به‌گزارش ایسنا، قاچاق سوخت در ایران عمدتاً ناشی از اختلاف شدید قیمت داخلی و بین‌المللی، یارانه‌های گسترده انرژی و ناکارآمدی نظام توزیع است. هنگامی که قیمت هر لیتر بنزین یا گازوئیل در داخل کشور به‌مراتب ارزان‌تر از کشورهای همسایه است، طبیعی‌ است که شبکه‌های قاچاق برای بهره‌برداری از این اختلاف قیمتی شکل بگیرند.

بر اساس اظهارات سخنگوی دولت، قاچاق سوخت از موضوعاتی است که در دستور کار دولت قرار دارد و به طور طبیعی این موضوع جزو مطالبات ملی مردم است. با کارهای بسیار خوب طی حدود دو سه هفته قبل، اتفاقات خیلی خوبی افتاده است، قاچاقچیان سوخت شبکه هستند و دوستان توانسته‌اند تعداد زیادی از سرشاخه‌های این شبکه‌ها را شناسایی کنند و حدود روزی دو میلیون لیتر سوخت قاچاق را کشف کنند که این عدد قابل افزایش هم است و به زودی خبرهای خوبی را در این ارتباط اعلام خواهم کرد.

برخورد امنیتی با قاچاقچیان سوخت تشدید شد

بر اساس گزارش‌های غیررسمی، در هفته‌های اخیر اقدامات اطلاعاتی و امنیتی علیه شبکه‌های قاچاق سوخت افزایش یافته و شناسایی سرشاخه‌ها، کشف مسیرهای انتقال و توقیف خودروهای حامل سوخت قاچاق در مناطق مرزی شدت گرفته است.

دولت پیش‌تر نیز از برنامه‌هایی برای کاهش قاچاق سوخت خبر داده بود که شامل نظارت هوشمند بر جایگاه‌های عرضه، کنترل بیشتر بر کارت‌های سوخت و برخورد با دلالان این حوزه می‌شد.

برخی کارشناسان بر این باورند که برخوردهای امنیتی، هرچند در کوتاه‌مدت می‌تواند تأثیرگذار باشد، اما بدون اصلاح سیاست‌های کلان انرژی و واقعی‌سازی قیمت‌ها، قاچاق سوخت همچنان ادامه خواهد داشت. از سوی دیگر، ایجاد فرصت‌های شغلی در مناطق مرزی نیز می‌تواند در کاهش این معضل مؤثر باشد.

راهکارهای پیشنهادی برای مهار پایدار قاچاق سوخت

تجربه کشورهای همسایه نشان می‌دهد که حذف یارانه‌های پنهان و نزدیک کردن قیمت داخلی به قیمت جهانی، انگیزه قاچاق را کاهش می‌دهد. البته این اقدام باید با حمایت‌های معیشتی هدفمند برای اقشار آسیب‌پذیر همراه باشد تا فشار اقتصادی به مردم افزایش نیابد. علاوه‌بر این شفاف‌سازی مسیر توزیع سوخت از طریق توسعه سامانه‌های هوشمند، افزایش نظارت بر جایگاه‌های عرضه و کنترل تراکنش‌های مشکوک می‌تواند مانع از انحراف سوخت به سمت قاچاق شود.

افزایش همکاری با کشورهای همسایه در زمینه مدیریت توزیع سوخت و جلوگیری از شکل‌گیری بازارهای غیررسمی در مرزها می‌تواند نقش مؤثری در کاهش قاچاق داشته باشد. علاوه‌بر این بسیاری از قاچاقچیان سوخت از افراد بومی مناطق مرزی هستند که به دلیل کمبود فرصت‌های شغلی، به این فعالیت روی آورده‌اند. ایجاد اشتغال پایدار و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های اقتصادی این مناطق، می‌تواند انگیزه‌های ورود به شبکه‌های قاچاق را کاهش دهد.

شناسایی و دستگیری سرشاخه‌های قاچاق سوخت، گامی مثبت در مسیر مقابله با این پدیده است، اما تجربه نشان داده که مقابله امنیتی و انتظامی به‌تنهایی کافی نیست. تا زمانی که ساختارهای اقتصادی اصلاح نشود و انگیزه‌های اقتصادی برای قاچاق از بین نرود، این شبکه‌ها در اشکال جدیدی بازتولید خواهند شد. مبارزه با قاچاق سوخت نیازمند نگاهی چندبعدی، از اصلاح قیمت‌گذاری تا نظارت بر توزیع و توسعه اقتصادی مناطق مرزی است. در غیر این صورت، شاید در آینده‌ای نه‌چندان دور، دوباره شاهد ظهور سرشاخه‌های جدید در شبکه‌های قاچاق باشیم.

انتهای پیام