نشست خبري سريال «فرار بزرگ» كه طي دهه فجر هر روز از شبكه اول سيما پخش شد، با حضور كارگردان، تهيهكننده و نويسنده اثر در محل خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) برگزار شد.
به گزارش خبرنگار راديو ـ تلويزيون ايسنا، در ابتداي اين نشست محمدحسين لطيفي كارگردان، در خصوص نحوه شكلگيري «فرار بزرگ» گفت: قرار ما ساخت كار بسيار خوب و دوست داشتني و فاخري براي تلويزيون بود؛ و هميشه به دوستان ميگفتم كه اگر اين اتفاق يعني ساخت سريال «خسيس» بيفتد، سريال نخواهم ساخت. اما از آن جا كه سال گذشته زمان اندكي در اختيار داشتيم و نميتوانستيم ساخت «خسيس» را به پايان برسانيم. دوستان از ما خواستند كه طرح ديگري ارائه شود كه بتوان سريعتر آن را انجام داد.
لطيفي گفت: طرحي كه به تلويزيون ارائه شد، آن چيزي نيست كه هم اينك با عنوان «فرار بزرگ» از تلويزيون پخش ميشود؛ چرا كه امكان ساخت طرح دوم هم در مدت زمان باقيمانده نبود. پس به اين نتيجه رسيديم كه «فرار بزرگ» براي سال 82 آماده نخواهد شد؛ در نتيجه زماني كه روزنامهها مينوشتند «فرار بزرگ» قرار است براي دهه فجر سال گذشته آماده شود، من سر صحنه فيلمبرداري «خوابگاه دختران» بودم.
كارگردان اين سريال با بيان اين كه قرار بود ساخت سريال «فرار بزرگ» از اوايل سال 83 انجام شود، گفت: اما حساسيت روي متن سريال از سوي تلويزيون و مسائلي مالي، موجب تعويق ساخت «فرار بزرگ» شد.
لطيفي با بيان اين كه تصويربرداري اين سريال، كمتر از سه ماه به طول انجاميد، گفت: در آن زمان نيز در شرايطي قرار داشتيم كه متن ما به دليل اعمال سليقهها و نظرات مختلف، كاملا آماده نبود. هر چند زمان كوتاه براي ساخت، دليل قابل قبولي براي توجيه هيچ كارگرداني نيست و آن چه در اين نشست گفته ميشود تنها به منظور بيان اتفاقاتي است كه در حين ساخت اين سريال رخ داده است.
سيدكمال طباطبايي تهيه كننده «فرار بزرگ» نيز اذعان كرد: همين كه خدا كمك كرد و توانستيم كار را به پخش برسانيم بايد شكرگزار باشيم.
طباطبايي اظهار كرد: قصههايي كه به حوادث انقلاب اسلامي ميپردازند، خطرناك هستند و كار روي لبه تيغ است. اين طور نبوده كه كاري اجتماعي با قصهاي ساده ساخته شود و طي توليد دست فيلمساز باز باشد.
وي كه پيش از اين سريال «كاكتوس» را تهيه كرده است، تصريح كرد: دست نويسنده و كارگردان در ساخت سريال «فرار بزرگ» بسته بود و در شرايطي سخت با استرس كار كردند.
به گفته لطيفي، ساخت سريالهايي مانند «فرار بزرگ» نيازمند گذشتن از فيلترهاي مختلفي است و سيامك صفري در شرايط راحتي براي نگارش متن آن نبوده است.
سيامك صفري نويسنده «فرار بزرگ» نيز در اين نشست با تاكيد بر وجه سرگرم كننده سريال، اظهار كرد: براي رسيدن به اين ويژگي، تلاش كرديم قصهاي جذاب پيدا كنيم. براي اين موضوع دو گزينه داشتيم، نخست اين كه اساس را بر موقعيتهايي بگذاريم و دوم اين كه از قصه تكتك شخصيتها، قصه بزرگ كلي ما شكل بگيرد. در نتيجه ديالوگ با موقعيت و شخصيتسازي در سريال همراه شد.
وي همچنين در ادامه با بيان اين كه در تلويزيون ديالوگ براي ايجاد ارتباط با مخاطب اهميت دارد، گفت: نويسنده سريالهاي تلويزيوني ناچار است توضيح بدهد و تكرار كند تا بتواند ارتباطش را با مخاطب حفظ كند.
لطيفي نيز از بحث سرگرمي به عنوان مهمترين هدف از ساخت سريال «فرار بزرگ» نام برد و افزود: بيننده بايد در ابتدا با كار ارتباط برقرار كند، بالطبع روي اين بخش تلاش بسياري كرديم تا بتوانيم بيننده را با خودمان همراه كنيم و تا آن جا كه ممكن است در زمان كوتاه، صحنههايي گرم را به تصوير بكشيم.
وي در ادامه با اشاره به حضور 30 بازيگر در سريال «فرار بزرگ»، خاطرنشان كرد: سازندگان ميدانند كه چقدر هماهنگ كردن 30 بازيگر و متصل كردن 7 - 6 مجموعه به هم، با يك هدف چقدر سخت است.
لطيفي در پاسخ به پرسشي درباره توجه به امر تحقيق و پژوهش در نگارش متن سريال «فرار بزرگ»، يادآور شد: گاه ميخواهيم در كار به اين مساله بپردازيم كه «اين كيست»، «چگونه است» و «اين ماجرا بوده است يا خير؟» ولي در «فرار بزرگ» هدف ما اين نبوده است و توضيح مكتوب ابتداي سريال، گواهي بر اين مدعاست.
كارگردان فيلم سينمايي «عينك دودي» متن سريال «فرار بزرگ» را متكي بر تحقيقي مفصل دانست و افزود: آقاي صفري و من با همكاري دكتر شهبازيان در ارتباط با تاريخ معاصر تحقيق مفصلي انجام داديم كه از متن سريال «خسيس» آغاز شد. از سال 1299 را پيگيري كرديم و براي نگارش متن سريال «فرار بزرگ» به روزهاي آخر حكومت شاه رسيديم. بالطبع تمام اين تحقيقات در وجو ما بود، ولي اين طور نبوده كه بر اساس آن تحقيقات، فيلمنامه را عين به عين بنويسيم و كار جدي ارائه دهيم.
لطيفي در ادامه خاطرنشان كرد: سعي كرديم با دانش بر تاريخ آن زمان، فيلمنامهاي ارائه ندهيم كه عين به عين باشد. حتي روي اسمها بسيار تاكيد داشتيم كه هيچ اسمي اصلا شباهت نداشته باشد. قصد ما اين بود كه به جواناني كه حتي در آن تاريخ متولد نشده بودند، طرح كلي از حكومت شاهانه ارائه دهيم.
به اعتقاد وي، فسادي كه در حكومت شاهانه پهلوي وجود داشته در همه جاي جهان به يك صورت است و انسان وقتي به اشرافيت نزديك ميشود، دچار چنين وضعيتي خواهد شد.
اين كارگردان متذكر شد: در شرايطي قرار داريم كه بسياري از نسل سوميهاي انقلاب، تعاريف ما از حكومت پهلوي را باور نميكنند. در «فرار بزرگ» با اين مساله شوخي كرديم، ولي واقعيت اين است كه بسياري از مفاسد اخلاقي و روابط پنهان در دربار پهلوي وجود داشته است و ما سعي كرديم با زبان خودمان به اين مساله بپردازيم.
لطيفي با بيان اين كه مبناي فرار در اين سريال جذابيت چنداني ندارد، خاطرنشان كرد: فرصت كافي نداشتيم با محور قرار دادن دو يا سه شخصيت اصلي، بيننده با قصه آنها همراه شود و در خلال آن شخصيتهاي فرعي را هم ببيند. حتي تلاش كرديم اين اتفاق در حين ساخت بيفتد كه ميتوانست بر جذابيت سريال كمك كند.
لطيفي در ادامه خطاب به منتقديني كه اين روزها در خصوص سريال «فرار بزرگ» نقدهاي منفي نوشتهاند، گفت: بعضي از منتقدين و دوستان من فكر ميكنند هميشه بايد خشك و جدي با آدمها صحبت كرد، هيچ كدام از آنهايي كه بر من نقد نوشتند مخاطب ندارند و منبرهايشان بسيار خالي است و به جايي نخواهند رسيد.
وي با بيان اين كه با دوستان منتقد هم هدف است، گفت: آن دوستي كه براي من نقد مينويسد را خيلي دوست دارم و ميدانم كه دلسوز هستند، ولي به آنها ميگويم «اي كاش شما ميساختيد و آن وقت ميديد كه كسي سريال شما را نگاه نميكند.»
اين كارگردان، متذكر شد: هدف من از ساخت اين سريال آب در هاون كوبيدن يا به نفع آن طرف مرزيها كار كردن نيست.
ادامه دارد...