احمد امیری در گفتوگو با ایسنا، بیان کرد: شعر معاصر ایران در دهههای اخیر با چالشهای متعددی روبهرو بوده و بر اصالت و پویایی این هنر تأثیرات زیادی گذاشته است.
وی اظهار کرد: با اشاره به اینکه گسست شعر معاصر از سنتهای ادبی و غنی زبان فارسی است و با تاکید بر اهمیت آگاهی از پیشینه ادبی و تاریخی شعر فارسی گفت: شاعران امروز به رغم تحولات زبان و فرم از هویت تاریخی و رویکردهای بنیادین شعر فارسی غفلت کردهاند و این امر باعث ایجاد نوعی سردرگمی و پراکندگی در این حوزه شده است.
نویسنده «سکوت برهنه» این گسست را در راستای تجربیات شاعرانی دانست و گفت: این شاعران به دنبال نوآوریهای سطحی و آزمایشهای غیرضروری در فرم و ساختار هستند بدون آنکه از ارزشهای سنتی زبان فارسی غافل شوند.
امیری یادآور شد: از فردوسی تا حافظ، شاعران بزرگی که در شعر فارسی تحولی شگرف ایجاد کردهاند، با استفاده از زبان و تصویرسازیهای شگرف، مفاهیم عمیق انسانی را بیان کردهاند. حال آنکه امروزه، بسیاری از شاعران از این زبان و ظرفیتهای آن به طور نادرست و کمتوجه استفاده میکنند.
این شاعر یکی دیگر از آسیبهای جدی شعر معاصر را سطحیگرایی در انتخاب مضامین دانست و افزود: شعر معاصر، به ویژه در دهههای اخیر، بیشتر به سمت بیان احساسات شخصی و آنی پیش رفته است. در حالی که در شعر کلاسیک فارسی عناصری چون حکمت، اخلاق، معانی عمیق اجتماعی و فلسفی وجود داشت و اکنون در بسیاری از آثار معاصر این عمق مفهومی به فراموشی سپرده شده است.
وی معتقد است: وقتی شعر از عمق فکری و معنایی تهی شود نمیتواند تاثیر پایدار و ماندگاری بر مخاطب بگذارد و در نهایت به یک اثر کوتاهمدت و مصرفی تبدیل میشود.
در گفتوگو احمد امیری:
تکرار اندیشه گذشتگان آسیب شعر امروز ما است
معیارهای ایرانی شعرمان را فراموش کردهایم
نوعی خودبازداری از نوشتن در نویسندگان به وجود آمده است
امیری تاکید کرد: شاعران باید مسئولیت اجتماعی خود را احساس کنند و از شعر تنها به عنوان ابزاری برای بیان عواطف گذرا استفاده نکنند بلکه شعر باید همچنان رسالت انتقال مفاهیم انسانی و اجتماعی عمیق را ایفا کند.
وی همچنین به تاثیر فضای مجازی بر شعر معاصر اشاره کرد و گفت: فضای دیجیتال و رسانههای اجتماعی به رغم فرصتهایی که برای گسترش شعر ایجاد کردهاند، باعث کاهش کیفیت آن نیز شدهاند. در این فضا، بسیاری از شاعران بیشتر به دنبال جذب مخاطب فوری و انتشار آثار برای دیده شدن هستند تا تولید اثر هنری با عمق و پایداری.
این نویسنده ادامه داد: در دنیای رسانهای امروز، شاعران به طور فزایندهای در پی جلب نظر مخاطب از طریق نوآوریهای سطحی، زبانهای محاورهای یا حتی استفاده از فرمهای خالی هستند. این نوع از شهرتطلبی، به جای ارتقای کیفیت، بیشتر به کاهش سطح شعری منجر شده است.
او در ادامه به کمبود نقد ادبی حرفهای در حوزه شعر اشاره و اظهار کرد: در گذشته، نقدهای ادبی که توسط منتقدان برجستهای چون نیما یوشیج، جلال آلاحمد و دیگران انجام میشد، در شکلدهی به جریانهای شعری تاثیر بسزایی داشت، اما امروزه به دلایل مختلف، نقد ادبی با کیفیت مطلوب و علمی کمتر صورت میگیرد.
امیری همچنین با بیان اینکه برای رشد و ارتقای شعر معاصر، ایجاد بستر صحیح نقد امری ضروری است گفت: نقد باید از حالت فرمایشی خارج شود و به سمت تحلیلهای علمی و دقیق پیش برود. نقد عمیق و مستند میتواند راهگشای بسیاری از شاعران باشد تا آثار خود را از دیدگاههای مختلف ارزیابی کنند و در نتیجه به خلق آثار پختهتری دست یابند.
این شاعر به افت کیفیت زبانی در شعر معاصر نیز اشاره کرد و افزود: زبان شعر فارسی همواره یکی از ارکان اصلی اثرگذاری این هنر بوده است. موسیقی درونی و انسجام زبانی در شعر کلاسیک موجب ماندگاری آثار بزرگان شعر فارسی شد، اما متاسفانه امروز شاهد افت کیفیت در این زمینه هستیم.
او که معتقد است شاعران معاصر گاهی از زبان محاورهای و یا زبانهای ساده و بیپشتوانه استفاده میکنند که هیچگونه تناسبی با قابلیتهای غنی زبان فارسی ندارد، اظهارکرد: استفاده درست از واژگان و رعایت موسیقی شعر از ضروریات ساختار اثر است.
امیری با تاکید بر اهمیت بازگشت به اصالتهای شعر فارسی، بیان کرد: شعر معاصر با همه تحولات و تجربیات جدیدی که به همراه داشته هنوز باید به ریشههای خود بازگردد. شاعران باید زبان فارسی را با تمام ظرفیتها و گنجینههایش بشناسند و درک کنند تا بتوانند آثار هنری تاثیرگذار و ماندگاری خلق کنند.
این نویسنده عنوان کرد: آینده شعر فارسی بستگی به این دارد که شاعران معاصر از تجربههای خود آگاهانه و مسئولانه بهره بگیرند و در نهایت شعر را به جایگاهی بازگردانند که شایستهاش است.
انتهای پیام