از سر کنجکاوی به سمتش رفتم، او به وضوح در این کار تجربه داشت و دست‌هایش که پر از حنا بود، نشان دهنده سال‌ها فعالیت در این زمینه بود. این دعوت به فال‌گیری برایم کنجکاوی و البته تردید را به همراه داشت. آیا واقعاً می‌توان به این پیشگویی‌ها اعتماد کرد یا این فقط یک شکل از کلاهبرداری است؟
از فرصتی که همسرم مشغول خرید بود استفاده کردم و پای بساطش نشستم، او با دقت به کف دستم نگریست و گفت: بخت شما بسته است و در زندگی دچار مشکلات بسیاری هستید. نمی‌توانید زندگی تشکیل دهید چون شما طلسم دارید! این جملات به وضوح نشان می‌داد که او به دنبال ترساندن و از سویی جلب توجه من است.
وی ادامه داد: برای باطل کردن این طلسم، نیاز به یک مرغ سیاه و چند دعا دارد که باید در مکان‌های خاصی دفن یا رها شود. این درخواست‌ها و ادعاها به نوعی ترکیبی از خرافات و جهل بود که می‌توانست به راحتی افراد را فریب دهد.
پرسیدم که هزینه این خدمات چقدر است و او با قاطعیت گفت: «دویست هزار تومان!» این مبلغ برای من جالب بود، زیرا نشان دهنده این بود که او به خوبی می‌داند چگونه از احساسات و نگرانی‌های مردم بهره‌برداری کند. وقتی از او درباره تعداد افرادی که روزانه به او مراجعه می‌کنند پرسیدم، او با نارضایتی گفت که بیشتر مشتریانش جوانان هستند که به دنبال راه‌حل‌های آسان برای مشکلاتشان می‌گردند.
این موضوع به وضوح نشان دهنده یک روند اجتماعی است که در آن افراد به جای تلاش برای حل مشکلات خود، به فال‌گیران و رمالان مراجعه می‌کنند. این پدیده به شکل‌گیری یک عادت ناپسند تبدیل شده است که می‌تواند به اعتیاد منجر شود. به طوری که فرد دیگر قادر به تصمیم‌گیری بدون مراجعه به فالگیر نیست و این خود می‌تواند به نوعی آسیب اجتماعی تبدیل شود.
در حال پرسش‌های دیگری بودم که همسرم با صدایی بلند نامم را صدا زد، وقتی زن فالگیر متوجه شد ازدواج کرده‌ام و خانواده‌ام همراهم هستند چهره‌اش ناگهان تغییر کرد. تمام ادعاهایش به یک‌باره رنگ باخت و از گرفتن پول پشیمان شد و با کمی غرغر و نق‌زنی، به سمت دیگر بازار قدم برداشت و در میان شلوغی جمعیت گم شد.
دعا و پیشگویی، ابزاری برای کلاهبرداری
در دنیای امروز، جستجوی آرامش و اطمینان در زندگی به یکی از دغدغه‌های اصلی انسان‌ها تبدیل شده است. در این میان، بسیاری به سمت رمالان و فال‌گیران روی می‌آورند، به ویژه زنان که به دلایل مختلفی به دنبال پاسخ‌هایی برای سؤالات بی‌پاسخ خود هستند؛ اما این پدیده تنها مختص به یک جنسیت خاص نیست و مردان نیز به طور فزاینده‌ای به این عرصه وارد می‌شوند.
عباس عابدی، یک جامعه‌شناس، در همین خصوص به ایسنا گفت: متأسفانه اعتقاد به خرافات و پیشگویی‌ها فراتر از مرزهای اجتماعی و فرهنگی است و حتی در میان افراد تحصیل‌کرده و روشنفکر نیز مشاهده می‌شود.
وی افزود: گرچه بیشتر مراجعان به رمالان و فال‌گیران، زنان هستند، اما این به معنای عدم حضور مردان در این عرصه نیست، بسیاری از مردان نیز به دنبال پیشگویی و راه‌حل‌های سریع برای مشکلات عاطفی و شغلی خود به این افراد مراجعه می‌کنند.
عابدی با اشاره به اینکه این نشان می‌دهد اعتقاد به خرافات و فال‌گیری فراتر از جنسیت است و در میان افراد تحصیل کرده و روشنفکر نیز وجود دارد، بیان کرد: برخی از افراد به دنبال این هستند که از طریق این روش‌ها، خود را از بار مسئولیت‌های زندگی رها کنند و به نوعی به جستجوی آسان‌تری برای حل مشکلات خود بپردازند.
متأسفانه، برخی از افراد سودجو از نام دعا و پیشگویی به عنوان ابزاری برای کلاهبرداری استفاده می‌کنند. این افراد با استفاده از متون مقدس و ادعاهای غیرواقعی، به سادگی می‌توانند به اعتماد مردم آسیب بزنند. این موضوع نه تنها به قداست دعا لطمه می‌زند، بلکه باعث می‌شود که افراد به جای پناه بردن به خداوند، به خرافات و طلسم‌ها روی آورند. این روند می‌تواند به سست شدن اعتقادات دینی و اخلاقی افراد منجر شود.
عابدی همچنین تأکید کرد: برای مقابله با خرافات و موهومات، نیاز به همکاری رسانه‌ها، نهادها و خانواده‌ها داریم. اگر به جای ترویج خرافات، خردورزی و تفکر منطقی را به عنوان ارزش‌های اصلی معرفی کنیم، می‌توانیم جامعه‌ای آگاه‌تر و مقاوم‌تر در برابر این انحرافات بسازیم.
وی با اشاره به اینکه نظام آموزشی نیز نقش مهمی در این زمینه دارد، گفت: آموزش و پرورش باید به جوانان آموزش دهد که چگونه با تفکر انتقادی به مسائل نگاه و از خرافات دوری کنند، همچنین خانواده‌ها و مساجد نیز باید به عنوان نهادهای اجتماعی، به ترویج تفکر منطقی و خردورزی بپردازند.
این جامعه‌شناس افزود: بسیاری از افراد به دلیل مشکلات روانی و اجتماعی به فال‌گیری روی می‌آورند، با توجه به اینکه این افراد ممکن است به دنبال راهی برای فرار از واقعیت‌های تلخ زندگی خود باشند باید به این نیازهای عاطفی و روانی توجه و به جای ترویج خرافات، راه‌های سالم‌تری برای مقابله با مشکلات روانی و اجتماعی ارائه شود.
می‌توان گفت که فال‌گیری و پیشگویی، هرچند که ممکن است در نگاه اول جذاب به نظر برسد، اما در واقعیت به سادگی می‌تواند به دام خرافات و جهل تبدیل شود. به جای اتکا به این روش‌ها، بهتر است به علم، تفکر منطقی و تلاش‌های خود برای حل مشکلات زندگی توجه کنیم.
عابدی ایجاد فضایی که در آن افراد بتوانند به راحتی مشکلات خود را مطرح کنند و از راه‌حل‌های منطقی و علمی بهره‌مند شوند را امری ضروری دانست و خاطرنشان کرد: این کار می‌تواند به کاهش وابستگی به خرافات و افزایش آگاهی اجتماعی منجر شود و در نهایت به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کند.
بسیاری از خرافات، از نسل‌های گذشته به ارث رسیده است
فال‌گیری، رمالی و خرافات از منظر روانشناسی به‌عنوان پدیده‌هایی شناخته می‌شوند که ریشه در نیازهای مختلف روانی، اجتماعی و حتی فرهنگی انسان‌ها دارند. این موضوع به ویژه در میان جوانان و دختران بسیار شایع است؛ چراکه این گروه‌ها به دلیل شرایط خاص سنی و اجتماعی خود بیشتر به دنبال یافتن پاسخ‌ها و راه‌حل‌هایی برای چالش‌های زندگی‌شان هستند.
زهرا ترشیزی، یک روانشناس با بیان اینکه زندگی روزمره انسان‌ها سرشار از چالش‌ها، استرس‌ها و عدم قطعیت‌هاست، گفت: یکی از عمده‌ترین دلایل مراجعه افراد به فال‌گیرها و رمال‌ها، کاهش اضطراب‌های مربوط به آینده و تصمیم‌گیری‌های مهم زندگی است.
وی افزود: به ویژه در جوامعی که فرصت‌های شغلی، تحصیلی و اجتماعی به صورت محدود در دسترس است، افراد سعی دارند با مراجعه به این افراد احساس آرامش کنند، این احساس آرامش اغلب کوتاه‌مدت و زودگذر است و می‌تواند به وابستگی بیشتر به فال‌گیری منجر شود.
این روانشناس با اشاره به اینکه کنجکاوی انسان یکی از ویژگی‌های طبیعی و غیرقابل انکار او است، اظهار کرد: به خصوص در دوران جوانی که دوره تصمیم‌گیری‌های مهم و سرنوشت‌ساز است، افراد دوست دارند بدانند چه چیزی در انتظارشان است و فال‌گیری به آن‌ها این امکان را می‌دهد که به طور موقت پاسخی برای سؤالات ذهنی خود پیدا کنند. اگرچه این پاسخ‌ها واقعیت علمی و عملی ندارند، اما افراد را به‌نوعی تسکین روانی می‌رسانند.
بسیاری از باورهای مربوط به خرافات، رمالی و فال‌گیری از نسل‌های گذشته به ارث رسیده و در ساختار فرهنگی جوامع نهادینه شده‌اند، این باورها معمولاً با داستان‌ها، افسانه‌ها و عقاید قدیمی پیوند دارند و در بسیاری از خانواده‌ها هنوز هم محترم شمرده می‌شوند.
ترشیزی ادامه داد: افرادی که با مشکلات پیچیده و شکست‌های متعدد در زندگی خود مواجه هستند، اغلب به فال‌گیری و خرافات به عنوان راهی برای یافتن امید و تسلی روی می‌آورند، این افراد به دلیل احساس بی‌قدرتی و ناکامی در حل مشکلات خود، باور دارند که نیروهای ماورایی می‌توانند زندگی آن‌ها را تغییر دهند.
وی با اشاره به اینکه رمالی و فال‌گیری به‌عنوان یک تجارت سودآور در بسیاری از جوامع، به ویژه در شرایط اقتصادی نامطلوب، رشد کرده است، گفت: برخی از سودجویان با شناسایی نیازها و نقاط ضعف روانی مردم، آن‌ها را با وعده‌های دروغین و اغوا کننده به دام می‌اندازند، این موضوع به ویژه در میان افراد جوان و دخترانی که با نگرانی‌های خاصی درباره آینده مواجه هستند، بیشتر دیده می‌شود.
این روانشناس بیان کرد: این گرایش‌ها می‌توانند اثرات مخربی بر زندگی افراد داشته باشند ضمن اینکه وابستگی بیش از حد به فال‌گیری و خرافات می‌تواند باعث کاهش خودمختاری و اعتماد به نفس افراد شود.
وی با اشاره به اینکه در درازمدت، این رفتارها ممکن است توانایی تصمیم‌گیری منطقی و عقلانی افراد را تضعیف کرده و آن‌ها را از پذیرش مسئولیت‌های شخصی باز دارد، افزود: برای مقابله با این پدیده‌ها، باید به آموزش و آگاهی‌بخشی عمومی اهمیت بیشتری داده شود.
ترشیزی اظهار کرد: آموزش‌های روانشناختی می‌توانند افراد را به سمت تفکر منطقی هدایت کنند و آن‌ها را از باورهای غلط بازدارند. همچنین، حمایت‌های روانی و اجتماعی می‌تواند به افراد کمک کند تا بتوانند با مشکلات خود به صورت سازنده‌تری برخورد کنند.
به گزارش ایسنا، فال‌گیری و خرافات ریشه‌های عمیقی در روان انسان‌ها و شرایط اجتماعی-فرهنگی دارند، برای مقابله با این پدیده‌ها نه تنها باید به تقویت خودآگاهی و تفکر منطقی پرداخت، بلکه نیازمند حمایت‌های جامع‌تر اجتماعی و فرهنگی هستیم.
این تلاش‌ها به کاهش گرایش‌ها به این باورها کمک می‌کند و می‌تواند افراد را به سمت زندگی متعادل‌تر و موفق‌تر هدایت کند.
انتهای پیام