به گزارش ایسنا، در این یادداشت می‌خوانیم:
باسمه تعالی
در عصری که سنت و مدرنیته در تلاقی ایده‌آل‌ها و چالش‌ها، زوایای تازه‌ای از حقیقت و ارزش را به نمایش می‌گذارند، بر این نکته پایدارم که نه فقط نباید به سنت‌گرایی کور گرایش یافت بلکه باید سنتهای خوب، عقلانی و اثربخش را گزینش عقلانی نموده و برای احیا و تقویت آنها تلاش کرد؛ در نقطه دیگر، دستاوردهای مدرن، همواره بی‌فایده نیستند ونباید از نقاط قوت وثمرات آنها صرف نظر کرد. بنابراین، آنچه در تاریخ پربار ایرانیان به نام «سنت» ثبت شده است، نه لزوماً همه آن عقلانی و سودمند است و نه تمامی نوآوری‌های مدرن، عاری از نقص و زیان است؛ در این میان، نیاز به گزینش عاقلانه از سنتها، اهمیت قابل توجهی دارد. اما نکته‌ای که بیش از همه بر جامعه سایه افکنده، روند فروپاشی تدریجی نهاد خانواده است؛ نهادی که به درستی می‌توان آن را سلول بنیادی جامعه دانست.
این نهاد پُر اهمیت، در گذر زمان و به دلیل موج‌های فردگرایی، از درون خود شاهد زوال برخی ارزش‌های دیرینه شده است. از همین رو، ضروری است که به احیای سنتهای عقلانی و نافعی پرداخته شود که طی قرن‌ها به مثابه یک پروسه، در بطن جامعه ابرانی ما رشد یافته و به ما رسیده‌اند. در این مسیر، نظام آموزش و پرورش، صداوسیما و سایر رسانه‌های عمومی اعم از دولتی و غیر دولتی، که دل در گرو ایران هستند، می‌توانند با برنامه‌های نوآورانه و خلاقانه، به اشاعه و تقویت این سنتهای دیرین کمک کنند.
در ادامه، مجموعه‌ای از سنتهای خانوادگی ارزشمند که همسو با زندگی مدرن بوده و می‌توانند سرمایه‌ای فرهنگی و اجتماعی برای استحکام خانواده و جامعه به حساب آیند، ارائه می‌گردد:
ترویج سنت دورهمی‌های فامیلی گردشی در روزهای جمعه و سایر روزهای تعطیل
گردهمایی‌های منظم، بستری فراهم می‌آورند تا اعضای خانواده در فضایی گرم و صمیمی، به گفت‌وگو، تبادل نظر و به اشتراک گذاشتن خاطرات بپردازند و پیوندهای عاطفی خود را مستحکم سازند.
توسعه ساده‌زیستی و قناعت در خانواده‌ها
بازگشت به سبک زندگی ساده و قناعت‌گرا، می‌تواند از مصرف‌گرایی بی‌رویه بکاهد و فضای آرامش و رضایت خاطر را در میان خانواده‌ها احیا کند. علاوه بر این، زمینه ارتباطات بیشتر و شکل گیری تجمعات فامیلی را فراهم می کند.
پاسداشت منزلت بزرگان فامیل و احیای جایگاه ریش‌سفیدان
بالا بردن سطح احترام به بزرگان و نیز ارج نهادن به تجربه و حکمت سالخوردگان، به‌عنوان داوران و مشاوران در حل اختلافات خانوادگی، همواره عاملی برای ترویج فرهنگ احترام و همبستگی بوده است.
احیای نقش فامیل در فراهم کردن مقدمات ازدواج جوانان دختر و پسر
حمایت گسترده خانواده‌ها، چه از منظر معنوی و چه از منظر مالی، می‌تواند بستر مناسبی برای ورود جوانان به زندگی مشترک و ساختن خانواده‌های مستحکم فراهم آورد.
تقویت نقش خانواده در مساعدت‌های مالی جهت ایجاد کسب و کار برای جوانان در شرف ازدواج
روحیه تعاون و همیاری در تأمین سرمایه اولیه جهت راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک از سوی جوانانی که در جریان تشکیل خانواده هستند، نمونه‌ای از همکاری خانوادگی است که می‌تواند موجبات رونق اقتصادی و رشد اجتماعی را فراهم آورد.
احیای فرهنگ شعرخوانی و داستان‌خوانی در دورهمی‌های خانوادگی
روایت اشعار و داستان‌های کهن، علاوه بر انتقال حکمت و هنر، به ایجاد فضایی فرهنگی و پرمعنا در میان نسل‌ها کمک شایانی می‌کند و زمینه رشد وتعالی فامیل را ایجاد می‌کنند.
ترویج آیین مهمان‌نوازی و برگزاری جشن‌های خانوادگی در مناسبت‌های ملی و دینی
مهمان‌نوازی و برگزاری جشن‌های سنتی مانند شب یلدا، نوروز و سایر مناسبت‌های ملی و اسلامی، علاوه بر ایجاد حس سرور و شادی، هویت فرهنگی را تقویت کرده و پیوندهای خانوادگی را محکم می‌سازد.
استفاده از هنرهای سنتی در دورهمی‌های خانوادگی
اجرای موسیقی و هنرهای سنتی در دورهمی های خانوادگی وفامیلی، پلی میان نسلهای مختلف به‌شمار می‌آید که از طریق آن زیبایی‌های فرهنگی و هنری گذشته به نسل جوان منتقل می‌شود.
تشویق به آموزش و انتقال مهارت‌های سنتی
آموزش مهارت‌هایی نظیر صنایع دستی، خوشنویسی، نقاشی مینیاتور یا قالیبافی از سوی اعضای فامیل به همدیگر، علاوه بر حفظ هنرهای اصیل، حس همکاری و همبستگی در خانواده را تقویت می‌کند.
الگوسازی و کمک به ارتقاء آداب خانوادگی در میان جوانان به‌ویژه نزاکت کلامی
در درون سنتهای ایرانی، آدابی وجود دارد که بخش مهمی از این آداب، با روش های غیر مستقیم، همواره به اخلاقی تر شدن روابط اجتماعی و تقویت نزاکت کلامی نسلهای تازه کمک موثری می‌کند.
ادغام سنتهای معنوی و اخلاقی با ارزش‌های مدرن
سنتهای مذهبی و اخلاقی مانند صداقت، مهربانی و احترام به بزرگ‌ترها، در کنار دستاوردهای مدرن، چارچوبی مستحکم برای تربیت نسلهای آینده فراهم می‌آورند.
سفرهای فامیلی به شهرها و روستاهای دیگر با تأکید بر طبیعت‌گردی
برگزاری سفرهای گروهی در فضایی از طبیعت بکر، فرصت‌های بی‌نظیری برای تجدید دیدار، آشنایی با جاذبه‌های بومی و تقویت پیوندهای عاطفی در میان اعضای خانواده فراهم می‌کند.ضمن آنکه استحکام بخش دوستی خانواده با طبیعت است.
استفاده از ابزارها و فناوری‌های پیشرفته در جهت اجرای سنتهای خانوادگی
فناوری‌های نوین، در هماهنگی و برنامه‌ریزی فعالیت‌های خانوادگی و در ثبت خاطرات ارزشمند، یاری‌رسان هستند؛ اما هرگز نباید جایگزین ارتباط حضوری و نفس به نفس گردند، چراکه ارتباط مستقیم، اساس همبستگی واقعی محسوب می‌شود.
برگزاری جشن‌های آشتی‌کنان در دوره همی‌های فامیلی، به‌ویژه به مناسبت ورود به ایام نوروز
چنین جشن‌هایی، با ایجاد فضای صلح و آشتی در میان اعضای خانواده، فرصتی فراهم می‌آورند تا اختلافات کوچک و بزرگ کنار گذاشته شده و جایگاه عشق و اتحاد مجدداً احیا شود.
گسترش صندوق‌های قرض‌الحسنه خانوادگی برای حمایت مالی از اعضای فامیل در شرایط ضروری
ایجاد صندوق‌های حمایتی خانوادگی، که در مواقع بحرانی و شرایط اضطراری مانند بیماری های صعب العلاج، ورشکستگی ها، حوادث غیرمنتظره طبیعی و غیره بتوانند به عنوان پشتوانه مالی عمل کنند، نه تنها بار مشکلات را سبک‌تر می‌کند، بلکه حس مسئولیت‌پذیری و همکاری متقابل را در خانواده تقویت می‌نماید.
نیک ورزی جمعی به خانواده‌های نیازمند
در بطن خانواده های ایرانی نیک‌ورزی وخیرخواهی اجتماعی با اولویت اطرافیان از گذشته مطرح بوده است و چنانچه خانواده ها در جمع فامیل با هم متحد شوند، نه تنها می توانند روحیه نیک‌ورزی را در همدیگر رشد بدهند، بلکه می توانند ابتکاراتی را برای کمک به نیازمندان اطراف خود به خرج دهند.
ایجاد کسب و کارهای مشترک، به ویژه در عرصه هایی چون صنایع کوچک و صنایع دستی
راه‌اندازی پروژه‌های مشترک خانوادگی به ویژه در ساحت صنایع کوچک و صنایع دستی، ضمن احیای هنرهای اصیل، می‌تواند به عنوان عاملی برای تقویت روحیه همکاری و ارتقای وضعیت اقتصادی خانواده‌ها تلقی شود.
ملاحظه نهایی:
ممکن است گسترش ارتباطات خانوادگی در برخی موارد، عوارض یا چالش‌های منفی نیز به همراه داشته باشد؛ اما مهم‌تر از همه آن، این است که فوائد عینی و مستحکم احیای این سنتها بر مضرات و عیوب عارضی، به مراتب غلبه می‌کند. در نهایت، سرمایه فرهنگی و اجتماعی ما در گرو به‌کارگیری هوشمندانه و متعادل سنتهای دیرینه به همراه دستاوردهای مدرن، می‌تواند ضامن آینده‌ای روشن برای خانواده و جامعه باشد.
انتهای پیام