هسته اصلي ساكنان نقده آذربايجان غربي از ايل قرهپاپاق هستند
هستهي اصلي ساكنان شهرستان نقده در آذربايجان غربي را اهالي ايل قره پاپاق تشكيل ميدهند. محمد قرباني ـ محقق ميراث فرهنگي ـ در گفت و گو با خبرنگار بخش ايرانشناسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با اعلام اين مطلب افزود: قسمتي ديگر نيز اقوام مهاجر ميباشند كه از شهرها و مناطق اطراف از جلگه بناب، مراغه و هشترود به اين منطقه آمدهاند و همه اين اقوام به زبان تركي آذري تكلم ميكنند. رييس موزه اروميه يادآور شد: اندكي از مردم منطقه خصوصا روستاهاي جنوبي شهرستان كردزبان بوده كه از شهرهاي كردنشين منطقه به اين ناحيه آمده و از تيرهي دزرزل هستند. او تصريح كرد: قبل از ورد قره پاپاق منطقه مزبور هيچ نامي نداشت و همه آن محل را به نام تنها روستاي موجود يعني (نقدهاي) ميشناختند. وي در خصوص ايل قره پاپاق اظهار داشت: قره پاپاق يا قاراپاپاق تيرهاي از ايل “بزچلو (بزجلو) كه از بخشهاي عمده تركمن است ميباشد و بخشهاي معروفي كه از تركمن جدا شده و با نام مستقل موسوم شدهاند و عبارتند از: سلجوق، بزجه لو، قره قويونلو و قاجار و بنابراين ترك، تركمن، بزجلو و قره پاپاق هستند. قرباني يادآور شد: ايل قره پاپاق ابتدا در بين اراك و همدان در ناحيهاي به نام “بزجلو” ساكن بودند و به اين ايل بزجلو معروف گرديدهاند و به دليل شجاعتشان شاهان صفوي آنان را تحت سرپرستي يارعلي آقا رييس ايل جهت حفظ گرجستان از هجوم طايفههاي گذري روستايي تزاري به گرجستان كوچانيدند و در بلوكات و آغچه (قلعه) ساكن شدند. وي تصريح كرد: هنگامي كه رياست ايل بزجلو به (نقي بيگ) رسيد لشكر روسيه به فرماندهي (سرگزوف) به گرجستان ايستلابافت و تفليس را گرفته كه در اين زمان عباس ميرزا سردار شجاع قاجار به فرمان فتحعلي شاه به گرجستان اعزام و به بيگ ايل بزچلو دستور همكاري با سپاه از طرف حكومت مركزي صادر گرديد و ايل فوق تعداد زيادي شهيد به مام ميهن تقديم كردند؛ ولي با وجود كوشش زياد آنها قسمتي از خاك ايران به تصرف روسها درآمد. او ادامه داد: عباس ميزا طي فرماني به حسين خان (بيگلر بيگي ايروان) دستور داد كه نقي بيگ را به لقب خاني مفتخر سازد و روستاي (شلو) در ايروان را در اختيار او بگذارد و قسمتي از ايل در آنجا ساكن شدند و قسمتي نيز به خاك تركيه مهاجرت نموده و در نواحي (وان، قارص و شورگول) ساكن شدند و چون عشاير بزچلو به هنگام ورود به خاك تركيه لباس محلي گرجستاني به تن داشته و كلاه مشكي از پوست بره به سر داشتند اهالي اين كشور آنان را (قره پاپاق) ناميدند. قرباني اضافه كرد: آنها بعد از دو سال اقامت در تركيه طي نامهاي به ايروان دعوت شدند و از طرف حاكم آن دلجوييهاي فراوان به عمل آمد و در محل (قره بلاق) ساكن گشتند. ولي بعد از گذشت دو سال بار ديگر روابط ايران و روس تيره شد و نقي خان با سوارانش در خلال جنگهاي پارتيزاني سي سرباز روس و ارمني را كشت. او يادآور شد: در سال 1240 هجري قمري (گوگجه) محل سكونت نقي بيگ به تصرف روسها درآمد و پس ا زكشمكشهاي زياد بالاخره نقي خان با ايل خود به سوي خوي و سلماس آمد و به علت مناسب نبودن منطقه در سال 1245 هجري قمري عباس ميرزا ناحيه سلدوز را به ايل واگذار كرد و سند (نو چه ده) يا (نقداي نقده) را به خود تقي خان اعطا نمود. وي ادامه داد: ايل قره پاپاق از آن تاريخ پرمخاطره تا كنون چون سدي استوار در برابر دشمنان و بدخاهان مملكت مقاومت كرده و اهالي نيز به مهمان پرستي و غريب نوازي مشهورند پايه اقتصادشان بر كشاورزي و دامپروري استوار است و اميد است با افتتاح سد مخزنيحسنلو كه بر روي رودخانه گادار در كنار درياچه حسنلو احداث خواهد شد گامي مؤثر در جهت توسعه اقتصادي منطقه برداشته شود. قرباني تصريح كرد: ايل قره پاپاق هنگام ورود به سلدوز (نقده) منطقه را مطابق تعداد افراد هر عشيره از عشاير هشتگانه تقسيم ميكنند و در اين تقسيم آنهايي كه بيشتر با كشاورزي، آشنايي داشتهاند، به ناحيه دشت ماهور ساري تورپاق رفته و آنهايي كه به دامداري ميپرداختند قاراتورپاخ را انتخاب ميكنند كه اين عشاير شامل سارال، تركاون، شمس الدنيلو، چاخرلو، جان احمدلو، قزاق، اولاشلو يا اولاشدي و عربلو ميباشد. وي در پايان گفت: هر كدام از طوايف هشتگانه روستاهايي در دشت ماهور داشتهاند؛ يعني هر كدام در هر سه بخش سلدوز مناطقي را تحويل گرفته و طوايف، در خلال يكديگر زندگي ميكنند و گويا تنها شمس الدينلو مجموعا در يك قسمت جمع ميشوند. انتهاي پيام