عضو شوراي سردبيري روزنامه ياس نو: در چند كتاب درسي تاكيد كردهايم كه آثار فرهنگي، ملي و باستاني، هويت ماست؟ شكي نيست كه كانونهاي قدرت در قضيه دست دارند
غارت اموال تاريخي و باستاني جيرفت، با توجه به اينكه براي چندمين بار است كه طي بيش از يك سال اخير رخ داده است، كاملا قابل پيش بيني بوده و اقداماتي كه در روزها و هفتههاي اخير انجام شده، ادامه همان روندي است كه از پيش آغاز شده است. بنابراين در اين مورد نميتوانيم كوتاهي و تقصير مسؤولان و كساني كه متولي حفاظت از ميراث فرهنگي كشور هستند را ناديده بگيريم. مسعود هوشمند رضوي ـ دبير صفحه اجتماعي و عضو شوراي سردبيري روزنامه ياس نو ـ با بيان اين مطلب و تاكيد بر اينكه بايد به اين پرسش ساده پاسخ داده شود كه چرا طي حدود يك سال گذشته اقدامات پيشگيرانه كافي و لازم براي حفاظت از منطقه جيرفت صورت نگرفته است، در گفت و گو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عنوان كرد: به نظر ميرسد در ايران و مخصوصا در حوزه ميراث فرهنگي، به طور حتم بايد فاجعهاي رخ دهد تا مسؤولان و متوليان در مورد مقابله با آن به يك اجماع برسند. پيگيري اين فاجعه از سوي مقامات عاليرتبه - البته پس از صورت گرفتن چند هزار مورد حفاري - نشان دهنده آن است كه اجماع لازم بين مسؤولان براي پايان دادن به اين غارتها و عزمي ملي در حال شكلگيري است. وي تصريح كرد: اينگونه فاجعه و غارت، منحصر به جيرفت نيست، ما چه ميدانيم و چگونه ميتوانيم مطمئن باشيم در كشوري كه گفته ميشود 15 هزار تپه تاريخي و باستاني و صدها هزار شيء و بناي تاريخي دارد، كه تنها در جيرفتش اين اتفاق ميافتد، در جاي ديگر رخ ندهد؟ هوشمند رضوي معتقد است: جيرفتها و مناطق باستاني و تاريخي زيادي در ايران وجود دارد كه به طور قطع اگر نظارت و پيگيري دقيق شود، متوجه رخداد آن فجايع هم خواهيم شد. وي به خبرنگار ايسنا گفت: بايد مقابله با غارت اموال فرهنگي را به جنبش ملي مبارزه با اصحاب قدرت و مافيايي كه اين حركتهاي ضد فرهنگي را هدايت، سازمان دهي و حمايت ميكنند، تبديل شود. او اضافه كرد: نبايد نگاه به ميراث فرهنگي، نگاه صرفا غيرفرهنگي، پليسي و امنيتي باشد؛ چراكه اين نگاه خود مخرب است. حفاظت از ميراث فرهنگي، راهكارها و ابزار فرهنگي خود را ميخواهد. اگر تنها بخواهيم از 15 هزار تپه ايران محافظت فيزيكي كنيم، و تنها يك مامور در سه شيفت براي هر كدام از اين تپهها در نظر بگيريم، به يك لشگر 45 هزار نفري نيرو نيازمنديم تا بتواند از اين تپهها تنها حفاظت فيزيكي بكند، آنهم بسيار بعيد است كه آن يك مامور بتواند در شيفت مقررش، به طور كامل محافظت كند. اين حركت، عملا امكانپذير نيست. اين روزنامهنگار ادامه داد: در همه جاي دنيا با راهكارهاي فرهنگي و آگاهسازي مردم با فرهنگ خودشان، زمينهاي را فراهم ميكنند تا خود مردم نسبت به اهميت ميراث و تخريب و غارت اموال فرهنگيشان واكنش نشان دهند. وي در ادامه گفتههايش توضيح داد: در موضوعاتي همچون جيرفت، با چهار سطح از افراد مواجهيم؛ سطح اول، حفارها، دوم، واسطهها و دلالها، سوم، قاچاقچيها و سطح چهارم، خريداران آثار فرهنگياند. اين چهار سطح به طور مستقيم و غيرمستقيم ايفاي نقش ميكنند. در بحث جيرفت گويا در هيچ كدام از اين سطوح، افراد مؤثر و ذينفعهاي اصلي بازداشت و دستگير نشدهاند. اگر هم دستگير شده باشند احتمالا برخورد جدي صورت نگرفته است كه وضه به منوال گذشته است. او با بيان اينكه براي جرمهاي معمولي و مواردي كه اهميت آن شايد به اندازه تخريب اموال فرهنگي نباشد، دادگاه علني تشكيل ميشود، عنوان كرد: اين دادگاهها گاهي از صدا و سيما و رسانهها پخش ميشود. عجيب است براي چنين باندهايي و كساني كه هويت ملي يك ملت را تهديد ميكنند، هيچ دادگاه علني تشكيل نشده است. هوشمند رضوي اظهار داشت: در ايران به اندازهاي كه قاچاق مواد مخدر قبح دارد، قاچاق و غارت اموال فرهنگي قبيح نيست كه اين امر به نگاه حكومت بر ميگردد. وي تصريح كرد: جرم تخريب و غارت اموال فرهنگي يك ملت آن كمتر از كسي نيست كه قاچاق مواد مخدر ميكند. در واقع بايد مجازات كساني كه اين اموال را تهيه ميكنند را تشديد و به جايي رساند كه مجازات يك حفار غيرمجاز با مجازات كسي كه مواد مخدر را قاچاق ميكند برابر يا حتا شديدتر باشد. او با اشاره به خلاء فعاليتهاي فرهنگي در بحث آموزش اين پرسش را مطرح كرد كه در چند كتاب درسي و در چند مقطع تاكيد كردهايم كه آثار فرهنگي، ملي و باستاني، هويت ماست و بايد حفظ شود؟ هوشمند در ادامه گفتههايش از كمبود فضاي موزههاي ايران ياد كرد و گفت: فرض كنيد كه هيچ غارتي هم انجام نگيرد و همه حفاريها را به طور مجاز، دولت انجام دهد، آيا جايي براي نگهداري و ارايه همه آنها داريم؟ آموزش در كنار ايجاد فضاهايي كه براي نگهداري اين حفاريهاست و نيز بالا بردن فرهنگ عموم، از جمله كارهايي است كه بايد انجام شود و بخش حفاظت فيزيكي هم ميتواند به عنوان اقدامي در موازات كارهاي فرهنگي قرار گيرد. هوشمند رضوي با تاكيد بر اينكه شكي نيست كه كانونهاي قدرت در ايجاد و بهوجود آمدن چنين فجايعي نقش دارند، اظهار كرد: مگر ميشود فاجعهاي در اين سطح گسترده بهوجود بيايد و كانونها و اصحاب قدرت در آن دست نداشته باشند؟ اما اينكه اين كانونها به مراكز حساس متصلاند، مقولهاي است كه به بررسي و اقدام قضايي نياز دارد. او معتقد است: عنوان كردن اينكه دستهاي خارجي در اين ميان دخيل است، به نوعي، رفع مسؤوليت است. سادهترين پاسخ به موضوعي مهم و جدي، پاك كردن صورت مساله است. وي گفت: اگر هر مسؤولي بخواهد اتفاقي كه در حوزه فعاليتش ميافتد را به بيگانگان وصل كند، كار سادهاي است و اين اظهار نظر درباره اتفاق جيرفت، پاسخي ساده به يك پرسش بسيار سخت و منحرف كننده است كه صرفا به خاطر ضعف مسؤوليت گفته ميشود. او اضافه كرد: آنچه مشخص است، ماهيت افرادي است كه در سه سطح حفار، دلال و واسطه و قاچاقچي ايراني است كه ممكن است با بيگانگان هم رابطه داشته باشند، اما اصل ماجرا اين است كه اتفاقي در روز روشن ميافتد؛ درواقع زمينه داخلي دارد، با اين گونه حرف و برخورد، خود و سيستمهاي اطلاعاتي و امنيتي كشور خود را ناكارآمد جلوه ميدهيم و به اين سيستم توهين مي كنيم. اين روزنامهنگار گفت: عنوان كردن اين كه اطلاع رساني در زمينه فاجعه جيرفت باعث كشانده شدن قاچاقچيان به منطقه شده است، بيان موضوع از موضع انفعال و ضعف است. نبايد وظايف يك رسانه را با وظايف يك نهاد و سازمان دولتي يكي بدانيم. رسانه، وظيفه اطلاع رساني، شفاف سازي و آگاه كردن مردم را دارد، وظيفه دولت و حكومت هم مشخص است. وظايف مطبوعات و رسانهها ايجاب ميكرده است تا نقش نظارت همگاني خود را با افشاگري در مقابل فجايعي كه رخ ميدهد انجام داده، با ادامه روند آن اتفاق مقابله كنند. اين اظهارات، عذر بدتر از گناه است و نشاندهندهي ضعف نظامهاي مديريتي و نهادهاي مسؤول است؛ نه رسانهها. وي در عين حال عنوان كرد: البته بايد مراقب بود كه مشخصات دقيق جغرافيايي يك منطقه كه ارزش باستاني دارد را در اخبار ارايه نكرد؛ تا مبادا اطلاع رساني با آن شكل باعث سرازيري قاچاقچيان شود. هرچند در اين باره هم نهادهاي مسؤول مقصرند؛ چراكه در ارايه اطلاعات به رسانهها و مطبوعات، بسته عمل ميكنند. انتهاي پيام