محمد احمدی جبلی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای قم، در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به ظرفیت ۲۰۰ میلیون مترمکعبی سد ۱۵ خرداد، اعلام کرد: این سد در حال حاضر تنها ۲۱ میلیون مترمکعب آب دارد که تنها ۵ میلیون مترمکعب آن قابل استفاده است. بقیه حجم سد را رسوبات و لجن تشکیل می‌دهد که برای شرب مناسب نیست.
احمدی جبلی با بیان اینکه سه سد دیگر استان شامل سدهای امامزاده اسماعیل، سنجگان و کبار نیز با کاهش چشمگیر حجم آب مواجه هستند، اظهار کرد: سد سنجگان با ظرفیت ۲۸۰ هزار مترمکعب، در حال حاضر تنها ۸۲ هزار مترمکعب آب دارد، در حالی که سال گذشته سرریز می‌کرد و سد امامزاده اسماعیل نیز با ظرفیت ۱۲۰ هزار مترمکعب، امسال ۱۱۰ هزار مترمکعب آب دارد؛ سد کبار اما وضعیت بحرانی‌تری دارد و امسال کاملاً خشک شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای قم با اشاره به کاهش بارندگی در بخش خلجستان به میزان ۵۰ میلی‌متر نسبت به سال گذشته، گفت: این کاهش بارندگی به‌ویژه در مناطقی که منابع آبی سطحی و چشمه‌ها دارند، تأثیرات مخربی خواهد داشت.
چاه‌های غیرمجاز و برداشت‌های بی‌رویه؛ عاملی برای تشدید خشکسالی
احمدی جبلی چاه‌های غیرمجاز و برداشت‌های بیش از حد از چاه‌های مجاز را از عوامل اصلی تشدید خشکسالی دانست و اعلام کرد: در سال ۱۴۰۳، حدود ۵۰۰ حلقه چاه غیرمجاز پلمب شده و در سال گذشته نیز اقدامات مشابهی انجام شده است.
وی افزود: نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاه‌های مجاز نیز در دستور کار قرار دارد و تاکنون ۸۰ حلقه چاه مجهز به این کنتورها شده‌اند.
شهروندان منطقه پردیسان و شهرک قدس از آب شیرین‌کن استفاده نکنند
وی همچنین به موضوع تبخیر آب در سد ۱۵ خرداد اشاره کرد و گفت: با توجه به سطح زیاد و عمق کم این سد، میزان تبخیر آب در آن بسیار بالاست. سال گذشته، تبخیر آب در این سد ۱۵ لیتر در ثانیه ثبت شد و پیش‌بینی می‌شود امسال با افزایش دما، این میزان بیشتر شود.
احمدی جبلی از تلاش‌های شرکت آب منطقه‌ای قم برای مدیریت بحران آب خبر داد و گفت: در حال حاضر دو موضوع اصلی مدیریت مصرف و نقش شهروندان در صرفه‌جویی در دستور کار قرار دارد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای قم افزود: استفاده از شیرآلات کم‌مصرف و جلوگیری از استفاده بی‌رویه از دستگاه‌های آب شیرین‌کن در منازل از جمله اقداماتی است که می‌تواند به کاهش مصرف آب کمک کند.
وی تاکید کرد: در برخی نقاط استان قم همچون منطقه پردیسان و شهرک قدس اختلاط آبی کمتری را داریم و آب سرشاخه‌های دز از کیفیت خوبی برخوردار است لذا نیازی به دستگاه‌های آب شیرین ندارند؛ با توجه به عمر ممبران در این دستگاه‌ها بین ۶۰ تا ۸۰ درصد پساب تولید می‌کنند بنابراین استفاده از این دستگاه‌ها هم به لحاظ هزینه خانوار در پرداخت آب بها و هم هدر رفت منابع آبی به صرفه نیستند.
فرونشست زمین؛ هشداری جدی
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای قم هشدار داد: اگر منابع آبی به‌درستی مدیریت نشوند، در سال‌های آینده کل منابع زیرزمینی را از دست خواهیم داد و کشاورزی به‌طور کامل زیر سؤال خواهد رفت.
احمدی جبلی اضافه کرد: خوشبختانه اقدامات خوبی در حوزه نصب کنتور بر چاه‌های آب توسط جهاد کشاورزی صورت گرفته است؛ انتظار داریم که جهاد کشاورزی همگام با ما در حوزه آگاهی بخشی به کشاورزان در راستای مدیریت منابع آبی حرکت کند.
وی تصریح کرد: ۴۰ سال پیش در برخی مناطق استان قم، در عمق ۶۰ متری به آب می‌رسیدیم، اما امروز حتی در عمق ۲۵۰ متری نیز نمی‌توانیم به آب با کیفیت مناسب دسترسی پیدا کنیم.
احمدی جبلی به موضوع فرونشست زمین در دشت‌های قم نیز اشاره کرد و گفت: بر اساس آمار سال ۱۳۹۸، فرونشست زمین در دشت جعفریه به‌طور متوسط ۲۷ سانتی‌متر ثبت شده است. این یعنی هر سه سال، زمین حدود یک متر پایین می‌رود که هشداری جدی است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای قم در سال ۱۳۶۵ حدود ۸۰۰ حلقه چاه را در سطح استان داشتیم این در حالی است که در سال ۱۳۹۵ این تعداد به حدود ۶ هزار و ۶۰۰ حلقه چاه رسیده است لذا با افزایش ۸ برابری چاه‌ها که عمدتاً هم غیرمجاز هستند مواجه هستیم.
لزوم انطباق طرح‌های توسعه‌ای استان با زیرساخت‌های آبی
احمدی جبلی لزوم انطباق طرح‌های توسعه‌ای استان با زیرساخت‌ها را مورد توجه قرار داد و گفت: زمانی که منابع آبی محدودی داریم و منبع اصلی آب شرب ما از خارج استان تأمین می‌شود؛ چرا باید ۸۵ هزار واحد مسکونی که نیاز آبی استان را ۲۷ میلیون متر مکعب افزایش خواهد داد ساخت و ساز کنیم؛ اگر چه نیاز به مسکن وجود دارد اما زمانی که ساخت و سازها را انحام دهیم بدون اینکه بتوانیم زیر ساخت‌ها را تامین کنیم کار شاخصی انجام نشده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای قم اضافه کرد: خوشبختانه در حال حاضر توسعه‌های صنعتی در استان تا حدودی محدود شده است؛ اما توسعه‌های صنعتی در سنوات گذشته از جمله استقرار صنایع آب بر ضربه‌ای برای منابع آب استان بوده است.
وی فضای سبز شهری را مورد توجه قرار داد و گفت: استان قم با اقلیم گرم و خشک است چه لزومی دارد بخواهد رتبه سوم کشور را در حوزه فضای سبز کسب کند لذا باید راهکارهایی از جمله استفاده از پساب را برای آبیاری فضای سبز مدنظر قرار دهیم.
احمدی جبلی بر وظایف اصحاب رسانه در آگاهی بخشی به جامعه تاکید کرد و گفت: علی‌رغم همه خشکسالی‌ها اعتقادی به بحران آبی نداریم بلکه به سوء مدیریت در مصرف چه در سطح عموم مردم و چه مسئولین باور داریم.
وی در پایان بیان کرد: جلوگیری از این بحران نیازمند همکاری همه‌جانبه مسئولان و مردم است؛ خشکسالی نزدیک به ۲۰ سال است که گریبان‌گیر قم شده و امیدواریم با مراقبت‌ها و اطلاع‌رسانی مناسب، از این شرایط عبور کنیم.
انتهای پیام