مراسم دومين دوره جوايز بنياد گلشيري عصر روز دوشنبه 18 آذر ماه در محل فرهنگسراي هنر (ارسباران) برگزار شد.
به گزارش ايسنا، در ابتداي مراسم پس از پخش فيلم كوتاهي از مراسم سال گذشته، پگاه احمدي مجري برنامه ياد احمد محمود برنده‌ي سال پيش جايزه‌ي گلشيري را گرامي داشت.
سپس فرزانه طاهري مديرعامل بنياد گلشيري گزارش كوتاهي درباره عملكرد بنياد و نحوه گزينش آثار و داوران اين دوره ارايه داد.
طاهري در گزارش خود گفت: سال گذشته اعلام كرديم كه كار ثبت بنياد فرهنگي هوشنگ گلشيري به مرحله نهايي رسيده است. اين مرحله تا همين يك ماه پيش به درازا كشيد، اما سرانجام فاتح شديم و خود را به ثبت رسانديم.
طاهري ضمن اعلام راه اندازي سايت بنياد از آن به عنوان يكي از بهترين سايت‌هاي ادبي كه تاكنون به زبان فارسي راه اندازي شده است، ياد كرد و گفت: ما هزينه راه اندازي سايت را از محل وجه جايزه رمان درخت انجير معابد كه زنده ياد احمد محمود به بنياد باز گردانده بود، تامين كرديم.
فرزانه طاهري افزود: همچنين تعدادي از داستان نويسان به درخواست بنياد داستاني چاپ نشده را به ما هديه كره‌اند كه قرار است در يك مجموعه چاپ شود و حقوقش به بنياد تعلق مي‌گيرد.
وي اظهار اميدواري كرد كه اين مجموعه با استقبال روبرو شود.
مديرعامل بنياد گلشيري سپس در مورد تغييرات در تعداد داوران و نحوه داوري توضيحاتي داد، وي گفت: امسال ما ده داور داشتيم. ممنونشان هستيم و شرمنده.
البته با اين امكانات محدود و با ضعف اطلاع رساني موجود و نقص در سيستم توزيع عملا نتوانستيم آن طور كه مي‌خواهيم با آرزوي‌مان يعني بررسي همه كتاب‌هايي كه در زمينه رمان و مجموعه داستان هر سال منتشر مي‌شود، دست يابيم.
مديرعامل بنياد گلشيري از ناشران درخواست كرد كه براي انجام بهترين گزينش‌ها درسال آينده، پنج نسخه از كتاب‌هايي مجموعه داستان و رمان‌هاي كه براي بار اول در سال 81 در ايران چاپ شده يا مي‌شوند، به بنياد گلشيري ارسال دارند.
فرزانه طاهري گفت: اين كتاب‌ها را ما در سايت معرفي خواهيم كرد و در عين حال براي بررسي به داوران خواهيم داد.
براساس گزارش مديرعامل بنياد امسال داوري در دو مرحله صورت گرفت، جمعا 44 مجموعه داستان و 21 رمان در اختيار داوران مرحله اول قرار گرفت. در پايان مرحله اول، دوازده اثر به حد نصاب رسيد و به مرحله بعدي راه يافت.
داوران مرحله‌ي اول عبارت بودند از: مژده دقيقي، عادل بيابانگرد جوان و احمد اخوت، دكتر هلن اوليايي نيا، دكتر حسين پاينده و نسترن موسوي.
داوران مرحله دوم عبارت بودند از: دكتر سيمين دانشور، ليلي گلستان، ابوالحسن نجفي و عبدالله كوثري.
پس از قرائت بيانيه هيات داوران توسط دكتر حسين پاينده، برندگان دومين دوره جايزه هوشنگ گلشيري به شرح زير اعلام شدند:
بخش مجموعه داستان
از ميان 4 اثر نامزد دريافت جايزه (نيمه سرگردان ما، محمد رحيم اخوت / لالايي ليلي، حسن بني عامري / شكار شبانه، صمد طاهري و زندگي من در سه‌شنبه‌ها اتفاق مي‌افتد، طاهره علوي) داوران “نيمه سرگردان ما” نوشته محمد رحيم اخوت را با توجه به ويژگي‌هاي زير به عنوان بهترين مجموعه داستان سال 1380 اعلام كردند:
طرح مساله عام جامعه امروز ايران در چند دهه گذشته، يعني مهاجرت نسل‌هاي جديد و برجاي ماندن نسل‌هاي قبل، تصويرسازي‌هاي زيبا و دقيق با زباني پخته و روان ، شناخت جامعه متوسط ايراني با ويژگي‌ها و دلبستگي‌هايش ، ارايه اندوه يك نسل از طريق تنهايي منتشر در داستان‌ها ، انسجام مضموني و يكدستي داستان‌ها از لحاظ كيفي كه حكايت از تنظيم انديشيده مجموعه دارد.
گفتني است جايزه اين بخش را محمود دولت آبادي اهدا كرد.
بخش مجموعه داستان اول
امسال در اين بخش 4 اثر نامزد دريافت جايزه شده بودند: مادمازل كتي، ميترا الياتي / هولاهولا، ناتاشا اميري / بعد از رديف درخت‌ها، زهره حكيمي / بعد از آن شب، مرجان شيرمحمدي، در جمع‌بندي نهايي دو اثر به طور مساوي بالاترين امتياز را كسب كردند. در اين بخش دو برنده اعلام شد كه به ترتيب الفباي نام نويسنده عبارتند از: مادمازل كتي، ميترا الياتي / بعد از آن شب، مرجان شيرمحمدي
هيات داوران ويژگي‌هاي مجموعه مادمازل كتي را چنين برشمرد:
زبان سالم و پيراسته، با تركيب‌هاي بديع، ساختار منسجم و انداموار ، انتخاب نظرگاه‌هاي مناسب و دقيق ،استفاده از لحن بديع ودر خور شخصيت‌ها و مضامين ، خلق فضاهاي تازه از دل درونمايه‌هاي به ظاهر تكراري
و يكدستي در سطح داستان‌هاي مجموعه
همچنين ويژگي‌هاي مجموعه داستان “بعد از آن شب” از نظر هيات داوران چنين است:
پايان بندي‌هاي بديع و جذاب ، زبان روشن و به دور از ابهام‌هاي نالازم ، پرهيز از درازگويي و گفتن از خلال ناگفته‌ها ، ديالوگ‌هاي دقيق و موجز ، انتخاب نظرگاه‌هاي مناسب و خلق فضاهاي بكر از زندگي انسان شهري امروز .
امير حسن چهلتن جايزه‌ي برندگان اين بخش را اهدا كرد.
بخش رمان اول
امسال در بخش رمان اول، يعني نخستين رماني كه نويسنده در ايران منتشر كرده است، دو اثر به مرحله نهايي رسيده بودند: “دكتر نون زنش را بيشتر از مصدق دوست دارد”، شهرام رحيميان و “همنوايي شبانه اركستر چوب‌ها”، رضا قاسمي در اين بخش رضا قاسمي برنده اعلام شد.
هيات داوران ويژگي‌هاي رمان “همنوايي شبانه‌ي اركستر چوب‌ها” را چنين بيان كرد:
هماهنگي اجزاي مختلف رمان ، توفيق در ايجاد كشش و احساس تعليق براي برانگيختن خواننده به كشف
فضاسازي استادانه ، خلق نمونه‌اي موفق از ادبيات مهاجرت، آميخته به ترس و دلشوره ناشي از مواجهه با محيط جديد يا همان موقعيت مهاجرت و غريبگي ، پرداخت متبحرانه فضا و مضموني و هم انگيز كه به يمن شوخ طبعي و طنز راوي تحمل پذير شده است.خلق شخصيت‌هاي باورپذير و درخشان ، كار خلاقه با زمان و گره زدن آن با كل ساختار ،توفيق در خلق راوي‌اي غيرقابل اعتماد با ذهنيت جهاني، تلفيقي از شرق و غرب و مظهري از همنوايي فرهنگي ، خلق لايه‌هاي متعدد، بدون فدا كردن لايه‌ي رويي و توفيق در به كار‌گيري نوترين شگردهاي داستان نويسي جهان جايزه آقاي قاسمي را به خواست خود نويسنده كه مقيم فرانسه است خانم فرخنده آقايي به نمايندگي وي دريافت كرد.
بخش رمان
آخرين بخش اين مراسم به رمان اختصاص داشت. در اين بخش دو اثر به مرحله نهايي راه يافته بودند. طلسم، شهلا پروين روح و چراغ‌ها را من خاموش مي‌كنم، رويا پيرزاد.
جايزه اين بخش به خانم رويا پيرزاد براي رمان “چراغ‌ها را من خاموش مي‌كنم“ تعلق گرفت. هيات داوران ويژگي‌هاي اين رمان را چنين برشمرد:
فضاسازي روشن و دقيق ، شخصيت پردازي زنده و هوشمندانه ، خلق روابط انساني با ظرافت و پيچيدگي ، پرداخت متبحرانه احساسات متناقض دروني يك زن ، القاي احساس دروني شخصيت اصلي از خلال ناگفته‌ها و نادانسته‌هاي راوي، توفيق در آشنايي زدايي از امور روزمره و تكراري زندگي و ايجاد احساس كشش و تعليق
زباني سالم و روان كه نزديك‌ترين روايت به زبان زنده امروز فارسي را به دست داده است.
در پايان مجري برنامه از حضور شركت كنندگان و مسوولان فرهنگسراي هنر تشكر كرد.
گفتني است جايزه‌ي برندگان دو بخش كتاب اول هر يك پنج ميليون ريال و برندگان دو بخش ديگر هر يك ده ميليون ريال همراه با لوح تقدير و تنديس جايزه اثر فريده لاشايي بود.
ـ پيام رضا قاسمي برنده‌ي جايزه هوشنگ گلشيري از پاريس
داوران عزيز جايزه بنياد گلشيري، خانم‌ها و آقايان
نوشتن، به يك معنا، تكرار مدام تجربه‌ي فاوست است در مرتبه‌اي دردناكتر . يعني نه فقط فروختن روح كه تاراج مدام جسم و جواني است به سوداي چيزي كه گمان مي‌كنيم، پرتوي‌ست از واقعيت.
نقاشان مي‌گويند تصويري كه ما از خودمان داريم، بسيار متفاوت است با تصوير ديگران از ما، گمان مي‌كنم انبوه سفرنامه‌هاي خارجياني كه گذارشان افتاده است به اين كشور، و تفاوت تصويري كه آن‌ها مي‌دهند از ما، كفايت كند براي تاييد اين اعتقاد نقاشان . طراحان مد معتقدند كه واقعيت را از آينه هم نمي‌توان پرسيد. چرا كه در برابر آينه ما گرايش داريم به فرار كردن از وضعيت‌هايي كه عيوب‌مان را برملا مي‌كنند. چندين قرن پيش، عطار نيشابوري از اين هم فراتر رفت و در داستان مردي كه پشت به معشوقه كرد به اين بهانه كه چشمانش احول شده است، از زبان معشوقه نكته‌ي مهمي گفت كه نشان مي‌دهد درك واقعيت تا چه حد پيچيده است. زن گفت: من چشمانم از همان ابتدا احول بود. اما در آن هنگام تو عاشق بودي و نمي‌ديدي حال مي‌بيني، چون ديگر عاشق نيستي.
دوري شانزده ساله‌ي من از كشور دردناك‌ترين بخش تجربه‌ي فاوستي من از نوشتن بود. اما در اين دوري نقطه‌ي روشن اميدي اگر بود اين بود كه از اين فاصله تصويري را ببينم از خود و از خودمان كه جنسش از همان جنس تصويري است كه نقاش مي‌بيند، وقتي فاصله مي‌گيرد از نقش. همنوايي شبانه مي‌توانست تصاوير اعوجاج باشد؛ يا آينه‌ي دق. اما التفات داوران سه جايزه‌ي مختلف به اين رمان اطمينان خاطري است به خواننده كه همنوايي شبانه، هر چه هست، تصويري نيست كه بتوان از كنارش بي‌اعتنا گذشت.
از اين بابت ممنونم، گمان مي‌كنم امروز ما به اين خودآگاهي رسيده‌ايم كه ادبيات داخل و ادبيات خارج تصوير متفاوتند و نه دو تصوير مختلف؛ درست مثل تفاوت تصوير هر يك از دو چشم. و در داد و ستد مدام داخل و خارج، و در تطابق مدام اين دو تصوير است كه ما به درك روشن‌تري از هستي خود مي‌رسيم.
در پايان، ضمن تشكر از التفات هيات داوران، اجازه مي‌خواهم علاوه بر اهداي وجه مادي اين جايزه، به عنوان كمكي ناچيز، 2 درصد از قيمت پشت جلد همنوايي شبانه و هر كتاب ديگرم را كه در ايران منتشر بشود براي هميشه واگذار كنم به بنياد گلشيري، يادش گرامي باد.
انتهاي پيام