دكتر غلامعباس توسلي : پالايش فرهنگي تنها از راه دموكراسي امكانپذير است
جامعه به اين نتيجه رسيده است كه نياز به يك پالايش فرهنگي دارد و اين جز از راه دموكراسي امكانپذير نيست. به گزارش ايسنا دكتر غلامعباس توسلي، عضو هيات علمي دانشگاه تهران، كه در سمينار “خاتمي كنشگر عصرگذار” در تالار ابن خلدون دانشكدهي علوم اجتماعي دانشگاه تهران صحبت مي كرد، افزود: مشكل ما مشكل فرهنگي است كه در بطن سنت و مدرنيسم وجود دارد. اين مشكل فرهنگي در سازمان سياسي و اجتماعي ما وجود دارد و موجب كنشها و واكنش هاي فرهنگي شده است. رفتار فرهنگي ما به نحوي است كه نمي توانيم اعتماد همديگر را جلب كنيم. در رفتارهاي ما، بيقانوني و خشونت در گفتار و رفتار، جزو مشكلات فرهنگي ما شده است كه نتوانستهايم آن را علاج كنيم. وي افزود: ما دچار نوعي تحقير فرهنگي و اجتماعي هستيم. به گونهاي كه روابط فرهنگي ما و روابط بين دولت و مردم، دچار اختلال شده است. توسلي تصريح كرد: مسدود كردن راه مطالبات مردم يك مورد ضد فرهنگي و اخلاقي است. بيتفاوتي، بياعتنايي و دلسردي مردم و مشاركت جدي در كار، در چارچوب فرهنگ موجود قابل تبيين است. وي با بيان اين مطلب كه در كتب درسي چهرههاي تاريخي و روشنفكران تحريم ميشوند و ايدئولوژي از بالا تحميل ميشود، گفت: پديدهي خاتمي را بايد در چارچوب تحول فرهنگي تبيين كنيم و رياست جمهوري او را نه به عنوان يك پديده سياسي بلكه به عنوان يك پديده فرهنگي بدانيم. اين استاد دانشگاه تهران، يادآور شد: جامعه ما يك جامعه استبداد زده بوده است. در چنين جامعهاي استبداد در تمام اركان جامعه نفوذ ميكند. بنابراين رييس يك اداره تا يك وزير، وقتي كه به اصطلاح مقتدرانه عمل كنند مطلوب است و مورد قبول واقع ميشوند. وي تاكيد كرد: در قرن 21 به جامعهاي باز احتياج داريم. بايد بتوانيم تساهل و تسامح داشته باشيم. توسلي گفت: ظرافت خاتمي قبل از اينكه در سياست تجلي پيدا كند، در فرهنگ تجلي پيدا كرده است. براي كساني كه ميخواهند بر جوامعي مثل جامعه ما حاكم شوند، قبل از اينكه يك سياستمدار باشند، بايد از لطافت روحي برخوردار باشند. وي با بيان اين مطلب كه چهرهاي كه خاتمي از اصلاحات نشان داد، با چهرهاي كه طالبان از اسلام به نمايش گذاشتند قابل مقايسه نيست، اظهارداشت: هر كس كه توانسته است در تاريخ ملتها اثرگذار باشد، كاري فرهنگي انجام داده است. آنچه كه از خاتمي ملاحظه ميكنيم اين است كه داراي اين شجاعت اخلاقي بود كه عواطف مردم را به سمت فرهنگ آزادي جلب كرد. در حقيقت اگر بخواهيم بر دلها حكومت كنيم و جامعه را به صورت فراگير با خود همراه داشته باشيم احتياج است كه الگوي فرهنگي مناسبي ارايه كنيم. جامعه ما به اين نتيجه رسيده است كه بايد يك پالايش فرهنگي پيدا كند و اين جز از راه دموكراسي امكانپذير نيست. تا وقتي كه افراد جامعه احساس آزادگي نكنند، تزكيه فرهنگي امكان تحقق ندارد. پيام خاتمي هم، تزكيه اخلاقي و فرهنگي است. اگر بستر فرهنگي مناسبي بوجود نيايد، نيروهاي جامعه از بين ميروند. استاد دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه تهران ادامه داد: در دنياي آشفته امروز اگر كسي نتواند جايگاه فرهنگي خود را حفظ كند، با ضديت دنياي امروز، دنياي فكر و فرهنگ و ارتباطات طرف است. اگر در بحث گفتوگوي تمدنها بر ضد آن رفتار كنيم، خودبهخود باور ديگران به آن نيز كمرنگ ميشود و ارزش يك فكر بزرگ منفور ميشود. وي افزود: اگر بتوانيم درست درك كنيم، حركت خاتمي از نظر فرهنگي، قدمهاي موثري بوده است. خاتمي به دنبال يك جامعه ايدهآل نيست، بلكه به دنبال يك جامعهي مدني واقعي است كه مردم بتوانند در آن راحت زندگي كنند. اين يك روند فرهنگي است كه خاتمي آن را منعكس كرده است. وي در پايان تاكيد كرد: تا وقتي كه به هم اعتماد نداشته باشيم، بستر فرهنگي مناسب شكل نميگيرد. انتهاي پيام