/زمان رسيدگي به وضعيت اسفناك پاسارگاد كي مي‌رسد؟/ يك استاد دانشگاه: ريشه‌ي نخستين چهارباغ ايراني در پاسارگاد است
كاخ‌هاي پاسارگاد در نقاط مختلف محوطه پراكنده بودند كه از طريق باغ‌هايي به يكديگر متصل مي‌شدند و ريشه‌ي چهارباغ ايراني به پاسارگاد باز‌مي‌گردد. محمدرضا دهقاني ـ استاد دانشگاه ـ با بيان اين مطلب در گفت و گو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي ايسنا، افزود: ويژگي معماري پاسارگاد نسبت به ديگر بناهاي هخامنشي كه پس از اين دوره ساخته شده‌اند اين است كه كاخ‌ها در سايت پراكنده‌اند، در حالي كه در دوره‌هاي بعد، كاخ سازي به صورت مجتمع انجام مي‌شده است. پاسارگاد در گذشته برخلاف امروز كه حالت بياباني دارد، سرسبز بوده و بخش‌هاي مختلف آن با باغ‌هايي به يكديگر متصل مي‌شدند، يكسري جوي‌هاي سنگي نيز كه آب آنها هر چند متر در حوض سنگي‌اي مي‌ريخت، آب باغها را تأمين مي‌كرد كه بيشتر آنها از زير خاك بيرون آمده است. وي توضيح داد: باغها از جلوي آرامگاه كورش آغاز مي‌شد و تا كاخ بار عام و پيكره‌ي انسان بالدار و كاخ اختصاصي ادامه داشت. او با بيان اينكه يك شبكه‌ي آلماني، باغ سازي پاسارگاد را بازسازي كرده است، ادامه داد: در پاسارگاد از دو نوع سنگ روشن و تيره استفاده شده، ولي در تخت جمشيد تنها سنگ‌هاي تيره به‌كار رفته است، ستون‌ها و جوي‌ها در پاسارگاد از سنگ روشن و پايه ستون‌ها از سنگ تيره است. همچنين به نظر مي‌رسد كه معماري آنها برگرفته از معماري قومي بوده است كه در شمال غرب ايران ساكن بوده‌اند و «اورارتو» ناميده مي‌شدند. دهقاني بناهاي پاسارگاد را از نظر تزئينات ساده‌تر از تخت جمشيد (پارسه، پرسپوليس) دانست گفت: دوره‌ي هخامنشي را مي‌توان به دو دوره‌ي پيش از داريوش و پس از داريوش هخامنشي تقسيم ندي كرد: پس از داريوش معماري بناها، كاخ‌ها، مقبره‌ها و حتا نقش برجسته‌ها تغيير مي‌كند. به عنوان مثال فرم آرامگاه كوروش به آرامگاه‌هايي در بدنه‌ي كوه‌ها تبديل مي‌شود يا در نقش برجسته‌ي انسان بالدار مي‌بينيم كه آن فرد مو و ريشي كوتاه و لباس ساده و بلند بر تن دارد و پس از داريوش هخامنشي همانطور كه در نقش برجسته‌هاي داريوش، خشايار شاه و اردشير ديده مي‌شود، ريش و موها بلند مي‌شود و تاج‌هاي كنگره‌دار بر سر مي‌گذارند. انتهاي پيام