محمد فوقی چهارشنبه ۸ اسفند درآئین رونمایی از ۳ قطعه سند اهدایی به مرکز اسناد و کتابخانه‌های مازندران، اظهار کرد: رسالت سازمان اسناد و کتابخانه ملی معرفی و رونمایی از کتاب‌های ارزشمند است.
وی افزود: اسنادی از ۷۰۰ سال قبل در اینجا نگهداری می‌شود اما صرف نگهداری اسناد مهم نیست و باید استفاده بهینه داشته باشیم.
فوقی با اشاره به رونمایی ۳ قطعه سند اهدایی در این مرکز گفت: این اسناد مربوط به «لطف‌الله‌خان»؛ برادر «امیر موید سوادکوهی» در باب شکواییه یا اطلاع‌رسانی بوده که در کنار دو کتاب منتشر شده در سال جاری، رونمایی می‌شوند.
محمد فوقی نگارش در حوزه تاریخ بومی را راهبردی برای آگاه‌سازی نسل جوان درخصوص فرهنگ، تاریخ، اقوام و پیشینه استان دانست و گفت: پیشینه فرهنگی ما نورگرا است و ایرانیان مردمانی شب‌گریز بودند. در کتاب صنم در گستره فرهنگ، اقوام و تاریخ از یلدا تا آیین‌های مذهبی معرفی شده، کتاب مرد کوهستان بیانگر رشادت و عزت‌نفس مردی است که شخصیتی اجتماعی و الگویی برای نسل جوان بوده و نشان می‌دهد کوهستان و کوهنوردی، آغازی بر تزکیه نفس است.
ضرورت ثبت و ضبط فرهنگ عامه
علی‌اکبر عنایتی پژوهشگر و نویسنده مازندرانی درباره کتاب «صنم» در گستره فرهنگ، اقوام و تاریخ، اظهار کرد: هر چه قلمرو پژوهش از نظر زمان و مکان کوچک‌تر باشد اثر ارزش علمی بالاتری دارد، کتاب صنم به زیست، تاریخ، جغرافیا و مردمان روستایی پرداخته که حائزاهمیت است.
پژوهشگر و نویسنده مازندرانی از اهمیت فرهنگ عامه یاد کرد و افزود: ثبت و ضبط فرهنگ عامه و انتقال آن به نسل آینده امروز بیش از گذشته اهمیت دارد.
وی با اشاره به اسناد تاریخی معرفی‌شده در کتاب خاطرنشان کرد: نبود نقشه جغرافیایی برای مخاطب غیربومی اهمیت دارد، چراکه ترسیم موقعیت جغرافیایی، روستای صنم را برای مخاطب غیرآشنا ملموس می‌سازد.
وی در ادامه گفت: در بخشی از کتاب به مهاجرت اقوام سوادکوهی به روستا پرداخته که درواقع خاندان‌های ساکن در روستا بودند، اقوام مولفه‌های مذهبی، جمعیتی و فرهنگی متنوعی دارد.
نویسنده مازندرانی واکاوی خاندانی دقیق در این کتاب را تحسین کرد و درباره منابع شفاهی آن خاطرنشان کرد: اطلاعی از میزان بهره‌گیری از تاریخ شفاهی در این کتاب ندارم، اما تا ۳ یا ۴ نسل قبل اطلاعات قابل‌دسترسی است که می‌توانند منابع پژوهشی ما باشند، همچنین چرایی مهاجرت خاندان میار از غرب مازندران به سوادکوه موضوعی قابل‌تامل است که درباره آن کار نشده‌است.
وی در بخش دیگری از نقد کتاب به کمبود منابع مستند و قابل‌اعتنا پرداخت و گفت: نگاه اسنادی و بازخوانی آنها در کتاب قابل‌تحسین بوده، منابع شفاهی اثر باید ذکر و تمامی اسناد نیز به مرکز نگهداری ارجاع داده‌شود.
فاجعه بیگانگی نسل جوان با تاریخ خاندانی
حمید میارصنمی نویسنده و فعال فرهنگی در مازندران با بیان این که نویسنده پس از نوشتن، با کتاب خداحافظی می‌کند، گفت: پس از انتشار، کتاب در دست مخاطبان از خود دفاع می‌کند.
نویسنده کتاب صنم در گستره فرهنگ، اقوام و تاریخ درباره انگیزه نوشتن این اثر گفت: تاریخ ما در گذشته بیشتر به پادشاهان و پایتخت معطوف بوده و کمتر تاریخ بومی مورد توجه قرار گرفته است.
وی افزود: ناگفتنی در تاریخ بسیار است، شعار «هر روستای سوادکوه باید یک کتاب شود» را احمد باوند مطرح کرد و من به آن لبیک گفتم، چراکه روستای صنم ظرفیت لازم برای پژوهش را داشت.
وی با انتقاد از کمبود توجه به تاریخ روستاها، اظهار کرد: تاریخ روستایی و منابع دست‌اول شفاهی دو کمبود مهم در این پروژه بودند، متاسفانه شاهد کمبود آگاهی نسل جدید درباره تاریخ خانوادگی و خاندانی خود بودیم که به نظرم یک فاجعه است.
میارصنمی تاکید کرد: اشتباه در روند کار برطرف می‌شود و نباید کمبودها و اشتباه‌ها مانع آغاز شود.
اسناد در خانه‌ها مهجور می‌مانند
احمد باوند سوادکوهی، دیگر نویسنده کتاب صنم، انتقادهای وارد به اثر را به‌جا دانست و گفت: در بخش منابع نام تمامی افرادی که در این پروژه به ما اطلاعات دادند آمده و در بخش اسنادی، از دو کتاب استفاده کردیم که نام آنها ذکر شد.
پژوهشگر مازندرانی در سخنانی به روند شکل‌گیری منابع و نگارش کتاب پرداخت و تصریح کرد: اعتقاد دارم کتاب تازه آغاز شده و برای چاپ دوم موارد مورد نقد اصلاح می‌شود.
وی با اشاره به اسناد اهدایی در این مراسم به سازمان اسناد و کتابخانه‌های استان، گفت: ۳ سند اهدایی مربوط به خاندان باوند بوده و از همگان دعوت می‌کنم تا اسنادی که در خانه نگهداری می‌شوند را اهدا کنند، چراکه اسناد در خانه‌ها مهجور می‌مانند و چنان که باید موردبهره‌برداری قرار نمی‌گیرند.
کتابی برای آشنایی نسل آینده با زیست گذشتگان
در ادامه این مراسم، کتاب «مرد کوهستان» اثر تمنا زمانی سنگسرکی معرفی شد.
نویسنده کتاب ضمن سخنانی درباره چرایی نگارش اثر گفت: آنچه نوشته‌ام بخشی یادداشت‌های پدرم و بخش دیگر یافته‌های خودم از مرد کوهستان است.
تمنا زمانی سنگسرکی خاطرنشان کرد: کوهستان و سال‌ها تدریس در آموزش و پرورش از پدرم مردی قابل اعتماد ساخته بود و به همین دلیل بر آن شدم کتاب را برای نسل آینده بنویسم تا با تاریخ و زیست گذشتگان خود آشنا شوند، از این رو می‌توانم این اثر را کتابی برای آشنایی نسل آینده با زیست گذشتگان معرفی کنم.
در پایان این مراسم از ۳ سند خاندان باوند؛ اهدایی احمد باوند سوادکوهی و کتاب‌های مرد کوهستان و صنم در گستره فرهنگ، اقوام و تاریخ رونمایی و از نویسندگان اثر با اهدای لوح تجلیل شد.
انتهای پیام