حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی واعظ موسوی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: صحیفه سجادیه گنجینه‌ای از دعاهای عارفانه و آموزه‌های اخلاقی امام سجاد(ع) است که در دل خود مبانی عمیقی از انسان‌شناسی و سلوک معنوی را جای داده است.
وی ادامه داد: در دورانی که بنی‌امیه مانع از ترویج آشکار معارف اسلامی بود، امام سجاد(ع) با بهره‌گیری از زبان دعا، عمیق‌ترین مفاهیم معرفتی و اخلاقی را به شیعیان و جویندگان حقیقت منتقل کردند.
واعظ موسوی بیان کرد: صحیفه سجادیه فراتر از یک کتاب دعا، مجموعه‌ای از معارف اخلاقی، عرفانی و انسان‌شناسی است. امام سجاد(ع) در شرایطی که امکان بیان آموزه‌های دینی به‌صورت مستقیم وجود نداشت، از زبان نیایش برای انتقال مفاهیم عبودیت، سلامت معنوی و اخلاق اسلامی بهره بردند.
وی در ادامه گفت: صحیفه سجادیه که شامل بیش از ۵۰ دعا از امام سجاد(ع) است، نه‌تنها مجموعه‌ای از نیایش‌های الهی، بلکه کتابی سرشار از حکمت‌های تربیتی، اخلاقی و عرفانی به شمار می‌رود. امام سجاد(ع) در دوران خفقان بنی‌امیه، معارف ناب اسلامی را در قالب دعا مطرح کردند. این دعاها علاوه بر بازتاب ارتباط عمیق عبد و معبود، تصویری روشن از جایگاه انسان در نظام آفرینش، وظایف اخلاقی او و راه‌های رسیدن به کمال ارائه می‌دهند."
این کارشناس مذهبی تأکید کرد: یکی از ویژگی‌های برجسته صحیفه سجادیه، تبیین جایگاه عبودیت است. امام سجاد(ع) در دعاهای خود، عبودیت را نه‌تنها یک وظیفه شرعی، بلکه راهی برای شناخت خداوند و کسب آرامش روحی معرفی می‌کنند.
وی ادامه داد: در دعاهای این کتاب، مفاهیمی همچون تسلیم در برابر خداوند، توکل، اخلاص، استغفار، خشوع و محبت الهی به‌وضوح دیده می‌شود. امام سجاد(ع) بارها تأکید کرده‌اند که انسان بدون لطف خداوند، هیچ توانایی ندارد و تنها در سایه عبودیت می‌تواند به مقام قرب الهی برسد.
واعظ موسوی افزود: سلامت معنوی در نگاه امام سجاد(ع)، همانند سلامت جسمانی نیازمند مراقبت است. همان‌طور که برای حفظ سلامت جسم، تغذیه سالم و دوری از آلودگی‌ها ضروری است، برای حفظ سلامت روح نیز باید از گناه و آلودگی‌های اخلاقی دوری کرد.
وی با اشاره به راهکارهای صحیفه سجادیه برای سلامت معنوی گفت: این کتاب ارزشمند بر تقوای الهی، خودکنترلی، خودمدیریتی، استغفار و یاد خدا تأکید دارد. تمام دعاهای صحیفه سجادیه، مستقیم یا غیرمستقیم از قرآن کریم الهام گرفته‌اند و بسیاری از مضامین آن، برگرفته از آیات الهی است.
این کارشناس مذهبی با اشاره به ارتباط عمیق امام سجاد(ع) با قرآن خاطرنشان کرد: اگر کسی بخواهد پژوهشی دقیق انجام دهد، می‌تواند با بررسی کلمه به کلمه صحیفه سجادیه، آیات مرتبط را استخراج کند و به این نتیجه برسد که این کتاب، عمیقاً متأثر از آموزه‌های قرآنی است.
وی ادامه داد: امام سجاد(ع) درباره اهمیت قرآن فرموده‌اند «اگر در تمام کره زمین حتی یک نفر هم نباشد، اما قرآن همراه من باشد، احساس تنهایی نخواهم کرد»؛ این جمله نشان‌دهنده میزان پیوند عمیق امام با قرآن و نقش محوری آن در اندیشه ایشان است.
انتهای پیام