/گزارش- ايسنا/ * معرفي رسانههاي خبري - 12 * شبكهي خبري الجزيره (AlJazeera)
شبكه خبري الجزيره مدعي است كه تنها ايستگاه تلويزيوني مستقل در خاورميانه است. اين شبكه از لحاظ تامين نيازهاي مالي خود تا حدودي وابسته به كمكهاي مالي امير قطر است. الجزيره با 150 ميليون دلاري كه امير قطر براي راه اندازي اين شبكه اختصاص داد، كار خود را آغاز كرد و الان به حدي از كارآمدي رسيده كه در پوشش اخبارو جذب مخاطب با شبكهاي چون بي.بي.سي رقابت ميكند. شبكهي خبري الجزيره قصد داشت كه از طريق جذب آگهيهاي تبليغاتي تا سال 2001، از نظر تامين نيازهاي مالي خود مستقل باشد، اما با شكست در اين عرصه امير قطر موافقت كرد كه هر ساله مبلغ پايهاي به ميزان 30 ميليون دلار به اين شبكه پرداخت كند. از جمله ديگر منابع درآمدي شبكهي خبري الجزيره عبارتند از پخش آگهيهاي تبليغاتي، مبالغ دريافتي از مشتركان و فروش فيلمهاي كوتاه خبري. در سال 2000 ميلادي درآمد حاصل از آگهيهاي تبليغاتي حدود 40 درصد درآمد كل اين شبكه خبري را شامل ميشد. شايان ذكر است كه اين شبكه براي پخش هر دقيقه از سخنان بن لادن 20 هزار دلار دريافت ميكرده است. به گزارش دفتر مطالعات بينالملل خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، شبكهي خبري الجزيره پخش برنامههاي خود را از نوامبر 1996 آغاز كرد. در آوريل 1996 شبكهي تلويزيوني عربي زبان بي.بي.سي با سانسور شديد از سوي پادشاهي عربستان سعودي مواجه شد كه عملا منجر به تعطيلي اين شبكه پس از دو سال فعاليت گرديد. بسياري از كاركنان با تجربهي اين شبكه به الجزيره پيوستند و بخش عمدهاي از كارآمدي اين شبكه مربوط به داشتن چنين كاركنان كارآزمودهاي است. قرار است در سال جاري ميلادي شبكهي خبري الجزيره، سرويس ماهوارهيي پخش اخبار انگليسي خود را با عنوان “الجزيره اينترنشنال“ راه اندازي كند. اداره آسيايي الجزيره در كوالالامپور، اداره اروپايي آن در لندن و اداره آمريكايي آن در واشنگتن ديسي خواهد بود. اعتقاد گستردهاي وجود دارد كه ساكنان جهان عرب اخبار و اطلاعات اندك و غير معتبري از حكومتها و رسانههاي ملي و محلياشان دريافت ميدارند. بسياري از مردم جهان عرب الجزيره را منبع قابل اعتماد و مطمئني براي كسب اخبار و اطلاعات موثق ميدانند. بنابر همين ذهنيت است كه اين شبكه پربينندهترين شبكهي خبري در خاورميانه محسوب ميشود. به طور روز افزون نيز مصاحبهها و فيلمهاي كوتاه خبري توليد شده توسط الجزيره در شبكههاي خبري و رسانههاي آمريكايي و انگليسي نظير سي.ان.ان و بي.بي.سي پخش ميشوند. در ژانويه 2003، بي.بي.سي اعلام كرد كه موافقتنامهاي با شبكه الجزيره براي استفاده از تسهيلات و اطلاعات الجزيره از جمله فيلمهاي كوتاه خبري به امضا رسانده است. مديركل شبكهي خبري الجزيره شيخ حمد بن تمار الثاني از منسوبان دور امير قطر شيخ حمد بن خليفه آل ثاني ميباشد. سردبير اصلي اين شبكه وداه خانفر است. از جمله سردبيران ديگر اين شبكه احمد شيخ و محمد بن سالم ميباشند. شان جانسون نيز سردبير شبكه در حال تاسيس الجزيره اينترنشنال است. سردبير پايگاه اينترنتي انگليسي زبان الجزيره عمر بك و سردبير پايگاه اينترنتي عربي زبان آن محمد داود است. شبكه خبري الجزيره با داشتن حدود 30 اداره و دهها خبرنگار، اخبار اقصي نقاط دنيا را پوشش ميدهد. اين شبكه چون تحت هيچگونه سانسور شديد از جانب حكومت قطر قرار ندارد آزادي انديشه، استقلال و اتاقهاي مباحثه را براي بسياري از مردم جهان عرب فراهم آورده است. خبرنگاران الجزيره پنجره جديدي به روي مخاطبان خود در عرصه انعكاس اخبار جنگهاي افغانستان و عراق در آغاز هزار سوم ميلادي گشودند. درژانويه سال 2001 پايگاه اينترنتي عربي زبان ALjazeera.net به عنوان اولين پايگاه عمده خبري اينترنتي عربي زبان آغاز به كار كرد. در سال 2002 حدود 161 ميليون بازديد از اين پايگاه صورت گرفت. در حال حاضر الجزيره جزو پنجاه پايگاه اينترنتي برتر جهان از لحاظ تعداد بازديد كنندگان است. برنامههاي الجزيره هرچند بسيار متنوع است اما با هدف غايي پانعربيستي طراحي ميشوند، از جمله پوشش گسترده اخبار مربوط به سرزمينهاي اشغالي فلسطين و پوشش گسترده و موثر اخبار مربوط به عراق. اين شبكه در پوشش اخبار داخلي كشورهاي عرب حوزه خليج فارس نيز محتاطانه عمل ميكند. با اين حال همواره انتقادهايي از اين شبكه وجود داشته است. در 10 مه 2002 نبيل الحمر، وزير اطلاع رساني بحرين براي پخش گزارش از مسائل داخلي بحرين توسط اين شبكه منع قانوني ايجاد كرد چرا كه دولت بحرين معتقد بود اين شبكه به نفع اسراييل و عليه بحرين اقدام كرده است. اولين توجه مهم درغرب به سوي شبكهي خبري الجزيره پس از حوادث 11 سپتامبر 2001 صورت گرفت. زماني كه اين شبكه سخناني از اسامه بن لادن و سليمان ابوقيث دو رهبر ارشد القاعده پخش كرد كه از حملات 11 سپتامبر دفاع و آنها را توجيه ميكردند.اين موضوع موجبات انتقاد شديد آمريكا را فراهم آورد. آمريكا معتقد بود كه اين شبكه اقدام به تبليغ به نفع تروريستها كرده است. اما شبكهي الجزيره در دفاع از اقدام خود اعلام كرد كه قصدش فقط اطلاع رساني شفاف بوده است و نه چيز ديگر. جالب است كه پس از مدتي كوتاه بسياري از شبكههاي خبري مطرح غرب به پخش بخشهايي از اين سخنان كردند. با وجود اين شبكه سيانان به دليل دفاع از موضع دولت آمريكا چند ماهي روابط خود را با الجزيره قطع كرد. منابع **http://en.wikipedia.org/wiki/AL-Jazeera **http://www.allied-media.com/ALjazeera/ **http://english.aljazeera.net/NR/exeres/5D7F956E-6B52-46D9-8D17-448856DolCDB.htm انتهاي پيام