پریسا ارجمندی روانشناس کودک و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد:بی‌اختیاری ادرار، که می‌تواند به صورت شب‌ادراری، روزادراری یا ترکیبی از این دو دیده شود، معمولاً به زمان از پوشک گرفتن کودک برمی‌گردد؛ تعیین زمان مشخص برای از پوشک گرفتن دشوار است، زیرا عوامل متعددی در این فرآیند مؤثرند.
وی ادامه داد:برای موفقیت در این امر، ابتدا باید کودک از لحاظ فیزیولوژیک و جسمانی آمادگی لازم را کسب کرده باشد و دومین موضوع این است که کودک باید توانایی ابراز نیازهای خود را داشته باشد و بتواند بگوید که نیاز به دستشویی دارد.
وی افزود:از حدود دو سالگی به بعد، طبیعی است که بخواهیم کودک را از پوشک بگیریم؛ معمولاً این فرآیند در سنین دو سال و چهار ماه تا سه سالگی انجام می‌شود و هرچه سن کودک بیشتر شود، این موضوع چالشی‌تر خواهد بود.
این روانشناس عنوان کرد:والدین معمولاً در شب با مشکلات بیشتری مواجه می‌شوند؛بی‌اختیاری ادرار زمانی مطرح می‌شود که کودک به مدت سه ماه مداوم، حداقل دو بار در هفته دچار این مشکل شود و حداقل سن کودک پنج سال باشد.
ارجمندی با بیان اینکه عوامل مؤثر بر بی‌اختیاری ادرار شامل عوامل هیجانی، فیزیولوژیک و یادگیری است،گفت:مهم‌ترین عامل، عوامل هیجانی است که می‌تواند شامل اضطراب کودک در موقعیت‌های مختلف، تعارضات خانوادگی و عدم رابطه خوب بین والد و کودک باشد؛ این عوامل هیجانی نقش پررنگی در این موضوع دارند.
وی افزود:عامل دوم، فیزیولوژیک است که به آمادگی جسمانی کودک و وجود نقص در سیستم ادراری یا عفونت ادراری مربوط می‌شود.
این روانشناس با بیان اینکه عامل سوم،یادگیری است، اعلام کرد: والدین ناآگاه و بی‌دانش ممکن است زمان مناسبی برای از پوشک گرفتن انتخاب نکنند، مانند والدین وسواسی که به دلیل نگرانی از کثیف شدن خانه، دیرتر یا زودتر کودک را از پوشک می‌گیرند.
ارجمندی بیان کرد:برای درمان بی‌اختیاری ادرار در کودک، ابتدا باید از والدین به عنوان درمانگران مصاحبه گرفته شود؛ این مصاحبه باید در اتاق درمان انجام گیرد و شامل پرسش‌هایی درباره وضعیت بدنی کودک، وجود عفونت یا مشکلات دیگر باشد.
وی افزود:همچنین، عوامل دیگری مانند درگیری‌های خانوادگی، تغییر محل زندگی، تغییر مدرسه و فوت عزیزان نیز می‌توانند در این موضوع مؤثر باشند؛ در نهایت، توجه والدین به کودک و زمان صرف شده برای او و مراحل از پوشک گرفتن نیز باید مورد بررسی قرار گیرد.
این روانشناس اظهار کرد:اگر بخواهیم درباره بهترین روش برای از پوشک گرفتن که مستقیماً با بی‌اختیاری ادرار مرتبط است، صحبت کنیم، در ابتدا باید کودک از لحاظ فیزیولوژیکی آماده باشد. چطور می‌توانیم متوجه شویم که کودک آماده است؟برای این منظور، یک جدول پایش تهیه می‌کنیم؛ در این جدول، ایام هفته را نوشته و ساعت‌ها را از ۸ صبح تا ۸ شب به صورت نیم‌ساعته ثبت می‌کنیم.
ارجمندی تصریح کرد:والدین باید به مدت یک هفته زمان‌هایی که پوشک کودک خیس است را یادداشت کنند. همچنین، هر بار که کودک مایعات می‌نوشد نیز باید ثبت شود.
وی ادامه داد: اگر متوجه شویم که میزان خیس بودن و خشک بودن پوشک یک الگوی منظم دارد، این نشان‌دهنده آمادگی کودک است و می‌توانیم در این الگو هر یک ساعت یک بار مایعات به کودک بدهیم.
این روانشناس ابراز کرد:پس از اینکه الگو منظم شد، مرحله پوشک گرفتن آغاز می‌شود؛ برای این کار، یک صندلی یا توالت کوچک در گوشه‌ای از توالت قرار می‌دهیم تا این مکان برای کودک خوشایند باشد.
وی افزود:باید به این نکته توجه کنیم که حضور کودک در توالت افراطی نشود و حداکثر به مدت ده دقیقه در آنجا بماند تا تعادل حفظ شود.
ارجمندی تاکید کرد:همچنین، باید از انگیزه و نگرش والدین مطلع باشیم که چرا به روانشناس مراجعه کرده‌اند؛دلایل مختلفی مانند تمسخر دیگران یا کثیف کردن مداوم ممکن است وجود داشته باشد.
وی ادامه داد:موضوع بعدی، مشاهده رفتار والد و کودک است؛در اتاق درمان، از والد و کودک می‌خواهیم با هم تعامل کنند تا بتوانیم از نحوه تعامل آن‌ها اطلاعات کافی کسب کنیم.
این روانشناس عنوان کرد:مداخلات درمانی برای بی‌اختیاری ادرار، پس از انجام بررسی‌های پزشکی، به کودک آموزش می‌دهد که زمانی که احساس می‌کند ادرار دارد، باید ادرار خود را به مدت ده دقیقه نگه دارد؛هر دو تا سه روز، این زمان را به ده دقیقه اضافه می‌کنیم تا به نیم ساعت برسد.
وی افزود:در زمان عصر و شب، مصرف مایعات کودک را کاهش می‌دهیم. این کار باعث کنترل شبانه می‌شود و حجم ادرار کاهش می‌یابد.
این روانشناس گفت: نباید به خاطر بی‌اختیاری ادرار کودک را تنبیه یا سرزنش کرد، زیرا این کار استرس را افزایش می‌دهد و بی‌اختیاری ادرار را نیز تشدید می‌کند.
وی افزود:برای تقویت مثانه، از کودک می‌خواهیم در طول روز ورزش کگل را انجام دهد. این ورزش می‌تواند به کودک کمک کند؛ به این صورت که هر روز ۱۵ تا ۲۰ مرتبه عضلات لگن را منقبض کرده و سپس بعد از ۷ شماره رها کند.
ارجمندی تصریح کرد:اگر علت بی‌اختیاری ادرار ترس باشد، مانند ترس از تاریکی، ازحساسیت‌زدایی منظم به عنوان درمان استفاده می‌کنیم و به تدریج کودک را به محیط کم‌نوری که با ادرار مرتبط است، عادت می‌دهیم.
وی در پایان بیان کرد:در مواقع شدید، استفاده از دارو برای بی‌اختیاری ادرار مناسب است؛ این داروها حتماً باید زیر نظر پزشک مصرف شوند و به صورت خوراکی تجویز گردند. همچنین، برخی وسایل مانند اسپری و داروهای خوراکی وجود دارد که باید تحت نظر روانپزشک مصرف شوند.
انتهای پیام