هادی کیا دلیری در نشست تخصصی مدیریت مشارکتی تالابهای کشور که روز یکشنبه ۲۸ بهمن در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در کرج برگزار شد، گفت: کشور ما از موهبتهای اکوسیستمی زیادی برخوردار است؛ اما با وجود این تنوع، دچار مشکلات زیادی هم هستیم. به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، در منطقهای قرار گرفتهایم که ۹۳ درصد آن خشک و نیمهخشک است. از طرفی، در مسیر توسعه هستیم و توسعه میتواند عوارض جدی را متوجه اکوسیستم طبیعی کشور کند.
وی افزود: زمانی که صحبت از تخریب میشود، این آسیبها قابل برگشت نیست و نسل آینده ممکن است حتی فرصت بازسازی این تخریب را نداشته باشد. از این رو، نسل حاضر باید طوری تربیت شود که حفاظت از اکوسیستم طبیعی را وظیفه خود بداند.
کیا دلیری با اشاره به عوامل تخریب تالابها گفت: تغییر اقلیم و کاهش بارشها مسئله جدی است که باعث از بین رفتن چشمهها، تالابها و گونههای گیاهی در بسیاری از نقاط کشور میشود. از طرفی، چرای بیرویه دام و بهرهبرداریهای مفرط که یک نوع استثمار طبیعت است، باعث تخریب شده به طوری که در زاگرس چهار برابر ظرفیت، چرای دام داریم.
معاون آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: از پیامدهای چرای بیرویه، فرسایش خاک است که باعث جاری شدن سیل و کمآبی تالابها میشود. در دو سال اخیر، دو درجه افزایش دما داشتیم که میتواند باعث تبخیر بخش زیادی از آب در کشور شود.
وی خاطرنشان کرد: مطالعات نشان داده که در یک دوره هفت ساله، ۳۳۰ هکتار از منابع طبیعی تبدیل به اراضی کشاورزی و ۳۱۳ هکتار از اراضی کشاورزی تبدیل به مسکونی شده است. همچنین از سال ۸۳ تا ۹۹، سه میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار از اراضی منابع طبیعی تبدیل به زمین کشاورزی و تخریب شده است.
وی گفت: عدم مدیریت صحیح پسماندها در حاشیه رودخانهها و پسابهای صنعتی، مصرف بی رویه سموم، صدور مجوز معدن، بهرهبرداری غیراصولی از تنوع زیستی و تخریب مسیر رودخانهها با برداشت شن و ماسه یک فاجعه برای اکوسیستم است و باید مورد توجه قرار گیرد.
وی با تاکید بر ابعاد اجتماعی تخریبها گفت: برای جلوگیری از تخریب تالابها، ایجاد ارتباط بین ابعاد اجتماعی و محیط اکولوژیکی بسیار اهمیت دارد. یعنی تاکید بر ابعاد اجتماعی تخریب تالابها فراتر از آموزشهای معمول است و در این زمینه باید بازیگران عمومی موثر را شناسایی کنیم و توزیع عادلانه مسئولیتهای اجتماعی بین سازمانها را مد نظر قرار دهیم.
کیا دلیری افزود: این سوال مطرح است که آیا محیط زیست دغدغه همه مردم و دولت است و آیا رفتار ما یک رفتار محیط زیستی است و حفظ تالابها اولویت چندم ما است؟ بنابراین در این بخش علاوه بر مردمسازی، باید دولتسازی هم بکنیم. چرا که با بخشینگری، مسائل به خوبی جلو نمیرود و این باعث میشود که در برنامههای کلی با یکدیگر تضاد داشته باشیم چون سیاستهای واحد و مشترکی نداریم.
وی تاکید کرد: از طرفی بدون مشارکت مردمی و تشکلها و مجامع دانشگاهی امکان ندارد که بتوانیم در حفظ و احیاء اکوسیستمها موفق باشیم.
انتهای پیام