بررسی تأثیر رمزارزها بر امنیت اقتصادی و حکمرانی مالی

آینده اقتصاد دیجیتال در گرو تعامل هوشمند با رمزارزها

در سال‌های اخیر، رمزارزها به یکی از موضوعات بحث‌برانگیز در حوزه اقتصاد و فناوری تبدیل شده‌اند. این پدیده نوظهور نه‌تنها نظام‌های مالی را تحت تأثیر قرار داده، بلکه ابعاد گسترده‌ای از امنیت اقتصادی کشورها را نیز متحول کرده است. با افزایش نقش این فناوری در تبادلات مالی، پرسش‌های مهمی درباره تأثیرات آن بر ساختارهای اقتصادی و حکمرانی ملی مطرح شده است که محققان درصدد پاسخگویی به آن‌ها هستند.

به گزارش ایسنا، امنیت اقتصادی یکی از مهم‌ترین ارکان توسعه پایدار کشورها محسوب می‌شود. در گذشته، بیشتر توجه دولت‌ها بر امنیت نظامی و سیاسی متمرکز بود، اما با پایان جنگ سرد و تغییر نظام بین‌الملل، امنیت اقتصادی به‌عنوان اولویتی اساسی مطرح شد. جهانی‌شدن، گسترش تجارت بین‌الملل و تحولات مالی، امنیت اقتصادی را در صدر توجهات دولت‌ها قرار داده است. در این میان، رمزارزها به‌عنوان یکی از پدیده‌های دنیای دیجیتال، فرصت‌ها و تهدیدهای جدیدی را برای نظام‌های اقتصادی به وجود آورده‌اند. برخی کارشناسان معتقدند که این فناوری می‌تواند استقلال مالی کشورها را تهدید کند، در حالی که برخی دیگر آن را ابزاری برای کاهش وابستگی به ارزهای سنتی و تقویت اقتصاد ملی می‌دانند.

با ظهور رمزارزها، مفاهیم سنتی در حوزه اقتصاد دستخوش تغییر شده‌اند. برخلاف نظام‌های مالی سنتی که تحت کنترل بانک‌های مرکزی و نهادهای دولتی قرار دارند، رمزارزها به‌طور غیرمتمرکز عمل می‌کنند و این موضوع باعث نگرانی بسیاری از سیاست‌گذاران شده است. کنترل اقتصادی از گذشته ابزار مهمی برای اعمال حاکمیت کشورها بوده، اما اکنون با ظهور رمزارزها، این کنترل با چالش‌هایی جدی روبه‌رو شده است. از سوی دیگر، برخی کشورها با بهره‌گیری از این فناوری، به دنبال ایجاد سیستم‌های مالی جدیدی هستند که بتواند وابستگی آن‌ها را به ارزهای جهانی مانند دلار کاهش دهد. این تحولات اهمیت بررسی علمی و پژوهشی در مورد اثرات رمزارزها بر امنیت اقتصادی را بیش از پیش آشکار می‌کنند.

در همین راستا، محسن احمدپور، پژوهشگر دانشگاه جامع امام حسین (ع) به همراه یکی از همکاران دانشگاهی خود، تحقیقی را در زمینه تأثیر رمزارزها بر امنیت اقتصادی انجام داده است. آن‌ها در پژوهش خود به بررسی فرصت‌ها و تهدیدهای این فناوری پرداخته‌اند و تلاش کرده‌اند تا تأثیر آن را بر حکمرانی اقتصادی کشورها تحلیل کنند.

برای انجام این پژوهش، از رویکردی علمی تحت عنوان «نظریه داده‌بنیاد (GT)» استفاده شده است. این روش، زمانی به کار گرفته می‌شود که نظریه‌ای جامع درباره یک موضوع وجود نداشته باشد و محققان قصد داشته باشند بر اساس داده‌های واقعی، مفاهیم و چارچوب‌های نظری جدیدی ارائه دهند.

در این تحقیق، با متخصصان حوزه رمزارز که درک عمیقی از مسائل اقتصادی دارند، مصاحبه‌هایی انجام شده و داده‌های حاصل از این گفتگوها با استفاده از نرم‌افزار، تحلیل و دسته‌بندی شده‌اند.

نتایج این پژوهش نشان می‌دهند که رمزارزها می‌توانند تأثیرات متفاوتی بر امنیت اقتصادی کشورها داشته باشند. به طور کلی، فرصت‌های ناشی از این فناوری حدود نیمی از یافته‌ها را تشکیل می‌دهند، در حالی که تهدیدهای آن نزدیک به ۳۹ درصد از نتایج را به خود اختصاص داده اند.

این امر نشان می‌دهد که رمزارزها، علاوه بر چالش‌هایی که به همراه دارند، می‌توانند فرصتی برای توسعه اقتصادی نیز محسوب شوند. به عنوان مثال، آن‌ها می‌توانند وابستگی کشورها به ارزهای سنتی را کاهش داده و امکان انجام مبادلات مالی سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر را فراهم کنند.

در عین حال، یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های مطرح‌شده در این پژوهش، خطر از دست رفتن کنترل دولت‌ها بر سیاست‌های پولی است. اگر دولت‌ها نتوانند تعامل مؤثری با رمزارزها داشته باشند، ممکن است حاکمیت اقتصادی آن‌ها تضعیف شود و نظام مالی کشورها به سوی عدم شفافیت و بی‌ثباتی سوق پیدا کند.

از سوی دیگر، کشورهایی که بتوانند سیاست‌های هوشمندانه‌ای برای بهره‌گیری از این فناوری تدوین کنند، می‌توانند از مزایای آن بهره‌مند شوند و جایگاه اقتصادی خود را تقویت کنند.

بررسی‌های تکمیلی پژوهش فوق نشان از آن دارند که رمزارزها نقش مهمی در آینده اقتصاد دیجیتال خواهند داشت. در دنیای امروز، دیگر نمی‌توان این فناوری را نادیده گرفت و بسیاری از کشورها در حال تدوین استراتژی‌هایی برای کنترل و مدیریت آن هستند.

یکی از نکات کلیدی در این زمینه، نقش بانک‌های مرکزی است. اگر بانک‌های مرکزی به جای مقاومت در برابر این فناوری، به عنوان یک بازیگر فعال وارد میدان شوند، می‌توانند با استفاده از آن، سیاست‌های پولی کارآمدتری تدوین کنند و امنیت اقتصادی را تقویت کنند. از سوی دیگر، اگر تعامل هوشمندانه‌ای با این پدیده صورت نگیرد، ممکن است کشورها با چالش‌های جدی در حوزه سیاست‌گذاری اقتصادی مواجه شوند.

این پژوهش در فصلنامه پژوهش‌های پولی-بانکی منتشر شده است. این نشریه وابسته به پژوهشکده پولی و بانکی است و مقالات علمی مرتبط با حوزه‌های اقتصادی و مالی را منتشر می‌کند.

بدون تردید نتایج این تحقیق می‌توانند به سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران اقتصادی کمک کنند تا راهکارهای مناسبی برای مدیریت فرصت‌ها و تهدیدهای ناشی از رمزارزها اتخاذ کنند.

انتهای پیام

  • دوشنبه/ ۱۳ اسفند ۱۴۰۳ / ۰۹:۱۰
  • دسته‌بندی: پژوهش
  • کد خبر: 1403121308736
  • خبرنگار : 30163