رييس‌جمهور تصريح كرد: افتخار يك نظام قضايي پويا، پاسداري از قدرت متمركز به هر قيمتي نيست، بلكه درك و جلوگيري از اعمال اجحاف از سوي قدرت و پاسداري از قدرت عادله است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) رييس‌جمهور، صبح امروز در همايش سراسري قوه‌ي قضاييه با گراميداشت ياد و خاطره‌ي شهيدان هفتم تيرماه، با بيان اين مطلب اظهار داشت كه آيت‌الله بهشتي نقش ممتاز و بي‌بديلي در تاسيس و پايه‌گذاري نظام قضايي جمهوري اسلامي ايران داشتند.
وي گفت: عدالت شاه‌بيت پيامبران الهي است و همچنين موضوع مهم آموزش فيلسوفان و متخصصان بزرگ تاريخ بشري است.
رييس جمهور يادآور شد كه اين عدالت در عرصه‌ي حيات اجتماعي در زمينه‌ي رابطه‌ي افراد جامعه كه در جمع زندگي مي‌كنند، معنا مي‌يابد.
وي با بيان اين كه عدالت در بينش توحيدي، پايه و اساس هستي است، اظهار داشت: همه‌ي اجزاي هستي چه در موجوديت و چه در روابط با يكديگر بر پايه‌ي عدل تاسيس شده است و در حيات اجتماعي انسان نيز آنچه مطلوب است، عدل است.
خاتمي با اشاره به تعريف صدرالمتالهين از فلسفه يادآور شد كه اين تعريف عدل را نيز در برمي‌گيرد و شباهت جان به جهان نيز بايد بر پايه‌ي عدل باشد.
وي اظهار داشت: جهان بر اساس عدل است و جان مشابه با اين جهان نيز بايد بر پايه‌ي عدل استوار شود.
خاتمي گفت: ما و شيعه را در تاريخ به نام عدليه شناخته‌اند و نه تنها در عالم نظر كه جهان، مبتني بر عدل است بلكه در مقام عمل نيز، شيعه قائل به عدل است.
خاتمي گفت: آنچه مطابق عدل نيست از نظر اسلام مردود است؛ اگر عدل مبناي هستي و نيز مبناي جامعه‌ي مطلوب الهي است، اين عدل بايد برقرار شود.
وي با بيان اينكه جامعه نيازمند نظام و سازماني است كه پاسدار عدل باشد و براي جلوگيري از اجحاف، داوري كند، تصريح كرد: عدالت قضايي در صورتي بروز مي‌كند كه قوانين، قوانين عادله‌اي باشد و قانون عدل به درستي اجرا شود، يعني هم قانون عدل و هم مجري عادل بايد وجود داشته باشد كه در هر كدام خلل وارد شد در عدالت قضايي خدشه وارد مي‌شود.
رييس‌جمهور گفت: عدل از آن جهت در جامعه انساني مورد تقاضا و طلب است كه اولا انسان آزاد و مختار است و اينها مبادي اوليه‌ي اثبات لزوم عدل در جامعه است.
خاتمي با بيان اينكه انسان موجودي است كه مي‌تواند راههاي مختلفي را انتخاب كند، گام برداشتن در راه درست را نيازمند شناخت راه دانست و تصريح كرد: انسان با عقل سليم خود مي‌تواند درست و نادرست را بشناسد و پيامبران نيز كاري جز تذكر ندارند و اين انسان است كه بايد برود و بشناسد.
خاتمي در ادامه يادآور شد: هميشه امكانات به اندازه‌ي نياز انسان نيستند و انسانهايي كه داراي قدرت و زور بيشتري هستند امكان استفاده بيش از حد از حقشان را دارند.
وي ادامه داد: انسان ذاتا موجودي است كه به حق خود قانع نيست و سيري‌ناپذير و زياده‌طلب است. اگر بيش از نيازهاي خود هم داشته باشد باز دنبال چيز بيشتري است كه البته اين بد نيست و يكي از شرايط كمال انسان است.
وي ادامه داد: اگر اين زياده‌طلبي متوجه امور معنوي شد نه‌تنها جا را براي كسي تنگ نمي‌كند بلكه جان و جهان را فراخ‌تر مي‌كند.
خاتمي تصريح كرد: هرچه انسان عالم‌تر شود حق ديگري را كمتر ضايع مي‌كند و امور معنوي طوري است كه هرچه از آن برداشت شود جا براي كسي تنگ نمي‌شود بلكه جهان ديگر انسانها نيز گسترده‌تر مي‌شود.
رييس‌جمهور ادامه داد: بد آنجاست كه اين زياده‌خواهي متوجه امور مادي شود كه طغيان‌ها و تجاوزها هم از اينجا ناشي مي‌شود.
رييس جمهور در ادامه با طرح اين سوال كه «براي اينكه ظلم در جامعه نباشد چه بايد كرد؟» اظهار داشت: ظلم در جايي است كه قدرت باشد و معمولا انسان ضعيف در مقابل قوي در معرض ظلم است. ظلم را معمولا كسي انجام مي‌دهد كه قوي‌تر است. البته از سوي ديگر مقابله با اين تجاوز قدرتمند به ضعيف، نيازمند قدرت است.
رييس جمهور با بيان اينكه بدون قدرت نمي‌توان جلو ظلم را گرفت، تصريح كرد: قدرت يك تيغ دولبه است كه از سويي مي‌تواند باعث ظلم شود و از سوي ديگر مي‌تواند مانع ايجاد ظلم شود.
خاتمي در ادامه با اشاره به اينكه آنكه قدرت سياسي، نظامي، مالي و علمي بالايي دارد احتمال انجام ظلم از سوي او نيز وجود دارد، اظهار داشت: در مقابل براي جلوگيري از اين ظلم يك سازمان قضايي قدرتمند نياز است و لازم است كه اين سازمان قضايي متوجه اين امر باشد كه قدرت، فساد مي‌آورد و به كساني توجه كند كه در معرض ظلم ظالمان قرار دارند.
رييس جمهور در ادامه تصريح كرد: افتخار يك نظام قضايي پويا، پاسداري از قدرت متمركز به هر قيمتي نيست، بلكه درك و جلوگيري از اجحاف قدرت و آنگاه پاسداري از قدرت عادله است.
وي ادامه داد: شرط ديگر سازمان قضايي شجاعت است، يعني اقدام در برخورد با ظلم و قدرت نفس براي احقاق حق مظلوم از ظالم.
رييس‌جمهور تصريح كرد كه شرايط فوق‌العاده سنگين قاضي و قضا در اسلام، ناشي از همين امر است.
وي در ادامه خاطرنشان كرد: درست است كه در عمل در همه‌ي جوامع و نظام‌ها مي‌بينيم كه مر عدل عمل نمي‌شود و تبعيض و ستم فراوان است، اما به لحاظ نظري آنچه تحول يافته اهتمام به احقاق حقوق مردم است.
خاتمي ادامه داد: دفاع جدي از حقوق مردم در برابر حكومت وظيفه‌ي همه‌ي قوا به ويژه قوه‌ي قضاييه است.
رييس‌جمهور در ادامه سخنانش با سپاسگزاري از رييس قوه‌ي قضاييه به خاطر صدور بخشنامه‌ي حقوق شهروندي، اين بخشنامه را بخشنامه‌اي متين، شجاعانه و جامع عنوان كرد و اظهار داشت كه اين بخشنامه به لطف خدا به صورت قانون در آمد كه مي‌تواند مبناي تحول عظيم در جامعه‌ي ما براي گسترش عدالت و احساس عدالت از سوي مردم باشد.
رييس جمهور گفت: گاه عدالت است ولي احساس عدالت نيست كه اين سبب سوء استفاده مي‌شود.
خاتمي اظهار اميدواري كرد كه با همت والايي در جهت اجرايي شدن اين بخشنامه تلاش شود و بخشنامه مذكور مشمول امور مهم پيش از اين، از جمله فرمان هشت ماده‌اي امام(ره) نشود.
رييس جمهور گفت: با درست اجرا شدن اين بخشنامه بسياري از اختلاف‌نظرها از بين خواهد رفت.
خاتمي همچنين با اشاره به بازديدش از كانون اصلاح و تربيت جوانان تصريح كرد: نوجوانان ما قرباني شرايط اجتماعي هستند و اگر خطايي مي‌كنند بايد شرايط اجتماعي آنها در نظر گرفته شود.
رييس جمهور گفت: در اين راه كار بسيار ارزنده‌اي انجام شده است و لازم مي‌دانم كه همه‌ي تلاش خود را بكار گيريم كه مراكز اين‌چنيني در جامعه‌ي ما گسترش يابد و تقويت شود.
وي همچنين از تلاشهايي كه در جهت جرم‌زدايي و تبديل مجازات حبس به مجازاتهاي ديگر انجام شده و همچنين تلاشهايي كه در جهت تشكيل نهادهاي شبه‌قضايي از جمله شوراهاي حل اختلاف شده است و اهتمام به حق متهم و داشتن وكيل تقدير كرد.
خاتمي يادآور شد: به عنوان يك روحاني مي‌گويم برادران عزيز حدود الهي بسيار مهم است، اما وضع اين حدود به اين معني نيست كه ما براي اجراي حدود مسابقه بدهيم؛ چرا كه اثبات اين مسائل دشوار است.
رييس جمهور گفت: خداوند حدود سنگيني را در نظر گرفته است اما به معناي اين نيست كه دست يك قاضي باز باشد كه با هر ظن و گماني حدود را در سطح وسيعي اجرا كند.
انتهاي پيام