هنرهای نمایشی شامل تئاتر، نمایشنامه‌خوانی، عروسکی و دیگر فرم‌های هنری، ابزاری مؤثر برای بیان فرهنگ، تاریخ و مسائل اجتماعی است. هنرهای نمایشی از دیرباز در فرهنگ ایرانیان جایگاه ویژه‌ای داشته است. این نوع هنرها احساسات انسانی را به تصویر می‌کشند و مخاطب را به تفکر و تأمل درباره موضوعات مختلف وا می‌دارند.
کمبود بودجه، فضای اجرایی محدود و ممیزی‌های سخت‌گیرانه از جمله موانعی هستند که در راه توسعه هنرهای نمایشی قرار دارند، اما با توجه به افزایش علاقه مردم به تئاتر و هنرهای نمایشی، فرصت‌هایی نیز برای رشد این حوزه وجود دارد. همکاری بین نهادهای دولتی و خصوصی می‌تواند به تأمین منابع مالی و ایجاد زیرساخت‌های لازم کمک کند.
با توجه به پتانسیل‌های موجود، می‌توان با برنامه‌ریزی مناسب و حمایت از هنرمندان، این نوع هنرها را به سطح بالاتری ارتقا داد. امید است که در سال جدید، شاهد شکوفایی بیشتر هنرهای نمایشی و افزایش حضور مخاطبان در سالن‌های تئاتر باشیم.
حسنعلی عرب، کارگردان تئاتر اصفهان به ایسنا می‌گوید: اصفهان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شهرهای فرهنگی و هنری ایران، جایگاه ویژه‌ای در زمینه هنرهای نمایشی دارد. با پیشینه غنی در هنر و معماری، این شهر همواره میزبان هیئت‌های متنوع خیابانی، تعزیه و نقالی بوده است. اصفهان می‌تواند با ترکیب هنر سنتی و مدرن و استفاده از پیشینه فرهنگی خود، به یکی از قطب‌های مهم هنرهای نمایشی در ایران تبدیل شود.
وی می‌افزاید: برای موفقیت یک اثر هنری، چه در نمایش‌های صحنه‌ای و چه خیابانی، عوامل متعددی تأثیرگذار هستند. این عوامل شامل ترکیبی از هنر، فناوری، نحوه مدیریت گروه و ارتباط با مخاطب هستند. یک اثر نمایشی اگر دارای متن قوی و استخوان‌دار باشد، تأثیر به‌سزایی دارد. کارگردانی خلاق، بازیگران حرفه‌ای و باورپذیر، طراحی صحنه و صدا، ارتباط با مخاطب و مکان اجرا نیز از دیگر عوامل مؤثر هستند. بحث مالی گروه و توانایی نقدپذیری آن نیز به موفقیت اثر نمایشی کمک می‌کند.
کارگردان تئاتر اصفهان ادامه می‌دهد: در زمینه تکنیک‌های بازیگری، تسلط بر اصول پایه و خلاقیت فردی ضروری است. فرد باید با استفاده از خاطرات شخصی برای بازسازی احساسات مانند ترس، شادی و غم عمل کند. بازیگر باید خود را در نقش و تجربه واقعی احساسات سوق دهد و توانایی کنترل صدا و بدن خود را داشته باشد و از حرکات دست و پا برای انتقال احساسات بدون کلام استفاده کند. باید تنفس دیافراگمی داشته باشد تا قدرت صدا و تنفسش را کنترل کند.
توسعه هنرهای نمایشی نیازمند برنامه‌ریزی فرهنگی و مشارکت عمومی است
عرب بیان می‌کند: در زمینه تصویرسازی، بازیگر باید توانایی تجسم فضا و موقعیت را داشته باشد. به‌عنوان مثال، اگر صحنه‌ای در زمستان اتفاق می‌افتد، بازیگر باید بتواند خود را در آن فضا تصور کند، حتی اگر برف در صحنه وجود نداشته باشد.
وی با بیان اینکه برای توسعه هنرهای نمایشی در اصفهان نیازمند برنامه‌ریزی فرهنگی و مشارکت عمومی مردم هستیم، تصریح می‌کند: گنجاندن هنر نمایشی در مدارس و دانشگاه‌ها، برگزاری کلاس‌های تئاتر دانش‌آموزی و دانشجویی، حمایت از هنرمندان گروه‌های نمایشی و تأمین مالی از طریق اسپانسرها می‌تواند برای توسعه این هنرها اقدامی مؤثر باشد. ایجاد صندوق حمایت از تئاتر در شهرداری‌ها و استانداری‌ها، حمایت ارگان‌ها برای اجرای نمایش‌های میدانی در پارک‌ها و اماکن تاریخی، و استفاده از فناوری برای پخش آنلاین نمایش‌ها نیز می‌تواند به توسعه این هنر کمک کند.
کارگردان تئاتر اصفهان اضافه می‌کند: جذب مخاطب از طریق رسانه‌ها و به‌ویژه صدا و سیما، می‌تواند به علاقه‌مند کردن جامعه به هنر نمایش کمک کند. هنر نمایش زنده می‌تواند مسائل جامعه را با زبان هنر بیان کند و بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
هنرهای نمایشی به توسعه گردشگری فرهنگی کمک می‌کنند
عرب با اشاره به اینکه هنرهای نمایشی به‌عنوان یک آیینه از جامعه، تأثیرات عمیقی بر فرهنگ و روابط اجتماعی دارند، اظهار می‌کند: این هنرها با بازتاب مسائل اجتماعی و انتقاد سازنده، می‌توانند چالش‌هایی را برای جامعه ایجاد کنند؛ به‌ویژه در مواجهه با مشکلاتی، مانند تبعیض یا بحران‌های اخلاقی. نمایش‌های آیینی مانند تعزیه، نقالی و پرده‌خوانی نیز می‌توانند روایت‌های تاریخی و مذهبی را زنده نگه دارند و همدلی و درک متقابل را تقویت کنند. تماشاگران با دیدن یک نمایش، می‌توانند از منظر شخصیت‌های مختلف، دنیا را تجربه کنند.
وی خاطرنشان می‌کند: هنرهای نمایشی می‌توانند به توسعه گردشگری فرهنگی کمک کنند. صنعت تئاتر فرصت‌های شغلی برای بازیگران، نویسندگان، طراحان صحنه و دیگر هنرمندان ایجاد می‌کند. برگزاری جشنواره‌های متعدد می‌تواند باعث جذب گردشگران علاقه‌مند به تئاتر شود، بنابراین هنرهای نمایشی تنها سرگرمی نیستند، بلکه یک مدرسه سیال برای آموزش و یادگیری هستند. اصفهان با پیشینه فرهنگی غنی خود، می‌تواند پلی بین گذشته و آینده باشد.
کارگردان تئاتر اصفهان می‌گوید: هنرمندان در حوزه هنرهای نمایشی با چالش‌های متعددی مواجه هستند که ریشه در مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دارند. از جمله چالش‌های اقتصادی می‌توان به بودجه ناکافی بسیاری از گروه‌های نمایشی، به‌ویژه گروه‌های مستقل اشاره کرد. این گروه‌ها با کمبود منابع مالی برای تولید آثار با کیفیت مواجه‌اند و هزینه‌های بالای اجاره سالن‌ها، طراحی صحنه و تبلیغات نیز بر این مشکلات افزوده می‌شود. درآمد نامنظم اکثر بازیگران و هنرمندان و ضعف در جذب اسپانسرها از دیگر چالش‌ها است.
عرب در خصوص اینکه محدودیت‌های قانونی و ممیزی نیز می‌تواند تأثیر منفی بر اجرای آثار داشته باشد، یادآور می‌شود: با وجود سالن‌های نمایش در اصفهان، هنوز هم در زمان‌های طلایی اجرا، گروه‌ها مجبور هستند برای گرفتن نوبت، مدت زیادی منتظر بمانند. نگاه برخی از مردم به تئاتر به‌عنوان یک فعالیت لوکس و خاص، مانع از جذب مخاطب بیشتر می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه برای حل این مشکلات، پیشنهاداتی وجود دارد، می‌افزاید: تقویت زیرساخت‌ها ضروری است؛ به‌عنوان مثال، تبدیل فضاهای بلااستفاده مانند کارخانه‌های قدیمی به سالن‌های نمایش یا تشکیل سالن‌های سیار برای اجرا در محله‌های کم‌برخوردار می‌تواند مؤثر باشد. نوسازی سالن‌های موجود مانند تالار هنر و سالن سوره در اصفهان می‌تواند به بهبود وضعیت در این عرصه کمک کند.
تلفیق هنر نمایش با جاذبه‌های گردشگری اصفهان
کارگردان تئاتر اصفهان ادامه می‌دهد: تشکیل صندوق حمایت از تئاتر با مشارکت شهرداری و بخش خصوصی و ارائه معافیت‌های مالیاتی به شرکت‌هایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند نیز می‌تواند انگیزه‌ای برای حمایت از هنرهای نمایشی باشد. رسانه‌ها، به‌ویژه صدا و سیما، می‌توانند با ساخت برنامه‌هایی درباره تئاتر، به جذب مخاطب کمک کنند.
عرب با تاکید بر اینکه برگزاری رویدادهای منظم و جشنواره‌های مختلف تئاتر در اصفهان نیز می‌تواند به توسعه این هنر کمک کند، خاطرنشان می‌کند: جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک که سال‌ها پیش در اصفهان برگزار می‌شد، نمونه‌ای از این رویدادها است که می‌تواند گردشگران را جذب کند. تلفیق هنر نمایش با جاذبه‌های گردشگری اصفهان، مانند برگزاری تورهای یک‌روزه که شامل بازدید از اماکن تاریخی و دیدن یک نمایش باشد، می‌تواند به رونق بیشتر این نوع هنرها کمک کند.
انتهای پیام