/گزارش كامل نهمين ميزگرد دانشجويي/ ـ دبير تشكيلات تحكيم(علامه): از داوري مردمي نهراسيم ـ دبير جامعه اسلامي دانشجويان: انتخابي شدن همهچيز، دموكراسي غربي است
دهمين ميزگرد دانشجويي بررسي انتخابات نهم رياست جمهوري در خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) برگزار شد. در اين ميزگرد «عبدالله مومني» دبير تشكيلات دفتر تحكيم وحدت (طيف علامه)، «ابراهيم شمشيري»، دبيركل جامعهي اسلامي دانشجويان و «اسماعيلي» دبير اتحاديهي اول تشكلهاي دانشجويي دانشگاه آزاد حضور داشتند. به گزارش خبرنگار سياسي ايسنا، مومني ابتدا دربارهي اهميت انتخابات نهم چنين آغاز كرد: شرايط فعلي انتخابات نهم را بيش از انتخابات قبلي اهميت بخشيده است. اختلافنظرهاي جناحهاي درون نظام تاكنون بينظير بوده و براي اولين بار است كه جريان منتقد به انتخابات وارد عرصه شدهاند. از طرفي بحث نياز حاكميت به مشاركت حداكثري مردم مطرح است، البته بدون اينكه به پيشنيازهاي آن توجه شود. وي ادامه داد: مسألهي بعدي، اهميت بينالملل انتخابات است. كشورهايي هستند كه در زمينهي حقوق بشر و دموكراسي به ايران فشار ميآورند و همهي نهادهاي سعي در تشويق مردم به حضور در انتخابات دارند. مومني در توضيح نقش جنبش دانشجويي خاطرنشان كرد: دانشجويان در جامعه مرجعيت دارند و مردم به دليل بياعتمادي نسبت به دو جناح، دانشگاه را كانون توجه قرار دادهاند. به دليل همين مرجعيت است كه فعاليتهاي دانشجويي بر فضاي سياسي جامعه تأثير دارد و مسؤوليتش بيش از مسؤوليت ساير قشرهاست. نگاه آنها به حاكميت همسو با مردم است و رفتارهايشان از سوي آنها الگوبرداري ميشود. وي همچنين دربارهي حضور جنبش دانشجويي در عرصهي سياست، گفت: ما بر اساس تجربيات پيشين استراتژي دوري از قدرت را برگزيدهايم. اين جنبش منتقد است و بر اساس نقد اخلاق، برنامهها و ايدئولوژيهاي موجود و تأكيد بر حقوق دموكراتيك ملت، راه فراهم شدن دموكراسي را پديد ميآورد. مؤمني تأكيد كرد: ما از اصل انتخابات آزاد دفاع ميكنيم ولي اگر آزاد نباشد تنها راه ما روشنگري است. اسماعيلي نيز اين گونه آغاز كرد: در انتخابات قبلي تكليف هركدام از جناحها مشخص بود ولي حالا هركدام از گرايشها حرف خودشان را ميزنند. ما نيز مثل همهي تشكلهاي دانشجويي بر انتخابات آزاد تأكيد داريم. اين انتخابات نبايد مثل انتخابات مجلس هفتم شود. شمشيري نيز گفت: تجربه نشان داده است كه هر رييس جمهور دو دوره بر سمت خود باقي خواهد ماند. پس يك دهه قدرت تصميمگيري كشور در اختيار اوست. هر انتخابات نيز تحول جديدي در كشور به وجود آورده است چراكه دولت قبلي آزمون خود را پشت سر گذاشته و ادامهي روند قبلي مورد اقبال واقع نخواهد شد. وي ادامه داد: در اين مقطع نوع نگاه دوم خرداد عليرغم محاسني كه دربر داشت و مشكلات بسياري از دوران سازندگي را حل كرد، نياز به يك تحول دارد. ما نياز به يك رويكرد جديد در مديريت كشور داريم. استراتژي انتخاباتي ما نيز بر جمع محاسن و مزاياي دورههاي گذشته طرح شده كه در آن بحث پيشرفت همراه با عدالت، دولت منضبط در زمينهي اقتصادي، نگاه مدبرانه در برابر فشارهاي خارجي لحاظ شده است. مؤمني در ادامهي جلسه، با ابراز نارضايتي از وضعيت فعلي انتخابات، خاطرنشان كرد: همهي گروههايي كه در كشور به منافع ملي التزام دارند بايد بتوانند نماينده معرفي كنند و داوري عمومي به مردم واگذار شود تا انتخابات در يك شرايط دموكراتيك برگزار شود. حتي اگر همهي نامزدها هم تأييد صلاحيت ميشدند بازهم انتخابات آزاد نيست چراكه نمايندگان همهي گروهها حضور ندارند. وي همچنين اظهار داشت: رييس جمهوري توان پاسخگويي به خواستههاي مردم را دارد كه عملا بالاترين مقام اجرايي باشد، اما اين گونه به نظر نميرسد. شمشيري به مؤمني، چنين پاسخ داد: تخيلي بودن چندان هم خوب نيست، بايد يك مبنا داشته باشيم و بر اساس آن حركت كنيم. زير سؤال بردن همهچيز نتيجهي برخي افراط و تفريطهاي جنبش دانشجويي است. تقسيم نهادهاي حكومتي ايران به انتخابي و انتصابي، جنجال رسانههاي دنياست. ضمن اينكه مردمسالاري را به عنوان يك اصل ميپذيريم ولي دموكراسي تمام خواست ملت ايران نيست. اين كه ميگويند همهچيز بايد انتخابي باشد، دموكراسي غربي است. وي خاطر نشان كرد: ساختار نظام ما بر اساس رأي مردم است. كسي كه ميخواهد حاكميت را از بين ببرد طبيعتا در آن نقشي نخواهد داشت. نظام ما نوپاست و از همه جهت تحت فشار است. پايه و اساس را بايد قانون اساسي قرار دهيم. اگر هر روز به يك سمت برويم، سامان پيدا نخواهيم كرد. شمشيري ادامه داد: در تمام اين سالها انتخابات آزاد وجود داشته است. دامن زدن به نبود انتخابات آزاد، يأس و نااميدي در بين مردم ايجاد ميكند. دوم خرداد نشان داد كه در كشور ما آزادي عمل وجود دارد. برخي اقدام عملي انجام ميدهند بر خلاف حاكميت و نظام، تا اين حد نيز آزادي گسترده شده است ولي سوءاستفاده از آن به صلاح نيست. انتخابات آزاد بر اساس ضابطه و قانون است. اين يك پروپاگاندا عليه نظام جمهوري اسلامي است. اسماعيلي نيز اظهار داشت: فضا به اين تاريكي كه آقاي مؤمني تصوير ميكنند، نيست. مؤمني: به روشني تصوير آقاي شمشيري چطور؟ اسماعيلي خطاب به شمشيري، ابراز عقيده كرد: فكر ميكنم شما فضاي قبل از دوم خرداد را فراموش كرديد. اگر كسي محاسن كوتاهي داشت سريعا رد صلاحيت ميشد. جناح مخالف حق نداشت نفس بكشد. يادمان نرود در انتخابات مجلس هفتم اين اتفاق افتاد. مسلما رد صلاحيت فلهيي، مشاركت را پايين ميآورد. مردم ما مردم سابق نيستند، اگر احساس كنند آزادي ندارند، كنار خواهند رفت. البته فضا آنقدرها هم بد نيست. ولي بايد فضا را واقعي در نظر بگيريم. شمشيري سپس تأكيد كرد: بحث من اين است كه مشكل مردم ما فقط دموكراسي نيست. اين كه ميگوييم حتي اگر همه تأييد صلاحيت شوند بازهم انتخابات آزاد نيست . . . مؤمني با قطع گفتههاي شمشيري، توضيح خواست: همه چه كساني هستند؟ همهي نامزدها پذيرفتهاند كه در چارچوب نظام و قانون اساسي فعاليت كنند. شمشيري پاسخ داد: پذيرفتهاند اما عملكرد آنها واقعا اين را نشان ميدهد؟ اسماعيلي چنين اظهارنظر كرد: اين درست نيست كه ما همهي كانديداهاي جناح رقيب را رد صلاحيت كنيم و بعد بگوييم انتخابات آزاد است. بايد اجازه دهيم همهي جناحها شركت كنند. اصولگرايان خيليها را نفي ميكنند، هاشمي و عملكرد هشت سالهاش را زير سؤال ميبرند. شمشميري گفت: شما خودتان گفتيد قبل از دوم خرداد فضا نامناسب بود، اگر فضاي نقد و انتقاد بود از عملكرد هاشمي دفاع ميكرديم. اسماعيلي پاسخ داد: حضور همين آقاي هاشمي در انتخابات مجلس ششم براي اصولگرايان مثبت بود. حالا بعد از سه سال يادشان افتاده كه اين شخص از اول طور ديگري عمل ميكرده است؟ حافظهي تاريخيمان را از بين نبريم. مؤمني در توضيح بخشي از گفتههاي شمشيري، گفت: برخي ميخواهند با نسبت دادن يك سري جريانات به رسانههاي خارجي و توطئهي كشورهاي غربي، صورت مسأله را پاك كنند. اين نگاه مدبرانه نيست، سادهانگاري است. چرا جامعهاي كه زماني عطش انتخابات داشت به وضعيتي ميرسد كه ذائقهي عمومي آن مايل به شركت در انتخابات نباشد؟ دليل آن اين است كه منزلتي براي رأي مردم قائل نباشيم و اين هم نه بر اساس توطئههاي خارجي است. شمشيري گفت: آيا اين طور نيست كه خود قدرتمندان توانايي نداشتند كه كارشان را به ثمر برسانند؟ مؤمني ادامه داد: من قبلا هم گفتم كه يكي از دلايل ناكارآمدي اصلاحطلبان بود. ولي خاتمي، در بين اصلاحطلبان مرد صادقي بود و به مباني اخلاقي سياسي پايبند بود و با توجه به گفتماني كه ايشان توانست ايجاد كند از ايشان انتظار ميرفت جديت بيشتري به خرج دهد كه البته ايشان هم به بنبستهايي رسيدند. وي همچنين افزود: آيا خاتمي از ابزار كافي براي پيشبرد سياست تنشزدايي برخوردار بود؟ در عرصهي سياست خارجي ملاحظه ميكنيم كه طرف مذاكره با اروپاييها چه كسي است: آقاي روحاني! الان كساني كه دوم خرداد را توطئه ميدانستند آن را حركت اصيل مردمي ميدانند و ما را كه در دوم خرداد هزينه داديم، برانداز، توطئهگر و عامل صهيونيست مينامند! دبير تشكيلات دفتر تحكيم وحدت(طيف علامه) تصريح كرد: من داشتن مبنا را قبول دارم. بايد بر اساس چارچوب حركت كرد ولي قانون اساسي وحي منزل نيست، يك قرارداد اجتماعي است. درصدي از جامعهي ما در آن زمان حق راي نداشتند، اگر ميپذيريم مبناي مشروعيت قانون اساسي و نظام سياسي، مردم هستند ديگر بحثي باقي نميماند، نبايد باب اصلاحپذيري نظام را بست. به گزارش ايسنا، مومني ادامه داد: يك زماني عبدي يك نظرسنجي انجام داد كه بر اساس آن اكثريت مردم خواهان بهبود رابطه با آمريكا بودند. او خائن معرفي شد و حالا همهي كانديداها از راست افراطي تا چپ افراطي همه از بهبود رابطه با آمريكا سخن ميگويند. اگر اين مسائل ايدئولوژيك است، چرا بعد از مدتي رنگ ميبازد؟ ما معتقديم، در انتخابات آزاد بايد فرصت براي شركت نامزدهاي همهي سلايق سياسي وجود داشته باشد. بايد آزادي عمل وجود داشته باشد، گروههاي سياسي ارگان داشته باشند و زندانيان سياسي هم آزاد شوند، انتخابات آزاد، اينست. مثلا ما معتقديم وقتي در يك شهر فقط يك كانديدا براي مجلس خبرگان وجود دارد ديگر جايي براي دموكراسي نيست. بخشي از فشارهاي خارجي هم نتيجهي بيتدبيريهاست. «عبدالله مومني» يادآوري كرد: يكي از نقاط ضعف خاتمي برگزاري انتخابات مجلس هفتم بود. در دوران گذشته هم انتخابات برگزار ميشد، اما اصل كاركرد انتخابات است كه بايد اثربخش باشد. نبايد اقليتها را از كشور گريز داد، بايد آنها را به نظام دل بسته كرد. اگر تا اينجا هم به قانون اساسي عمل ميشد شاهد اين همه مشكلات نبوديم. بياعتمادي بخشي از مردم، حاصل برخورد اقتدارطلبان است. به گزارش خبرنگار سياسي ايسنا، شمشيري در ادامهي صحبتهاي مومني، خاطر نشان كرد: بخشي از مشكلات مردم آزادي سياسي است. قسمتي از مشكلات آنها معيشت است. در پايان دوران سازندگي رشد اقتصادي كشور به زندگي مردم منتقل نشد. از سوي ديگر، انصاف نيست كه انتخابات دوران گذشته را با حالا مقايسه كنيم. مومني پاسخ داد: من نميگويم بسنجيم كه انتخابات تا چه حد در زندگي مردم و در سطح كلان جامعه تاثير دارد، ميگويم صرف برگزاري انتخابات مفيد نيست. شمشيري توضيح داد: اگر تمام نياز مردم دموكراسي است، چرا مردم در انتخابات شوراي شهر دوم شركت نكردند يا كم شركت كردند؟ چون شوراي شهر اول مشكلي را از مردم حل نكرد و فقط درگيريهاي سياسي داشت؟ اگر به مردم اعتقاد داريم به همه چيز آنها بايد معتقد باشيم؛ اخلاقيات، دين، معيشت و بسياري مسائل ديگر. بايد براي مردم رفاه حداقلي فراهم شود. بعد از اينكه دوم خرداد نتوانست پاسخ نگاه سياسي خود را بگيرد، گفت به ما ميگويند توطئهگر صهيونيست ولي اين طور نيست ... مومني صحبتهاي شمشيري را قطع كرد: گفتيد كه حرف شما، حرف بيگانه است. آيا اين معني ديگري دارد؟ شمشيري پاسخ داد: در اين كه هر تفكري تحت تاثير رسانهها قرار ميگيرد، شكي نيست. نخبگان جامعه هم دچار اشتباه ميشوند. مومني توضيح داد: بايد پذيرفت آنچه در كشور بحران پديد ميآورد مسائلي مانند عملكرد برخي بخشها در راستاي سلب آزادي دگرانديشان و برخورد با بخشي از مردم است، نه عملكرد كساني كه به صورت مدني، آزادي را طلب ميكنند. شمشيري در ادامه گفت: تمام قدرتهاي خارجي بعد از انقلاب سعي كردند نظام را از بين ببرند. مومني نيز گفت: ما ميتوانيم حتي تهديدات را تبديل به يك فرصت كنيم. شمشيري سپس تاكيد كرد: بسياري كشورها ما را تهديد ميكنند، آنها تمام تلاش خود را براي براندازي ميكنند. مومني مجددا خاطر نشان كرد: بيشترين تهديدات از سوي بخشيهايي در داخل به واسطهي عملكرد غلط آنهاست. شمشيري پاسخ داد: بخشي از اين بحث، بحث ايدئولوژيكي ماست. اسماعيلي نيز اظهار داشت: چرا در كشور ما مواجهه با خطاها و مجازاتها مساوي نيست؟ من با بحث تهديدات خارجي موافقم ولي با اشتباهات خيليها برخورد نميشود. شمشيري گفت: ما مسائل سياسي را پيوند ميزنيم به تخلفات، يعني از طريق اهرمهايي كه دارند مانع از برخورد حاكميت با خطاها ميشوند. به همين دليل است كه مردم نسبت به دو جناح بدبين هستند. اسماعيلي نيز ادامه داد: من معتقدم اين در يك جناح خيلي بيشتر است. آيا قبول داريد شوراي نگهبان تاكنون اشتباه كرده است؟ شمشيري گفت: قبول دارم. اسماعيلي توضيح داد: پس چرا به خود اجازه ميدهيم با اين خطاها برخورد نكنيم؟ بايد قبول كنيم اشتباه وجود دارد. چرا رييس قوهي قضاييه، تازه متوجه مشكلات شده است؟ اگر كسي غير از آقاي شاهرودي اين حرفها را ميزد، با او اين چنين برخورد ميشد؟ مومني نيز گفت: حرف آقاي اسماعيلي درست است. اگر حرفهاي آقاي شاهرودي را يك فعال دانشجويي ميگفت نميدانم شايد برايش يك كيفرخواست تنظيم ميشد؟! جالب است كه بيشتر مسوولان در عين پوزيسيون بودن همواره از موضع اپوزيسيون سخن ميگويند. رييس قوهي قضاييه بعد از شش سال وضعيت اين قوه را ويرانه ميبيند. سران قوا نبايد اپوزيسيون باشند. شمشيري در ادامه گفت: ما به جايي رسيديم كه مسوولان كشور نسبت به زير مجموعهي خودشان انتقاد و پيگيري ميكنند. اسماعيلي مجددا تاكيد كرد: حرف من اين است كه چرا اگر من اين حرف را ميزدم، تصورم اين است كه بنا بر تجربه، محكوم ميشدم؟ مومني حرف اسماعيلي را تاييد كرد: عبدي به خاطر يك نظرسنجي بعد از سه سال حبس، تبرئه شد. نظرسنجي او ميگفت اكثر مردم ايران خواستار رابطه با آمريكا هستند. حالا همهي كانديداها گوي بهبود روابط با آمريكا را از يكديگر ربودهاند. شمشيري در اين لحظه حرف مومني را رد كرد و تاكيد كرد كه اين حرفها جوسازي است. مومني ادامه داد: در سياست خارجي آنچه ارجحيت دارد منافع ملي است. اگر مسائل ايدئولوژيك است پس چرا تغيير ميكنند؟ شمشيري پرسيد: مگر ما الان اسرائيل(رژيم صهيونيستي) را به رسميت ميشناسيم؟ مومني: نه اينطور نيست ولي رابطهي ما با بسياري از كشورها مثل عربستان و امارات تغيير كرد. مادامي كه نقش مردم به طور كامل به رسميت شناخته نشود، در انتخابات مشاركت بالايي را شاهد نخواهيم بود. ما نيز به عنوان جريان دانشجويي بايد مواضع خود را در برابر برخوردهاي غير دموكراتيك در روند انتخابات روشن كنيم و از حقوق شهرونداني كه شركت در انتخابات را پذيرفتهاند هم دفاع ميكنيم. اگر نظام ما مردمسالار است از داوري مردمي نهراسيم. اسماعيلي در ادامهي بحث خاطر نشان كرد: ما معتقديم همهي كساني كه در محدودهي نظام فعاليت ميكنند حق دارند در انتخابات شركت كنند. احساس ميكنيم برخي كانديداها با تلاش براي ردصلاحيت شدن در جهت ضربه زدن به نظام هستند كه شوراي نگهبان بايد مواظب باشد تا هزينهي اضافي ندهد. شمشيري نيز اظهار داشت: وظيفهي شوراي نگهبان عمل به قانون است. اگر كسي شرايط مندرج در قانون اساسي را داشته باشد تاييد ميشود. موضع برخي دوستان خندهدار است كه ميگويند نه انتخابات را قبول داريم و نه شركت ميكنيم ولي كساني كه شركت ميكنند بايد به آنچه ميخواهند عمل كنند. عملكرد كلي شوراي نگهبان مورد تاييد ماست. وي همچنين گفت: ما از رييس جمهور آينده انتظار داريم كه كشور را با يك نگاه عدالتمدار اداره كند. مومني نيز در پايان جلسه تاكيد كرد: مهمترين مطالبهي دانشجويان از رييس جمهور يك جامعهي دموكراتيك است. ولي راهحل به صحنه آوردن مردم و دانشجويان اعتنا به خواست آنهاست. در اين صورت ما از تاثيرگذاري خود در صحنه روي گردان نخواهيم بود. بايد به خواستههاي دموكراتيك مردم تن داد. در پايان اين ميزگرد مومني و شمشيري از مباحثه با يكديگر ابراز خشنودي كردند و مومني گفت: اين اولين موقعيت من بعد از سالها فعاليت سياسي - دانشجويي بود تا بتوانم با دبير كل جامعهي اسلامي دانشجويان به بحث بنشينم. گزارش ميزگرد از خبرنگار ايسنا، «شكوه خسرواني» انتهاي پيام