علیرضا مقری فریز در گفت و گو با ایسنا با اشاره به اهمیت امنیت غذایی، آن را به معنای دسترسی همه افراد در هر زمان به غذای کافی، سالم و مغذی برای تأمین نیازهای روزانه و زندگی سالم دانست.
وی تأکید کرد: این موضوع ارتباط مستقیمی با سلامت عمومی، پایداری محیط‌زیست و رشد اقتصادی دارد و بدون آن، جوامع در معرض سوءتغذیه، بیماری‌ها و ناپایداری‌های اجتماعی و اقتصادی قرار می‌گیرند.
مقری فریز عوامل متعددی را به عنوان تهدید برای امنیت غذایی برشمرد که از جمله آن‌ها می‌توان به تغییرات اقلیمی (خشکسالی، سیل، افزایش دما)، کمبود منابع آب و خاک حاصلخیز، کاهش تنوع زیستی و فرسایش ژنتیکی محصولات کشاورزی، بی‌ثباتی اقتصادی و افزایش قیمت مواد غذایی، ناآرامی‌های سیاسی و جنگ‌ها، افزایش جمعیت و تقاضای بالاتر برای غذا، و همچنین مشکلات لجستیکی و ضعف در زیرساخت‌های تولید و توزیع مواد غذایی اشاره کرد.
وی برای تأمین امنیت غذایی در سطح کشور، راهکارهایی را پیشنهاد داد که شامل توسعه و ترویج کشاورزی پایدار و مقاوم به تغییرات اقلیمی، استفاده بهینه از منابع آب و خاک و اجرای سیستم‌های نوین آبیاری، تقویت زیرساخت‌های ذخیره‌سازی و توزیع مواد غذایی، افزایش حمایت از تحقیقات کشاورزی و اصلاح نژاد گیاهان مقاوم، کاهش ضایعات مواد غذایی در مراحل تولید، توزیع و مصرف، ترویج الگوی تغذیه سالم و فرهنگ‌سازی برای کاهش مصرف بی‌رویه مواد غذایی، و استفاده از سیاست‌های حمایتی برای کشاورزان و تولیدکنندگان داخلی است.
رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی خراسان جنوبی، تأثیر مستقیم و شدید تغییرات اقلیمی بر امنیت غذایی را مورد تأکید قرار داد و بیان کرد که افزایش دما، کاهش منابع آبی، تغییر الگوی بارش، افزایش فرکانس بلایای طبیعی مانند سیل و طوفان، و شیوع بیشتر آفات و بیماری‌های گیاهی و دامی، همگی منجر به کاهش تولید محصولات کشاورزی و نوسانات شدید در بازار مواد غذایی می‌شوند.
مقری فریز، سیاست‌های مقابله با کمبود منابع غذایی در آینده را نیز مورد بررسی قرار داد و پیشنهاد کرد که باید به توسعه کشت‌های مقاوم به خشکی و شور، گسترش فناوری‌های بهره‌وری آب و کشاورزی هوشمند، افزایش بهره‌وری خاک از طریق کشاورزی حفاظتی و مدیریت پایدار منابع طبیعی، حمایت از نوآوری‌های علمی در زمینه تولید غذای جایگزین و افزایش بهره‌وری تولید و تقویت امنیت غذایی از طریق سیاست‌های تجاری مناسب و کاهش وابستگی به واردات توجه کنیم.
وی در خصوص تضمین کیفیت و سلامت مواد غذایی در طول زنجیره تأمین، نظارت مستمر بر مراحل تولید، فرآوری، بسته‌بندی و توزیع مواد غذایی، استفاده از فناوری‌های ایمنی غذایی مانند بسته‌بندی هوشمند و سیستم‌های ردیابی مواد غذایی، رعایت استانداردهای بهداشتی و کاهش استفاده از سموم و کودهای شیمیایی مضر و فرهنگ‌سازی در زمینه نگهداری و صرف صحیح مواد غذایی در سطح خانوار و جامعه را ضروری دانست.
مقری فریز با اشاره به نقش کلیدی فناوری‌های نوین در بهبود امنیت غذایی، بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک برای اصلاح نژاد گیاهان و افزایش بازدهی و مقاومت به شرایط سخت، کشاورزی هوشمند با استفاده از سنسورها، اینترنت اشیا و داده‌های کلان برای مدیریت بهینه منابع، تکنولوژی‌های پس از برداشت برای کاهش ضایعات مواد غذایی از طریق نگهداری و پردازش بهتر و هوش مصنوعی و رباتیک برای بهینه‌سازی فرآیندهای تولید و برداشت محصولات کشاورزی را از جمله این موارد برشمرد.
رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی خراسان جنوبی، موانع اصلی در زمینه تأمین امنیت غذایی در کشورهای در حال توسعه را ضعف در زیرساخت‌های تولید و توزیع، کمبود سرمایه‌گذاری در بخش تحقیقات و فناوری‌های کشاورزی، بی‌ثباتی سیاسی و نوسانات اقتصادی، تغییرات اقلیمی و آسیب‌پذیری بالای کشاورزان خرد و وابستگی به واردات مواد غذایی و نبود سیاست‌های حمایتی پایدار عنوان کرد.
مقری فریز در پایان به ضرورت آمادگی کامل در برابر بحران‌های غذایی در مواقع بحران مانند جنگ‌ها و بلایای طبیعی اشاره کرد و ایجاد ذخایر استراتژیک مواد غذایی در سطح ملی و منطقه‌ای، توسعه سامانه‌های هشدار سریع و پیش‌بینی بحران‌های اقلیمی و غذایی، حمایت از تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات، تدوین سیاست‌های حمایتی برای جوامع آسیب‌پذیر، و استفاده از فناوری‌های جدید در تولید، نگهداری و توزیع مواد غذایی را راهکارهایی برای دستیابی به این آمادگی دانست.
وی تأکید کرد: رژیم‌های غذایی ناسالم که شامل مصرف بیش از حد گوشت، غذاهای فرآوری‌شده و منابع آب‌بر هستند، فشار زیادی بر منابع طبیعی وارد می‌کنند. تولید چنین مواد غذایی به مقدار زیادی آب، زمین و انرژی نیاز دارد و منجر به افزایش گازهای گلخانه‌ای و کاهش منابع آب شیرین می‌شود.
انتهای پیام