”چو ايران نباشد تن من مباد“ «كشف لوله‌هاي بزرگ سفالي در شهر سوخته نشان مي‌دهد ايرانيان سه‌هزار سال پيش از ميلاد، از سيستم آب و فاضلاب امروزي بهره‌مند بوده‌اند»
در دومين همايش ملي ايران شناسي كه در كاخ سعدآباد برگزار شد، در گروه باستان شناسي، عصر امروز عليرضا پيري زنده دل درباره نگرشي بر پيدايش مهندسي آب در حوزه تمدني نيمروز سخنراني كرد. به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اين پژوهشگر ابتدا درباره وجه تسميه سيستان به نيمروز گفت: در اين باره مورخان و نويسندگان مشهور مطالبي را آورده اند؛ مثلا استادپور در كتاب يشت ها در مورد اين وجه تسميه مي گويد: ناميده شدن سيتان به نميروز از اين جهت است كه اين سرزمين در جنوب خراسان كه يكي از بزرگترين ايالات ايران بود، واقع است و پر واضح است كه حدود سرحدي سيستان در تاريخ بسيار بزرگتر از امروز بوده است. با نگاهي به نقشه جهان و موقعيت جغرافيايي سيستان، اطلاق واژه نيمروز كاملا مدلل مي شود. از اين جهت كه زرتشت براي ساختن زيج خود سيستان را برگزيد؛ زيرا دريافته بود كه نصف النهار يا نيمروز از آنجا مي گذرد و دنياي مسكون قديم را به دو نيم بخش مي كند. وي تصريح كرد: به بيان ديگر، چون آفتاب درست بر روي نصف النهاري قرار مي گيرد كه از سيسيان مي گذرد، از ژاپن در شرق تا جزاير خالدات در غرب، همه جا هنوز آفتاب ديده مي شود؛ اما در شرق در حال غروب و در غرب در حال طلوع است. بنابراين مي توان گفت كه نيمروز اصطلاحي علمي است كه براي سيستان و به نصف النهار آن مربوط مي شود كه دانشمندان ايراني اين سرزمين را پس از زرتشت، كشور نيمروز خواندند. اين پژوهشگر با اشاره به دانش اين حوزه متذكر شد: حوزه تمدني نيمروز در امر استفاده درست از مهار آب بر تمدن جهان سهيم بود. اين سرزمين كه در كرانه رود پر جوش و خروش هيرمند واقع بوده، توانسته بزرگترين و عالي ترين تمدن شهر سوخته را در خود بپرواند و علاوه بر آن، آب مصرفي ديگر نقاط ايران را تامين كند. پيدا شدن لوله هاي بزرگ سفالي كه به همت باستانشناسان در گودال هاي پايين شهر سوخته پيدا شده، اين فرضيه را ثابت مي كند كه مردم سه هزار سال قبل از ميلاد از سيستم آب و فاضلاب نسبتا دقيقي به شيوه امروزي بهره مند بوده اند. نمونه هاي حوزه هيرمند هزاران سال قدمت دارند و تلاش مردم اين بوم و بر بوده كه با مصرف ميليون ها ساعت كاري براي حفر كانال هاي عظيم آبياري و كار دسته جمعي در زمينه توليدات كشاورزي امكان به وجود آوردن اين تمدن را ميسر كرده است. پيري زنده دل تصريح كرد: اين حوزه فرهنگ ساز و وسيع از نظر تاريخي يك پارچه و غير قابل تفكيك است و جريان هاي فرهنگي و تمدني آن در يك تراز همسو و حاصل كاركردها و ساختارهاي كلي و جزيي اجتماعي و تاريخي و فرهنگي ملتي بزرگ را در بر دارد. وي يادآوري كرد: حوزه تمدني نيمروز آغاز و پايانش مرهون آب رودخانه هيرمند بوده و همچون پيوند مصر و نيل رابطه اش صميمي بود؛ كه به ياري شمشير و تدبير انساني صورت نپذيرفته تا بتوان در راه سياست و تدبير و زور و فشار سر رشته آن را از هم گست. انتهاي پيام 999