افزایش مشکلات کشاورزان و باغداران ناشی از قطع چاه‌موتورها موجب شد تا از مدت‌ها قبل موضوع پنل‌های خورشیدی از سوی مدیران متولی مطرح شود، پروژه‌ای که اگر کشاورزان آن را اجرا کنند بر اساس وعده داده شده از لیست خاموشی‌ها حذف خواهند شد؛ اما در این میان نبود نقدینگی و تسهیلات ارزان قیمت و از سویی بی‌اعتمادی به آنچه مطرح می‌شود مانعی بر سر راه اجرای برنامه نصب پنل‌های خورشیدی شده است.
گرچه اگر طبق بخشنامه‌ای کشوری، کشاورزان به برنامه نصب پنل‌های خورشیدی بپیوندند، وارد یک بازی چند سر برد شده‌اند و یک تیر با چند هدف نشانه رفته‌اند به طوری که هم مشکل قطع برقشان حل می‌شود و هم می‌توانند از محل آن، کسب درآمد کنند اما تاکنون که باید سرعت اجرا خوشایند نبوده است.
احمدرضا محمودی، معاون فنی و اجرایی جهاد کشاورزی کاشمر در همین خصوص به مهم‌ترین نگرانی‌های شهروندان از اجرای پنل‌های خورشیدی اشاره کرد و گفت: کشاورزان مطمئن نیستند که پس از ایجاد پنل‌های خورشیدی و تولید برق، دولت بازهم برق چاه موتورها را قطع نکند.
وی با اظهار تأسف از اینکه اعتماد کشاورزان به قراردادهایی که برای تولید برق منعقد می‌کنند از بین رفته است، اظهار کرد: گرچه گفته می‌شود برای جلوگیری از بروز مشکلات باید پنل خورشیدی را نصب و ۸۰ درصد برق مورد نیاز را خودشان تولید کنند، اما کشاورزان می‌گویند؛ چه تضمینی که چند سال دیگر بازهم برق را قطع نکنند و این برایشان نگران کننده شده است.
معاون فنی و اجرایی جهاد کشاورزی کاشمر با اشاره به کمبود انرژی و برق بیان کرد: دولت باید خودش نیروگاه‌های خورشیدی را برای تأمین برق احداث کند، اما چون در وضعیتی نیست که بتواند این کار را انجام دهد از مردم کمک گرفته است.
وی با بیان اینکه هرچند دولت تاکنون هیچ تسهیلاتی را برای این طرح‌ها اختصاص نداده، اما بنیاد علوی به این موضوع ورود کرده است، خاطرنشان کرد: تاکنون در کاشمر ۵ چاه موتور وصل به شبکه، ۴ چاه موتور در حال ثبت و ۱۸ حلقه چاه دیگر در دست احداث است.
محمودی با اشاره به اینکه در روستای محمدیه یک نیروگاه مجتمع ۴۰۰ کیلو واتی برای ۵ چاه موتور در دست اقدام است، اظهار کرد: در مجموع ۷۶ چاه موتور در کاشمر داریم که تولید هر ۱۰۰ کیلووات برای هر چاه موتور به ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان اعتبار نیاز دارد.
وی با بیان اینکه تاکنون قطعی برق مشکلات و خسارت‌های بسیاری را بر کشاورزان تحمیل کرده است، افزود: متأسفانه در طی سال تأسیسات بسیاری از چاه موتورها به دلیل قطع شدن برق می‌سوزد.
این کارشناس حوزه کشاورزی همچنین به عقب انداختن مدار آبیاری را از دیگر تبعات قطع برق دانست و گفت: اگر هر روز تا ۶ ساعت برق قطع شود علاوه بر اینکه تلفات آب بالا می‌رود، مدار ۱۴ را هم به مدار ۱۹ تبدیل می‌کند و این موجب وارد شدن تنش‌های آبی و دمایی به گیاه می‌شود.
بر اساس آنچه اعلام شده سال گذشته ۳۰ درصد محصول انگور شهرستان به دلیل خاموشی چاه موتورها از بین رفته بود و این خسارت بسیاری را وارد کرد، قطعاً اگر در زمستان نتوانیم تولید برق داشته باشیم به مراتب در تابستان مشکلات بسیار بیشتر خواهد بود.
محمودی در ادامه با بیان اینکه اگر قطعی چاه موتورها ادامه یابد در کمتر از ۱۰ سال آینده هیچ تولید محصولی در منطقه نخواهیم داشت، تصریح کرد: وقتی کشاورزان معترض قطعی برق می‌شوند می‌گویند باید ژنراتور داشته باشند که آن‌هم مستلزم داشتن سوخت است و تهیه همان سوخت هم بسیار به سختی انجام می‌شود، اگر قرار باشد هر کس یک دیزل ژنراتور داشته باشد عملاً مشکلات بیشتر خواهد شد.اگر قطعی چاه موتورها ادامه یابد در کمتر از ۱۰ سال آینده هیچ تولید محصولی در منطقه نخواهیم داشت و وقتی کشاورزان معترض قطعی برق می‌شوند می‌گویند باید ژنراتور داشته باشند که آن‌هم مستلزم داشتن سوخت است و تهیه همان سوخت هم بسیار به سختی انجام می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه برای رفع مشکلات باید فکر جدی برداشته شود، خاطرنشان کرد: باید دولت برای احداث نیروگاه‌های بزرگ خورشیدی سرمایه‌گذاری کند، شاید نیروگاه‌های کوچک خورشیدی مقداری به چاه موتورها کمک کند اما قطعاً جوابگوی تمام نیاز نخواهد بود.
معاون فنی و اجرایی جهاد کشاورزی کاشمر با بیان اینکه به دلیل کمبود انرژی در دراز مدت نیروگاه‌های فسیلی هم کارایی نخواهد داشت، گفت: کشورهای اروپایی کمبود نور خورشید دارند، اما به خصوص در آلمان به سمت نیروگاه‌های خورشیدی رفته‌اند ولی در ایران علیرغم اینکه در فصول مختلف نور خورشید بسیار داریم کمتر به این موضوع توجه شده است.
وی با اشاره به اینکه وجود سوخت‌های فسیلی مانند نفت و گاز موجب شده که به سمت نیروگاه خورشیدی نرویم، افزود: برخی کشورهای دیگر مانند عربستان به رغم اینکه نفت دارند اما بازهم نیروگاه خورشیدی احداث کرده‌اند و در حال شیرین کردن آب دریا هستند اما در ایران خیلی به سمت اجرای این پروژه‌ها نرفته‌ایم.
محمودی اظهار کرد: از یکی دو سال قبل اقداماتی در این زمینه انجام شده اما بیشتر شعار گونه بوده است، هرچند قرار بود نیروگاه ۱۰۰ مگاواتی در کاشمر احداث شود اما فکر نمی‌کنم به این زودی اتفاقی بیفتد و هنوز در مرحله واگذاری زمین هستند.
وی در ادامه بزرگ‌ترین مشکل حال حاضر کشاورزان برای اجرای پنل‌های خورشیدی را عدم نقدینگی دانست و گفت: برای رفع مشکلات کشاورزان از طریق بنیاد علوی پیگیری‌هایی داشته‌ایم.
معاون فنی و اجرایی جهاد کشاورزی کاشمر با بیان اینکه تاکنون بسیاری از کشاورزان برای دریافت تسهیلات معرفی شده‌اند، افزود: از بنیاد علوی تقاضا داریم اعتباراتشان را به این کار اختصاص دهند.
کشاورزان توان نصب پنل‌های خورشیدی را ندارند
گرچه سرمایه‌گذاری خوبی تاکنون در بخش کشاورزی کوهسرخ هم شده اما خاموشی چاه موتورها و هزینه بالای نصب پنل‌های خورشیدی برای این شهرستان به یک معضل جدی تبدیل شده است.
حجت صفرنژاد، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کوهسرخ نیز در همین خصوص به ایسنا گفت: نبود تسهیلات ارزان قیمت و مدت‌دار موجب شده که کشاورزان این شهرستان توان نصب پنل‌های خورشیدی را نداشته باشند و ما نگران خاموشی چاه موتورها برای سال آینده هستیم.
وی با بیان اینکه اکنون روزانه ۱۲ ساعت خاموشی چاه موتور داریم، بیان کرد: گرچه تنها راهکار رفع این مشکل ایجاد نیروگاه خورشیدی است اما نبود تسهیلات توان این کار را از کشاورزان گرفته است.
وی هزینه هر کیلو وات را ۲۵ تا ۳۰ میلیون تومان اعلام کرد و گفت: به طور متوسط هر چاه موتور مبلغ ۲۰ میلیارد ریال برای نصب پنل خورشیدی نیاز دارد که تأمین آن از توان کشاورزان خارج است.
صفرنژاد از وجود ۶۷ چاه موتور عمیق و ۶۵ چاه موتور نیمه عمیق در شهرستان خبر داد و افزود: چاه موتورهای عمیق به دلیل مصرف برق بالاتر و سطح زیر کشت در اولویت نصب پنل‌های خورشیدی قرار دارند.
وی اظهار کرد: تأمین هزینه‌های نصب پنل‌های خورشیدی برای کشاورزان شهرستان کوهسرخ که به لحاظ درآمدی وضعیت مطلوبی ندارند و به صورت معیشتی اداره می‌شود بسیار سخت است.تأمین هزینه‌های نصب پنل‌های خورشیدی برای کشاورزان شهرستان کوهسرخ که به لحاظ درآمدی وضعیت مطلوبی ندارند و به صورت معیشتی اداره می‌شود بسیار سخت است.
وی با بیان اینکه تاکنون از بانک‌های عامل و بنیادهای علوی و برکت و ... درخواست‌هایی را داشته‌ایم تا تسهیلاتی را برای نصب پنل‌های خورشیدی به شهرستان اختصاص دهند، گفت: متأسفانه تاکنون حتی یک حلقه چاه هم به پنل خورشیدی مجهز نشده است.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کوهسرخ با اشاره به اینکه خسارت سیل و تگرگ، سرمازدگی و قطع برق چاه موتورها به مهم‌ترین معضلات بخش کشاورزی شهرستان تبدیل شده است، افزود: بخش کشاورزی شهرستان کوهسرخ نیازمند توجه ویژه است.
تأثیر نوسانات قیمت ارز، بر پنل‌های خورشیدی
به اقتضای شرایط موجود در حوزه کشاورزی، تنها گزینه‌ای که می‌تواند به همه کمک کند، احداث سیستم‌های خورشیدی است و اهمیت این موضوع موجب شده تا خلیل‌آباد در اجرای پنل‌های خورشیدی جزو شهرستان‌های پیشرو در خراسان رضوی باشد.
محمود شبان، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خلیل‌آباد گفت: خسارت‌های ناشی از خاموشی چاه موتورها طی ۲ سال گذشته موجب شده که کشاورزان رغبت و انگیزه بیشتری به اجرای پنل‌های خورشیدی داشته باشند.
وی تنها راه جلوگیری از خاموشی چاه موتورها را اجرای پنل‌های خورشیدی دانست و گفت: تاکنون ۴۰ چاه موتور شهرستان با اجرای پنل خورشیدی اتصال به شبکه شده‌اند. همچنین یک نیروگاه تجمیعی برای ۱۸ چاه موتور به ظرفیت ۳ مگاوات بوده که در فاز اول ۱.۵ مگاوات طی چند روز آینده به شبکه متصل می‌شود.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خلیل‌آباد در خصوص نحوه تأمین نقدینگی کشاورزان برای اجرای پنل‌های خورشیدی خاطرنشان کرد: به دلیل اینکه خلیل‌آباد یک شهرستان برخوردار معرفی شده بود تحت پوشش بنیاد علوی قرار نمی‌گرفت اما با پیگیری‌های صورت گرفته از سوی مسئولان شهرستان عملاً این بنیاد برای پرداخت تسهیلات جهت اجرای پنل‌های خورشیدی موافقت کرد.
وی با اشاره به اینکه از محل تسهیلات بنیاد علوی ۳۰ چاه موتور دیگر هم معرفی شدند و تا چند روز آینده تسهیلات برای تجهیزات ۱۰ چاه موتور پرداخت می‌شود، افزود: پیش‌بینی می‌شود حداقل ۵۰ درصد چاه‌های کشاورزی تا پایان امسال به شبکه متصل شوند و دیگر شاهد خاموشی در این چاه موتورها نباشیم.
شبان از پیگیری برای واگذاری زمین دولتی جهت چاه موتورهایی که برای نصب پنل‌های خورشیدی زمین ندارند خبر داد و تصریح کرد: در مجموع ۲۷۵ حلقه چاه موتور داریم که تعدادی چون آبدهی پائینی دارند نیازی به اجرای پنل خورشیدی نخواهند داشت.
به طور میانگین در شهرستان خلیل‌آباد ۲۵۰ حلقه چاه کشاورزی شرایط نصب پنل خورشیدی را دارند که طی هماهنگی‌های به عمل آمده با شرکت برق این تعداد چاه موتور از لیست خاموشی‌ها حذف می‌شوند. البته برخی خاموشی‌ها ارتباطی با شهرستان ندارد.
وی با اشاره به اینکه برای اجرای پنل‌های خورشیدی اعتبارات دولتی نیست، افزود: اکنون از مسیر بنیاد علوی پیگیر هستیم که تاکنون تسهیلات ۴ درصد در اختیار تعدادی از چاه موتورها گذاشته شده است.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خلیل‌آباد تصریح کرد: البته بنیاد علوی برای اینکه تسهیلات را در اختیار متقاضیان قرار دهد شرایط خاصی دارد که اگر اصلاح شود مقداری روند جذب برای پنل‌های خورشیدی سرعت می‌گیرد.بنیاد علوی برای اینکه تسهیلات را در اختیار متقاضیان قرار دهد شرایط خاصی دارد که اگر اصلاح شود مقداری روند جذب برای پنل‌های خورشیدی سرعت می‌گیرد.
وی در خصوص شرایط بنیاد علوی برای پرداخت تسهیلات گفت: به هر عضو چاه موتوری که بخواهد تسهیلات پرداخت شود حداکثر ۱۵۰ میلیون تومان می‌دهند و به نماینده چاه موتور پرداختی صورت نمی‌گیرد، عملاً چاه موتوری که برای اجرای پنل خورشیدی به ۲میلیارد تومان تسهیلات نیاز دارد حداقل باید ۱۸ نفر را معرفی کنند و این یکی از مشکلات جدی است.
طی ۲سال گذشته قطعی‌های چاه موتورها خسارت‌های بسیار جدی به کشاورزان این شهرستان‌ها وارد کرد، به طوری که ۲سال قبل به دلیل قطعی چاه موتورها بالغ‌بر ۸۵۰ میلیارد تومان و سال گذشته ۱۴۰۰ میلیارد تومان به کشاورزان به دلیل سوختن موتور پمپ‌ها و از بین رفتن محصولات وارد شد.
شبان در همین خصوص افزود: متأسفانه سال گذشته ۴۳ موتورپمپ چاه کشاورزی به دلیل قطعی‌ها سوخت که علاوه بر هزینه‌ای که کشاورز بابت هر پمپ ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان متحمل شده خسارت به محصولات هم وارد شده است.
وی نوسانات نرخ ارز را از مهم‌ترین مشکلات دانست و خاطرنشان کرد: نوسانات قیمت ارز موجب شده که قیمت پنل‌ها هم به صورت روزانه تغییر کند که این یکی از مهم‌ترین معضلات کشاورزان است.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خلیل‌آباد بیان کرد: کشاورزان به رغم این میزان مشکلاتی که با آن مواجه‌اند، انتظار دارند با هزینه ۲ تا ۳ میلیارد تومانی که برای هر چاه موتور انجام می‌دهند دیگر مشمول خاموشی‌ها نشوند.
وی گفت: بدون شک اگر پس از این میزان هزینه توسط کشاورزان بازهم مشمول خاموشی چاه موتورها شوند دیگر اعتماد مردم از بین خواهد رفت و دچار چالش جدیدی خواهیم شد.
کشاورزان نباید دغدغه تأمین برق داشته باشند
هرچند وظیفه اصلی کشاورزان باید تولید محصولات با کیفیت باشد، اما متأسفانه طی سال‌های اخیر دغدغه قطع برق موجب شده که علاوه بر کاهش بسیار محصولات خسارت‌های بسیاری را متحمل شوند.
مهدی مسروری، مدیر جهاد کشاورزی بردسکن در همین خصوص به ایسنا گفت: از سال گذشته که بخشنامه وزیر نیرو برای پنل‌های خورشیدی آمد ۳۲ حلقه چاه به شبکه متصل و از لیست خاموشی‌ها حذف شدند.
وی با بیان اینکه خاموش نشدن چاه موتورها موجب افزایش کیفیت محصولات کشاورزی شد، تصریح کرد: عظیم‌آباد اولین روستا در کشور بود که به صورت تجمیعی کار شد و تمامی چاه‌ها مجهز به پنل خورشیدی شدند.
مسروری گفت: برای ۳۱۰ حلقه چاه دیگر که باقی مانده‌اند طرح تجمیعی را آغاز کردیم و تاکنون پیمان سه مگاوات منعقد شده و طی چند روز آینده عملیات اجرایی شروع می‌شود.
وی اظهار کرد: بر اساس مجوزی که از سوی مدیریت برق استان و شهرستان داده شده اگر بخش کشاورزی شهرستان ۱۴ مگاوات را تأمین کند از شمول خاموشی حذف خواهند شد که با پیگیری‌های صورت گرفته حدود ۶۰ تا ۷۰ چاه به شبکه سه مگاوات وصل خواهند شد.
مدیر جهاد کشاورزی بردسکن بیان کرد: ۵۰ درصد هزینه را اکنون و ۵۰ درصد دیگر را آبان یا آذر سال آینده پرداخت خواهند کرد، همچنین باقی چاه‌ها در صورت تمایل می‌توانند همراه شوند.
وی با بیان اینکه هم اکنون ۴ تا ۵ شرکت پیمانکار در منطقه مشغول فعالیت هستند، ادامه داد: گرچه پیگیری‌های بسیاری برای تسهیلات ارزان قیمت داشتیم اما اقدامی نشد که در همین خصوص از فرماندار جدید درخواست داشتیم پیگیر جذب تسهیلات باشند.
مسروری گفت: همچنین اگر حوزه مکانیزاسیون جهاد کشاورزی موافقت کند و تسهیلات مورد نیاز را در اختیار قرار دهد دامداری‌ها، استخرهای شیلات و تأسیساتی که آبیاری تحت‌فشار دارند به پنل خورشیدی با تسهیلات مکانیزاسیون تجهیز می‌شوند.
وی اجرای پنل‌های خورشیدی را برای شهرستان بسیار حائز اهمیت دانست و خاطرنشان کرد: این را قبول نداریم که کشاورز باید برق تولید کند، کشاورز برای اینکه بتواند تولید خوبی داشته باشد باید تمامی زیرساخت‌های آب، برق و سایر امکانات برایش مهیا شود.
مدیر جهاد کشاورزی بردسکن گفت: گرچه کشاورزان تولید کننده برق نیستند و نباید دغدغه تأمین برق داشته باشند، اما برای رفع ناترازی و جلوگیری از خسارت و کمک به دولت پای کار آمدند.
بر اساس آنچه اعلام شده اگر پنل‌های خورشیدی در این شهرستان نصب نشود و خاموشی‌ها ادامه یابد همانند سال اول حدود ۴ هزار میلیارد تومان به حوزه باغی خسارت وارد می‌شود، البته سال قبل هرچند افزایش گرما و کاهش بارندگی را داشتیم اما چون برخی پنل‌ها را نصب کردند میزان خسارت به ۳ هزار میلیارد تومان رسید.
مسروری در ادامه از سوختن ۲۵ پمپ چاه موتور امسال به دلیل قطع برق خبر داد و گفت: متأسفانه خسارت‌های بسیاری داریم که می‌طلبد همه متولیان کمک کنند و در کنار کشاورزان قرار گیرند تا رفع ناترازی را داشته باشیم و از خسارت‌های بیشتر جلوگیری کنیم.
وی با اشاره به اینکه تمامی مرغداری‌ها، دامداری‌ها و گلخانه‌ها و استخرهای شیلات این آمادگی را دارند که از پنل خورشیدی استفاده کنند تمامی مرغداری‌ها، دامداری‌ها و گلخانه‌ها و استخرهای شیلات این آمادگی را دارند که از پنل خورشیدی استفاده کنند، افزود: گرچه باید رفع ناترازی داشته باشیم و مصرف برق را کنترل کنیم اما مشکل اصلی آب هم است که توصیه می‌شود کشاورزان در اجرای سیستم‌های آبیاری متناسب با محصولات زراعی و باغی همکاری کنند.
مسروری با بیان اینکه تاکنون در سطح ۷۰۰ هکتار آبیاری زیرسطحی اجرا شده است، افزود: برای آبیاری زیرسطحی در روستای قوژدآباد با همکاری بنیاد برکت ۱۹ پرونده برای ۳۰ هکتار بالغ‌بر ۳ میلیارد تومان تسهیلات داده شده است. امیدواریم در حوزه بهره‌وری آب هم شاهد شکوفایی باشیم.
طی یک سال اخیر نصب پنل‌های خورشیدی در برخی باغ‌های منطقه ترشیز شروع شد و انتظار می‌رود انقلاب خورشیدی در مزارع و باغ‌های این منطقه، به شکل مناسب محقق شود و در سال‌های آتی، این مشکل در تابستان را شاهد نباشیم.
می‌طلبد برای رفع مشکلات پیش روی کشاورزان دولت نسبت به در اختیار گذاشتن تسهیلات ارزان قیمت اقدام کند و این تضمین را به کشاورزان بدهد که در صورت نصب پنل‌های خورشیدی از لیست خاموشی‌ها حذف خواهند شد تا رغبت بیشتری نسبت به انجام این طرح در بین کشاورزان ایجاد شود.
انتهای پیام