان‌شناسان و معماران اطلاعات زيادي از اينكه فعاليتها در كدام قستمتها ادامه يافته يا آغاز شده است، ندارند. درنتيجه، اين امر مورد بررسي و تحليل قرار نمي‌گيرد. وي افزود: اگر هياتها مي‌توانستند زماني جمع شوند و اطلاعات خود را رد و بدل كنند، اين امر به دانش كارشناسان از لحاظ معماري، مرمت و حفاظت كمك مي‌كرد. در حال حاضر، جسته گريخته، كارشناسان سخنراني مي‌كنند؛ اما آنها هم فراخواني ضعيف دارند؛ به طوري كه همگان كمتر مطلع مي‌شوند. دراين خصوص، چاپ شدن گزارشها، تنها كافي نيست و گفت‌وگوها و رد و بدل اطلاعات باعث مي‌شود با اعلام نظرها، اين امر بهتر انجام گيرد. در مورد تخت سليمان (گنجك) هم هنوز برخي گزارش كاوشها چاپ نشده و برخي كتابهاي چاپي ترجمه نشده است. صراف درباره شيوه مرمتي در بناهاي تخت سليمان (گنجك) گفت: تا جايي كه مي‌دانم، مرمتها در تخت‌سليمان مورد تاييد متخصصان است. حتا خاطرم هست كه پرفسور پلايد به‌عنوان يك معمار جهاني، به شخص خودم گفت كه مرمتها در تخت سليمان (گنجك) بسيار خوب انجام مي‌شود. البته نمي‌دانم دقيقا بعد از آن چه حركتهايي انجام گرفته است. اما آنچه آقاي حيدري در اين منطقه انجام داده، مورد تاييد معماران و آرشيتكت‌هاست. او در ادامه با برشمردن عناصر مهم در تخت سليمان (گنجك) عنوان كرد: بيشترين اهميت تخت سليمان (گنجك)، به دليل وجود آتشكده آذرگشب در ميان محوطه است و ديگري، حصار سنگي واقع در دورتادور محوطه باستاني به همراه دروازه‌ها و چشمه بزرگي است كه براي اين منطقه بسيار مهم است و براي دوره ساساني يا پارتي ارزشمند بوده است. وي همچنين ثبت اين اثر را در فهرست آثار جهاني، دليل انجام كارها به صورت علمي‌تر از سوي سازمان بيان كرد و گفت: در واقع سازمان كار خود را در مورد ثبت جهاني آثار به تازگي شروع كرده است و طبيعي است وقتي تخت سليمان (گنجك) يا پاسارگاد در اين فهرست ثبت شود، سازمان بايد سعي كند به همراه تيمي، اين محوطه را از نظر علمي، بازسازي، كاوش و مرمت كند تا علاوه بر افزايش اعتبار جهاني محوطه و مجموعه، براي بازديد گردشگران آماده شود. اما دليل اينكه تخت سليمان (گنجك) در كشور خود شناخته شده نيست، دور بودن آن از مناطق شهري و جاده‌هاي ارتباطي شهرهاست. هر چند جاده آن آسفالته است؛ اما در مسيري نيست كه همه مردم از آنجا عبور كنند. سازمان بايد حركتي كند و اينكه در محدوده تخت سليمان (گنجك) نسبت به معرفي بيشتر آثار اقدام كند؛ تا افرادي كه در اين مسير حركت مي‌كنند، بتوانند به بازديد از همه آنها بپردازند. تنها به صرف وجود تخت سليمان (گنجك) كمتر كسي به بازديد آن مي‌رود. وي اضافه كرد: اگر امكاناتي فراهم شود كه در مسيرهاي ديگر مثل همدان - اروميه يك جاده فرعي در مسيري كه آثار وجود دارد كشيده شود و امكانات رفاهي نيز ايجاد شود، مطمئنا مردم به بازديد از اين محوطه مي‌روند و اين خود عامل مهمي در شناسايي يك مجموعه تاريخي است. اگر قرار باشد برنامه‌اي براي گردشگري داشته باشيم، بايد ببينيم چه مسيري براي بازديد بهتر تخت سليمان (گنجك) مناسب‌تر است. به طور كلي، براي ثبت جهاني آثار احتياج به يك برنامه‌ريزي داريم كه در چارچوب آن از هر دوره‌اي دو يا يك اثر باستاني را انتخاب كنيم و آن را بازسازي، مرمت و معرفي كنيم. براي اين كار، بايد برنامه‌ريزي درست در مورد مرمت، حفاري، بازسازي يا چاپ گزارشهاي هر محوطه انجام شود و اين كار بهتر است در شوراي فني و با باستان‌شناسان با تجربه انجام گيرد. انتهاي پيام