«استدراج فرهنگي» و نمايشگاه پوستر جهان اسلام
علي وزيريان ـ يكي از دو عضو هيات انتخاب و داور مستعفي دوسالانه پوستر جهان اسلام ـ در پي بحث‌هاي مطرح‌شده در دو سه هفته اخير درباره اين رويداد، يادداشتي براي بخش هنرهاي تجسمي ايسنا فرستاده است. به گزارش گروه دريافت خبر ايسنا در اين متن آمده است: موضوع برگزاري نمايشگاه پوستر جهان اسلام توسط فرهنگستان هنر جمهوري اسلامي و مسائل پشت پرده و واگذاري آن به گروه شناخته شده‌اي با نام انجمن صنفي طراحان گرافيك و انتخاب داوران غير مسلمان در تركيب هيات داوري، از موضوعات بحث برانگيز فرهنگي هنري در يكي دو هفته پيش بود كه جزئيات خبر و واكنش‌هاي گوناگون آن از طريق سايت‌هاي مختلف و مطبوعات منعكس شد؛ اما آنچه موجب نگارش اين مقاله مي‌شود، عملكرد فرهنگستان هنر است؛ نسبت به اعتراض‌هايي كه مطرح شد و بي‌پاسخ ماند و اينطور كه پيداست اين مجموعه با قاطعيت تمام بر خطاي خود نيز اصرار مي‌ورزد. پس ناچارم كه موضوع را نه صرفا براي عده‌اي از طراحان گرافيك كه ريشه و نگاهي مذهبي دارند، بلكه با كارگزاران فرهنگي هنري نظام و حتا اهل سياست مطرح كنم. وي با بيان اينكه سالهاست تلاشي هدفدار و هوشمند مي‌خواهد انقلاب اسلامي را در درون نظام گسترده فرهنگ جهاني ببلعد و جذب و هضم كند، عنوان كرده است: اينطور شنيدم كه اظهار شده است به جهت اعتبار بين‌المللي نمايشگاه، از داوران مسيحي و بودايي دعوت شده است تا بدينوسيله آثار تمامي طراحان از سرتاسر جهان به نمايشگاه جذب شود. پس چطور است براي اعتبار بين‌المللي سازمان كنفرانس اسلامي پيشنهاد كنيد تا كشورهاي غير مسلمان اعم از مسيحي و يهودي و بودايي را به فهرست اعضاي خود اضافه كند. از كي تا به حال حضور داوران لبناني و سوري و فلسطيني در نمايشگاهي كه منتسب به جهان اسلام باشد موجب بي‌اعتباري آن است؟ و چه كسي گفته كه اگر همين داوران، فرانسوي يا ژاپني باشند، آن وقت خروار خروار پوسترهاي معتبر به دبيرخانه‌ي نمايشگاه سرازير مي‌شود؟ وزيريان همچنين تصريح كرده است: فرهنگستان هنر بايد به اين پرسش پاسخ دهد كه نسبت و تعلق خاطر اين دو داور غيرمسلمان به دين چيست و درك آنان از اسلام چگونه است؟ چراكه در آثارشان اساسا نفي ريشه‌ي اديان به چشم مي‌خورد. او در ادامه اين پرسش را مطرح كرده است: چرا سعي مي‌كنيم از اصل خود فاصله بگيريم و طوري عمل كنيم تا در دهكده جهاني يك وجب سند املاك نصيبمان شود؛ تا شهروندي مطيع براي آن باشيم؟ چرا جهان اسلام بايد چشم به دهان غربيان، به گونه‌اي حركت كند كه مورد تأييد آنان و دنياي امروز و مجامع فرهنگي هنري بين‌المللي قرار گيرد؟ چرا بايد ملاك و معيار حركت خود را آن هم در حوزه‌ي فرهنگي دنياي اسلام، پسند جهاني قرار دهيم؟ اگر چنين نگاه‌هاي مقهورانه‌اي در ما رسوب كند، شك نكنيد كه دچار «استدراج فرهنگي» خواهيم شد و آن‌وقت است كه از اصلاح خود غافل مي‌مانيم. ما براي استقلال فرهنگي خويش ابتدا بايد به يك «تحول انفسي» دست يابيم؛ اما اين تحول انفسي با روي آوردن به ذائقه و تاييد غربيان و جذب آثار هنرمندان از هر فرقه‌اي به‌واسطه‌ي داوران غيرمسلمان حاصل نمي‌شود. وي همچنين به بيان پيشينه‌هايي درباره حضور برخي داوران خارجي و فعالان دوسالانه يادشده در هجدهمين نمايشگاه دوسالانه‌ي پوستر ورشو در سال 2002 ميلادي پرداخته و مواردي را به چالش كشيده و پرسش‌هايي مطرح كرده است. انتهاي پيام