بيفرهنگي در پايتخت فرهنگي ايران؟! كارشناس ارشد معماري بنا: خانوادههاي اصيل شيراز از بافت تاريخي كوچ كردهاند ... شرايط ثبت ملي بنا بايد مشخص شود
خانوادههاي اصيل شيراز از بافت تاريخي شهر كوچ كردهاند و بيشتر خانههاي اين بافت در اجارهي افغانيها يا مهاجران از مناطق اطراف است كه فرهنگ نگهداري از بناهاي تاريخي را ندارند. محمدرضا دهقاني ـ كارشناس ارشد معماري بنا ـ با بيان اين مطلب، در گفتوگو با خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) افزود: تعريف مشخصي از بناي تاريخي وجود ندارد و بسياري از خانههايي كه در فهرست آثار ملي ثبت شدهاند، ارزش تاريخي ندارند. خانههاي ارزشمند زيادي هم هستند كه هنوز ثبت نشدهاند و حتا در مواردي وقتي مالك خانهاي ميفهمد كه بنايش تاريخي است، بهسرعت و پيش از اعلام نظر كارشناسان ميراث فرهنگي، آن را خراب ميكند؛ چنين فردي درنهايت، جريمه ميشود؛ ولي هيچ اتفاق ديگري نميافتد. لذا لازم است كه ويژگيهاي يك اثر واجد شرايط ثبت، تدوين شود. وي به تخريب خانهي «نادر كاظمي» كه قدمت آن به دورهي پهلوي دوم برميگشت، اشاره كرد و توضيح داد: طراح خانهي كاظمي، مهندس فروغي بود كه ساختمان مجلس شوراي اسلامي قبلي و آرامگاه سعدي را هم طراحي كرده بود؛ آن خانه از اين جهت كه معماري بزرگ، طراح آن بود، ارزش داشت؛ ولي درمدتي كه ما بهدنبال ثبت آن خانه بوديم، بنا بهكلي تخريب شد. او در ادامه اين پرسش را مطرح كرد كه آيا بهصرف اينكه بنايي متعلق به دورهي پهلوي است، ميتوان از ثبت آن چشمپوشي كرد؟ و ادامه داد: بنايي چون خانهي كاظمي كه مهمترين خانهي قديمي مدرن شيراز و طراحي شده از سوي معماري بينظير بود، را نبايد در فهرست آثار ملي به ثبت رساند؟ اين استاد دانشگاه تصريح كرد: خانوادههاي فقيري در بافت تاريخي ساكن هستند كه وقتي بنايي قديمي به بهسازي و تعمير نياز دارد، توان مالي لازم را ندارند. از سوي ديگر، ميراث فرهنگي هم دست مالك را از نظر ساختوساز و فروش بناهاي تاريخي بسته است. در اين شرايط، ساكنان اصيل بافت تاريخي خانههاي خود را فروختهاند و كساني كه فرهنگي كافي براي حفاظت از خانهها ندارند و اصلن بافت قديمي شيراز را نميشناسند، در اين مناطق ساكن شدهاند. لذا ميبينيم كه ساكنان اين بافت، پايينترين سطح فرهنگ و اقتصاد را دارند و آن مناطق به مركز فساد و فحشا تبديل شده است. وي با اشاره به اينكه در بيشتر خانههاي ثبت شدهي شيراز، كسي زندگي نميكند، گفت: تخليهي خانههاي تاريخي روند تخريب آنها را سرعت ميبخشد. باتوجه به اينكه مراحل احياي خانههاي تاريخي بسيار طولاني است، تاكنون تعداد كمي از آنها احيا شدهاند. البته در كنار احياي خانهها كه دو تا سه سال زمان ميخواهد، مرمت بناهاي ديگري چون مسجد و بازار هم است كه وجود آنها باعث ميشود كمتر به خانههاي تاريخي پرداخته شود. ضمن آنكه احياي تك بناها در بافتهاي تاريخي، سبب زنده شدن محلهها نميشود و بايد به مجموعهاي از بناها توجه كرد. انتهاي پيام