در دنیای امروز، خودکفایی در تولید مواد غذایی به ویژه دانه‌های روغنی، به یکی از اهداف اصلی کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است. با توجه به نیاز روزافزون به روغن‌های خوراکی و کاهش وابستگی به واردات، کشت دانه‌های روغنی می‌تواند به عنوان یک راهکار مؤثر در راستای تقویت اقتصاد محلی و ایجاد اشتغال پایدار مطرح شود.در این راستا، بررسی شرایط اقلیمی و استفاده از تکنیک‌های نوین کشاورزی می‌تواند به بهبود عملکرد و افزایش تولید این محصولات کمک کند.

محمد رضا زرگری، در گفت و گو با ایسنا به بررسی اهمیت کاشت دانه‌های روغنی و تأثیر آن بر کشاورزی و اقتصاد کشور پرداخت و گفت: کاملینا با نام علمی (Camelina sativa) از خانواده (Brassicaceae)، گیاهی است علفی، دارای ساقه راست و کمی خشن، به ارتفاع ۳۰ الی ۱۲۰ سانتیمتر که منشاء اولیه آن، نواحی استیپی آسیا بوده و از آنجا به مناطق دیگر راه یافته است.

وی افزود: سرعت رشد گیاه در محیط کشت مناسب بحدی است که ۳ ماه پس از کاشتن دانه، می‌توان از آن بهره‌برداری به عمل آورد، برگ‌های باریک و دراز آن، حالت ساقه آغوش و پهنک منتهی به ۲ زائده در محل اتصال به ساقه دارد؛ گل‌های آن کوچک، زرد رنگ و واقع در راس انشعابات ساقه است. میوه خورجینک آن، گلابی شکل، واقع بر روی دمگل دراز و محتوی دانه‎‌های بسیار کوچک، به رنگ قهوه‌ای مایل به زرد یا مایل به قرمز است.

زرگری به تأمین روغن کشور اشاره کرد و گفت: کاشت دانه‌های روغنی علاوه بر تأمین روغن، می‌تواند به عنوان محصول تناوبی برای افزایش حاصلخیزی خاک و عملکرد غلات مؤثر باشد، همچنین، علوفه این دانه‌ها دارای ارزش غذایی چند برابر نسبت به کاه غلات است.

وی درخصوص اراضی مناسب برای کشت دانه‌های روغنی، افزود: دانه‌های روغنی در بیشتر اراضی قابل کشت هستند، اما خاک مناسب برای کاشت آن لومی شنی است. همچنین، کشت دانه‌های روغنی در مکان‌هایی که نوع وحشی آن گیاه یا خانواده گیاهی به صورت وحشی در طبیعت می‌روید، بهتر است.

زرگری در ادامه به گلرنگ به عنوان گزینه‌ای اقتصادی اشاره کرد و گفت: در استان خراسان جنوبی، گلرنگ نسبت به سایر دانه‌های روغنی اقتصادی‌تر است و می‌تواند به عنوان یک گزینه مناسب برای کشاورزان مطرح شود.

وی همچنین به جایگزینی گیاهان گلرنگ و کاملینا اشاره کرد و گفت: این گیاهان با توجه به خاک‌های فقیر و شوری بیشتر مناطق کشور، می‌توانند جایگزین مناسبی برای دانه‌های روغنی دیگر باشند.

زرگری در خصوص شهرستان سربیشه گفت: این شهرستان به دلیل وجود گونه‌های وحشی گلرنگ که به صورت خودرو در طبیعت سبز می‌شوند، مستعد کشت این گیاه است و به طور میانگین ۱.۲ تن دانه از هر هکتار گلرنگ برداشت می‌شود.

رئیس جهاد کشاورزی سربیشه با بیان اینکه خودکفایی در تولید دانه‌های روغنی می‌تواند به طور کامل از خروج ارز از کشور جلوگیری کند، اظهارکرد: در صورت حمایت‌های دولت، مانند تأمین آب مازاد برای کاشت این گیاه و خرید تضمینی، این هدف کاملاً در دسترس است.

زرگری در پایان به عوامل افزایش واردات روغن اشاره کرد و گفت: ارزان بودن روغن در داخل کشور نسبت به کشورهای همجوار و قاچاق آن، مهم‌ترین عامل افزایش واردات است، همچنین، استفاده بیش از حد مردم از غذاهای سرخ‌کردنی نیز دیگر عامل واردات محسوب می‌شود.

انتهای پیام