هادی سالک معراجی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به اهمیت تولید محصولات استراتژیک، اظهار کرد: کشوری که خود تولیدکننده محصولات اساسی باشد، وابستگی کمتری به واردات خواهد داشت و در شرایطی مانند تحریم، نگرانی از کمبود مواد غذایی اصلی نخواهد داشت. حرکت در مسیر کاهش وابستگی به واردات کالاهای مهمی مانند گندم، ذرت و برنج، امنیت غذایی را به سمت پایداری سوق می‌دهد.
وی افزود: افزایش خودکفایی در تولید مواد غذایی باعث کاهش ارزبری می‌شود، زیرا دیگر نیازی به واردات محصولات پرمصرف نخواهد بود.
کارشناس حوزه زراعت و مدرس دانشگاه زنجان کاهش عملکرد تولید و تغییرات اقلیمی را از مهم‌ترین تهدیدات امنیت غذایی برشمرد و گفت: یکی از مسائل مهم در این زمینه، تغییر ذائقه مصرف‌کنندگان است. به‌عنوان مثال، در گذشته حدود ۴۰ درصد چای مصرفی در داخل کشور تولید می‌شد، اما با تغییر ذائقه جامعه به سمت مصرف قهوه، واردات این محصول افزایش یافته و امنیت غذایی را به چالش کشیده است.
او با تأکید بر تأثیر تغییرات اقلیمی بر کاهش عملکرد تولید، افزود: این تغییرات به‌طور مستقیم بر پایداری تولید و در نتیجه امنیت غذایی تأثیرگذار هستند.
این مدرس دانشگاه با تأکید بر اهمیت رعایت الگوی کشت، تصریح کرد: باید مشخص شود هر منطقه برای تولید چه محصولی مناسب‌تر است تا بازدهی و بهره‌وری حداکثری حاصل شود. همچنین استفاده از ارقام پرمحصول و مقاوم می‌تواند از بروز کمبودهای غذایی در آینده جلوگیری کند.
وی افزود: سیاست‌های دولت باید به‌گونه‌ای باشد که کشاورزان به رعایت الگوی کشت ترغیب شوند. الگوی کشت و توجه به عایدات کشاورزی باید در قوانین گنجانده شود و تنها در حد برنامه و شعار باقی نماند. اجرای صحیح این سیاست‌ها می‌تواند نقش بسزایی در افزایش تولید پایدار داشته باشد.
سالک معراجی با اشاره به اینکه کیفیت و سلامت مواد غذایی از مزرعه تا سفره مردم باید کنترل شود، گفت: سموم و کودهای مصرفی باید دارای شناسه‌گذاری و قابلیت رهگیری باشند. مردم باید بدانند که محصولی که مصرف می‌کنند، تحت چه شرایطی تولید شده است. این مسئله در صادرات محصولات کشاورزی اهمیت ویژه‌ای دارد.
او با اشاره به نقش تکنولوژی در بهبود تولید محصولات کشاورزی، اظهار کرد: رصدهای ماهواره‌ای می‌توانند در پیش‌بینی شرایط جوی، مانند سرما و بارندگی مؤثر باشند. استفاده از هوش مصنوعی و داده‌کاوی در کشورهای پیشرفته کمک می‌کند تا نیاز بازار پیش‌بینی شود. همچنین بهره‌گیری از تجهیزات مکانیزه در مراحل کاشت، داشت و برداشت موجب افزایش بهره‌وری می‌شود.
این کارشناس زراعت با انتقاد از اجرای نامناسب الگوی کشت در کشور، گفت: الگوی کشت در ایران به‌درستی رعایت نمی‌شود، زیرا سیاست‌های آن بیشتر جنبه اجباری دارد. از سوی دیگر، کشاورزان مالک آب و زمین خود هستند و به‌راحتی به کشت محصولات پیشنهادی دولت تن نمی‌دهند. اگر دولت با تضمین خرید محصولات یا ارائه حمایت‌هایی مانند تأمین کود و بذر، کشاورزان را تشویق کند، اجرای این طرح موفقیت‌آمیز خواهد بود.
سالک معراجی با اشاره به اهمیت حفظ اراضی کشاورزی، بیان کرد: تغییر کاربری اراضی، عملکرد تولید را کاهش داده است. به‌عنوان نمونه، در شمال کشور، ویلاسازی موجب از بین رفتن مزارع چای و کاهش سطح زیر کشت این محصول شده است.
وی خاطرنشان کرد: رژیم‌های غذایی ناپایدار و مصرف بیش از حد منابع طبیعی نه‌تنها بر تولید غذا تأثیر می‌گذارد، بلکه مشکلاتی جدی برای امنیت غذایی جهانی ایجاد می‌کند. برای مقابله با این چالش‌ها باید الگوهای مصرف و تولید اصلاح شود و به سمت کشاورزی پایدار حرکت کنیم.
انتهای پیام