مراسم «قاليشويان» جمعه در مشهد اردهال برگزار ميشود اين مراسم سنتي ـ مذهبي با جشن مهرگان بيارتباط نيست
“هفته جار” ، “جمعه قالي” و “هفته نشلگيها“ سه روزي هستند كه مردم كاشان براي شهادت سلطان علي بن امام محمد باقر (ع) عزاداري ميكنند. عباس ترابزاده ـ مردمشناس اداره ميراث فرهنگي كاشان ـ درباره برگزاري مراسم قاليشويان در مشهد اردهال به خبرنگار بخش ايرانشناسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، گفت: اواخر قرن اول هجري مردم خاوه و فين به امام محمد باقر (ع) نامهاي مينويسند تا ايشان فردي را براي ارشاد به اين منطقه بفرستند. امام نيز سلطان علي را معرفي ميكنند. او بيش از دو سال در روستاها به تبليغ پرداخت؛ تا سرانجام به دست زرينه كفش، حاكم وقت، به شهادت رسيد. اهالي فين و خاوه، پيكر او را در در مشهد اردهال به خاك سپردند. از آن روز به بعد مردم در نزديكترين جمعه به روز 17 مهرماه، در اين مكان عزاداري ميكنند. وي مراسم قاليشويان را بيارتباط با جشن مهرگان ندانست و افزود: در اين روز مردم چوبها را به آب ميزنند و گوشهاي از قالي را خيس ميكنند؛ ولي آن را داخل آب نمياندازند. پيش از اينكه روز قاليشويان به شكل رسمي اعلام نميشد، ريشسفيدها و بزرگان شهر بين جمعه دوم و جمعه سوم مهرماه يكي را انتخاب و از طريق جارچيهايي در مساجد و گذرها آن روز را اعلام ميكردند. اين كار معمولاً يك جمعه قبل از اجراي مراسم انجام ميشود كه به آن هفته جار ميگفتند. در جمعهي قالي كه خود مراسم اجرا ميشد و جمعهي پس از آن كه هفته نشلگيها نام دارد، مردم روستاي نشلگ كه در چهار كيلومتري اردهال است، به نشانه گرفتن مراسم هفت سلطان علي از صبح به سمت اردهال حركت ميكنند و به امامزاده ميروند. در اين روز رسم است كه تازهعروس را به حرم ميبرند و بر سر او نقل ميريزند و در بازگشت، به نشلگ در مكاني به نام قدمگاه سلطان علي توقف ميكنند؛ تا نذر و نياز كنند و حاجت بگيرند. وي همچنين اظهار داشت: هر سال خادمان بقعه سلطان علي يكي از فرشهاي حرم را به فينيها ميدهند؛ تا مراسم را اجرا كنند و هيچ صحبتي هم از چكيدن خون از اين فرش نيست. در گذشته عزاداراني كه فرش را تحويل ميگرفتند، به نشانه مبارزهطلبي با قاتلان امامزاده، شمشير و قمه به دست ميگرفتند كه اين ابزارها الان به چوب تبديل شده است. يكي از رسمهايي كه در گذشته انجام ميشد، پردهخواني بود كه در اين مراسم، پردهخوانان از روي نقاشيهايي كه صحنهي كربلا را نشان ميداد، براي مردم به تشريح واقعه عاشورا و صحنه كربلا ميپرداختند. بقعه سلطان علي بن امام محمد باقر (ع) يكي از بناهاي تاريخي اصفهان است كه سابقهي تاريخي آن را به دورهي سلجوقيان نسبت ميدهند كه در دورههاي مغول، تيموري، صفوي و قاجار، تعميراتي بر روي آن انجام شده است. در حال حاضر، بر روي كتيبهي در چوبي ورودي به حرم، اسنادي حاكي از اقداماتي كه شاه تهماسب صفوي در اين بقعه انجام داده است، ديده ميشود. همچنين شاعر و نقاش كاشاني، سهراب سپهري در سال 1359 در صحن فينيهاي اين بقعه دفن شد. انتهاي پيام