/چالشهاي پيرامون يك بازيگر- فيلمساز/ حميد فرخ نژاد : بي‌علاقه به ساعت

به رنگ ارغوان حاتمي‌كيا نيز در جشنواره بيست وسوم به نمايش در نيامد (فيلمي كه تا روزهاي آخر جشنواره همه در حسرت تماشاي آن باقي ماندند)، تا ناكامي‌هاي حميد فرخ نژاد، بازيگر و كارگردان گزيده كار سينماي ايران همچنان ادامه داشته باشد. فرخ نژادي كه قرار بود دومين فيلم خودرا پس از فيلم متوقف مانده سفر سرخ بر اساس فيلمنامه اي از بهرام بيضايي بسازد و او توانسته بود رضايت بيضايي را در اين زمينه به دست آورد، ولي توليد اين فيلم نيز همچنان متوقف مانده است. فيلمي كه وسواس به حق فرخ نژاد در به تصوير كشيدن فيلمنامه بهرام بيضايي باعث شده بود تا هزينه‌هاي توليد فيلم بالا رود و كمتر سازماني حاضر به مشاركت در توليد اين فيلم شودو تهيه كننده همچنان به دنبال پيداكردن شريكهايي براي توليد فيلمي از بيضايي با مضمون دفاع مقدس باشد. فرخ نژاد فعلا فكر ساخت اين فيلم رادر سر ندارد و به جمع بازيگران سومين فيلم اصغرفرهادي پيوسته تادر كنار هديه تهراني و ترانه عليدوستي فيلم متفاوت ديگري از فرهادي را رقم بزند. /طبل بزرگ زير پاي چپ/ فرخ نژاد در جشنواره امسال غير از به رنگ ارغوان كه در آن ايفاگر نقش يك مأمور بود كه ميان عشق و وظيفه سرگردان مى ماند، فيلم طبل بزرگ زير پاى چپ، محصول سيمافيلم را دربخش مهمان جشنواره داشت كه به عقيده‌ي بسياري بيش از تعدادي ديگر از فيلمهاي بخش مسابقه جشنواره بيست‌وسوم فيلم فجر شايستگي حضور در اين بخش را داشت. اين فيلم با نگاهى ويژه، نسبت به جنگ ساخته شده بود و فرخ نژاددر آن نقش يك سرباز را بازى مى كرد. ولي اين فيلم علي رغم قابليتهايتش مثل فيلم خواب تلخ در بخش مهمان قرار گرفت تا حميد فرخ نژاداين بار نيز از داوري شدن محروم بماند. /مردي از جنوب/ حميد فرخ نژاد بيشتر به خاطر بازي در دوفيلم مشهور شده است اگر بازي او را در نمايش شب هزارويكم بهرام بيضايي ناديده بگيريم (نمايشي كه در آن فرخ نژاد دچار حمله قلبي شد). بازي در نقش فرحان عروس آتش (خسرو سينايي )وبازي در نقش قاسم مقدس (ارتفاع پست) او در هردوي اين فيلمها نقش يك جنوبي رابه خوبي بازي كرده است. البته اين خوب بودن، توصيف حاتمي كيا از بازي اوست. او زماني درباره بازي فرخ نژاد در اين دوفيلم گفته بود ايجاد اين شبه در ذهن برخي افراد مبني بر اينك دو نقش فرخ‌نژاد شبيه به هم بوده از آنجا آغاز ‌شد كه متاسفانه فرخ‌نژاد هر دو فيلم را خوب بازي كرده است! فرخ نژاد، چون خود او از جنوب آمده است به خوبي توانسته است نقش خودرا در اين دو فيلم ايفا كند .هرگاه كسي پاي صحبتهاي فرخ نژادبنيشيند ساعتهادرباره مظلوميت مردم جنگ زده جنوب كشور حرف براي زدن دارد. مردمي كه حاتمي كيا وقتي براي ساخت سريال خاك سرخ به آبادان رفته بود وضعيت نامناسب اين مردم باعث شد تصميم به ساخت ارتفاع پست بگيرد .قاسم" شخصيتي كه نقش آن را حميد فرخ نژاد بازي ميكرد از نظر حاتمي كيا توده‌ي عظيم جامعه و قاعده‌ي هرم اجتماعي فعلي ايران را تشكيل مي‌داد كه در نوع خود طيفهاي رنگي را دربرگرفته است فقر خطر و اتفاقي است كه در اين طبقه رخ مي‌دهد. به نظر حاتمي كيا اين هشدار بزرگي بود كه اورابه عنوان يك فيلمساز مجبور مي‌كرد آدم‌هاي قبلي فيلمهايش را رها كند و مسائل مهم و خطر ساز روز را در نظر بگيرد. به اعتقاد فرخ نژاد، نيز حاتمي كيا اين داستان را نمونه مثالي قرارداده كه گوشزدي بكند به همه‌ي آدمهايي كه متوليان امور اين جامعه هستند و به آنها بگويد در شرايطي كه فشار بالا مي‌رود نامربوط‌ترين آدمها ممكن دست به يكسري اقداماتي بزنند كه نتيجه آن غيرقابل تصور باشد، حالا اين نوع آدم‌هاي بحران زده براي هر ناظر بي طرفي كه براي اولين بار مي‌رود در مكاني مثال آبادان، خيلي بارز است. شهر و آدمهايي با پيش زمينه‌ي موفق در يك مقطع زماني الان به يك شرايطي رسيده‌اند كه از حداقل امكانات محروم هستند. /سفرناتمام/ فرخ نژاد، اگرچه در مدت حضور كوتاه خود در سينما 2سيمرغ بهترين فيلمنامه وبهترين بازيگر نقش دوم مرد را به دست آورده است ولي همواره به دنبال كسب سيمرغ بهترين بازيگر نقش اول مرد بوده است. ‏او كه با بازي در عروس آتش، موقعيت خود را به عنوان يك بازيگر مطرح تثبيت كرده است. برخلاف برخي بازيگران كه مدتها طول ميكشدكه به سمت كارگرداني بروند از همان ابتدا به سمت كارگرداني رفت و اولين فيلم بلند خودرا ساخت كه البته براي نمايش اين فيلم با مصائب بي شماري مواجه شد. سفرسرخ اگرچه جز فيلمهاي برگزيده بخش مسابقه جشنواره بيستم محسوب ميشد ولي سيماي جمهوري اسلامي ايران با انصراف ازشركت در جشنواره فيلم فجر مانع از ديده شدن اولين ساخته فرخ نژاد شد. صداو سيمادر توضيح خود درباره كناره گيري از جشنواره اعلام كرده بود از مجموع 10 فيلم ارايه شده از سوي تلويزيون تنها يك فيلم در بخش مسابقه پذيرفته شده است و 9 فيلم ديگر كه بسياري از آنها از نظر تلويزيون واجد ارزشهاي فرهنگي هنري قابل توجه بوده‌اند به گونه‌اي سوال برانگيز از دور رقابت كنار گذاشته شده‌اند. در مورد تنها فيلم پذيرفته شده نيز(سفر سرخ) شايد براي پركردن جاي خالي آثار دفاع مقدس در جشنواره فجر از اين فيلم استقبال شده است.صدا و سيما در پايان با تشكر از تمامي دست‌اندركاران هر ده فيلم سينمايي بخصوص فيلم سفر سرخ، اعلام كرده بود در فرصتي نه چندان دور با پخش فيلمهاي مذكور از شبكه‌هاي مختلف سيما، اقشار عمومي ملت عزيز را به قضاوت درباره آثاري كه جشنواره فجر از پذيرش آنها خودداري كرده است، دعوت مي‌كند! بعدها حتي نامه گروه سازنده “سفر سرخ” به دكترعلي لاريجاني رييس وقت تلويزيون هيچگونه تاثيري در سرنوشت اين فيلم نداشت. سازندگان فيلم درنامه خود بااشاره به اينكه فيلم سفر سرخ با نيت نماياندن گوشه‌اي از مظلوميت‌ها و رشادت‌هاي دلير مردان و شيرزنان اين مرز و بوم در هنگام تجاوز به ساحت اين ميهن مقدس در سخت‌ترين شرايط به لحاظ توليد، توسط جمعي از هنرمندان جوان كشور ساخته شده از لاريجاني خواسته بودند به منظور ارج نهادن به حماسه‌ها و حرمت نهادن به تلاش گروه سازنده موافقت كندتا فيلم در جشنواره فجر مورد قضاوت قرار گيرد. /توهين/ بعدها عبدالحسن برزيده مدير عامل وقت انجمن سينماي دفاع مقدس در گفت‌وگويي با ايسنا استدلال‌هاي سيمارا توهيني آشكار به سازندگان فيلم “سفر سرخ” دانسته وعنوان كرده بود بيرون كشيدن "سفر سرخ"از جشنواره اين سوء تفاهم را ايجاد مي‌كند كه تصميم گيرندگان هيچ اهميتي براي كساني كه با زحمت زياد در صدا و سيما ، مبادرت به ساخت فيلم دفاع مقدس مي‌كنند، قايل نيستند. با تماس‌هايي هم كه برزيده با اين سازندگان سفر سرخ داشت از اين اتفاق بسيار ناراحت و دلخوربودند. برزيده خود سفرسرخ را ديد‌ه‌ بود . با وجود اين كه مضمون فيلم، مستقيم و صريح به موضوع دفاع مقدس نپرداخته بود ولي در عين حال فيلمي سالم و متفاوت در عرصه جنگ محسوب ميشد . برزيده حتي تلاش مي كندتا با آقاي لاريجاني تماس بگيردولي به علت بيماري وي، موفق نمي‌شود. بعدها يك فرد مطلع كه كسي غير از خود فرخ نژادنبود در گفت و گو با خبرنگار ايسنا اعلام مي كند كه احتمالا صدا و سيما به دليل مخالفت با محتواي اين فيلم، آن را از جشنواره خارج كرده است و دليل صدا و سيما براي خارج كردن اين فيلم، بهانه‌اي بيش نبوده است. به گزارش ايسنا،پس از آن با پيگيري مسوولين بنياد فارابي جهت حل مشكلات فيلم “سفر سرخ”، قرار مي شود كه اين فيلم به بنياد فارابي واگذار شود.امري كه هيچ گاه اتفاق نمي افتد. سفر سرخ به جشن خانه سينمادر همان سال نيز فرستاده نمي شود تامعضلات اين فيلم فرخ نژاد همچنان ادامه پيداكند. حميد فرخ نژاد در آنزمان در واكنش به اقدام جديد تلويزيون مي گويد : مسوولين، هميشه دم از دوري از ابتذال و كارهاي سطحي مي‌زنند ولي به واقع مي‌بينيم عملكرد مسوولين فرهنگي، افراد را به سمت و سويي سوق مي‌دهد كه كارهاي خاص ومتفاوت وغير متعارف انجام ندهند.اوهمچنين گفته بود : به اين موضوع تن نخواهد داد كه سفر سرخ به قيمت نمايش داده شدن، تبديل به اثري شود كه ديگر خود را صاحب آن نداند. حميد فرخ‌نژاد بعدها نيز خبر مي دهد كه صدا و سيما مجددا مانع حضور «سفر سرخ» در جشنواره‌ي فيلم دفاع مقدس شده است. رئيسان، داودنژاد و تني چند از هنرمندان نسبت به اين اقدام تلويزيون و اكنش نشان مي دهند ولي اين واكنشها تاثيري ندارد /واگذاري به خدا و تاريخ / حميد فرخ‌نژاد، بعدها در جلسه مطبوعاتي ارتفاع پست مي گويد : اگر پيگيري مطبوعات نبود شايد مدتها قبل از يادها رفته بود، اين اتفاقي كه براي فيلم من افتاد بيشتر بر مي‌گردد به ذهنيت و ديد يك عده‌آدم . به هر حال ما زورمان نمي‌رسد و آن‌را به خدا و تاريخ واگذار مي‌كنيم. اما مجيد مولائي تهيه‌كننده اين اثر، در آخرين گفت وگوي خود با ايسنا گفته است : تلويزيون نمايش " سفر سرخ" را به صورت فيلم سينمايي منتفي دانسته و گفته است كه ما ( يعني تهيه‌كننده ) متعهد به ساخت فيلم سينمايي نبوده‌ايم، البته آن ها درست مي‌گويند و ما اشتباه كرده‌ايم. به گفته مولائي مسئولان تلويزيون گفته اند: سريال تلويزيوني " سفر سرخ" را هر زمان كه صلاح بدانيم پخش مي‌كنيم.مولائي در پاسخ به سوال خبرنگار ايسنا كه چرا در اين چند سال،‌مسئولان تلويزيون نمي‌گفتند كه سفر سرخ يك فيلم سينمايي نيست و حتي آن را با عنوان فيلم در جشنواره فجر شركت داده‌اند، ‌گفت: اين موضوع را بعدا به ما گفتند وشما اين سوال را بايد از مسئولا تلويزيون بپرسيد؟ حميد فرخ‌نژاد نيز از انجام مصاحبه خودداري كرده و با بي‌اطلاعي از موضوع مي گويد : من هم اكنون خسته‌ام و حتي نمي‌دانم ساعت چند است! گزارش: ايسنا - محمد تاجيك انتهاي پيام
  • دوشنبه/ ۲۶ بهمن ۱۳۸۳ / ۱۳:۲۷
  • دسته‌بندی: سینما و تئاتر
  • کد خبر: 8311-10143
  • خبرنگار :