«خلیل کمربیگی» در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: فرهنگ رانندگی، گونه‌ای از فرهنگ رفتاری شهروندان است که به‌عنوان بخشی از فرهنگ عمومی در هنگام رانندگی انجام می‌شود. در نگاه کلی‌تر، رفتار رانندگان پیوند زیادی با شهروندمداری، قانون‌مداری، انسان‌مداری، مسئولیت‌پذیری و احترام به حقوق دیگران داشته و به‌عنوان شاخصی برای ارزیابی توسعه فرهنگی و اجتماعی یک جامعه به‌حساب می‌آید.
این دانش‌آموخته جامعه‌شناسی گفت: فرهنگ رانندگی، درعین‌حال که یک فرهنگ به‌حساب می‌آید، خود متشکل از خرده‌فرهنگ‌های دیگری چون خرده‌فرهنگ زیست‌محیطی، خرده‌فرهنگ ایمنی، خرده‌فرهنگ حمل‌ونقل عمومی و امثال آن است، اما در ارتباط با فرهنگ عمومی، یک خرده‌فرهنگ به‌حساب می‌آید و ذیل فرهنگ کلی یک جامعه قرار می‌گیرد.
این پژوهشگر اجتماعی ادامه داد: این خرده‌فرهنگ دارای ارزش‌ها، هنجارها، باورها و نگرش‌های خاص خود است که متشکل از رانندگان و وسایل نقلیه عمومی و خصوصی است. این ارتباط بین خرده‌فرهنگ رانندگی با فرهنگ کلی یک جامعه به گونه‌ای است که از رفتار رانندگان به‌عنوان شاخصی برای ارزیابی فرهنگ کلی یک جامعه استفاده می‌کنند و از روی رفتار رانندگان و شیوه رانندگی، به وضعیت فرهنگ کلی در یک جامعه پی می‌برند.
وی گفت: یک ناظر و ارزیاب بیرونی می‌تواند با تحلیل و ارزیابی رفتار رانندگان به برخی از شاخص‌های فرهنگ عمومی در استان دست یابد. به‌عنوان نمونه می‌توانیم از روی شیوه رانندگی در ایلام، میزان احترام به حقوق دیگران، میزان پایبندی به قوانین و مقررات در جامعه، وضعیت آستانه تحمل مردم و تاب‌آوری ساکنان، آرامش، صبر و بردباری و امثال آن را در بین آنها تحلیل و ارزیابی کنیم.
این دانش‌آموخته جامعه‌شناسی ادامه داد: رانندگی در ایلام متأثر از عوامل مختلفی است، بخشی ناشی از تأثیر مستقیم فرهنگ عمومی است، وقتی در یک جامعه کمتر به قوانین و مقررات پایبندی نشان داده می‌شود، وقتی روحیه تعامل و مدارا در فرهنگ عمومی پایین است، وقتی قانون‌گذاران خود کمتر به قوانین و مقررات وضع‌شده عمل می‌کنند، طبیعی است میزان پایبندی به قانون و رعایت مقررات در بین مردم عادی نیز پایین باشد.
کمربیگی تاکید کرد: از سوی دیگر، در برخی از فرهنگ‌ها، به‌ویژه مناطق سنتی، برخی رفتارها مورد تحسین قرار می‌گیرد به‌عنوان مثال در بیشتر اوقات دیده می‌شود وقتی فردی، مثلاً یک فرد مسن یا خانم، با آرامش در خیابان رانندگی می‌کند، مورد تمسخر دیگر رانندگان قرار می‌گیرد و برخی با بوق زدن به او معترض می‌شوند همین رفتار بیانگر آن است که در این فرهنگ، شیوه رانندگی، گونه‌ای از قدرت‌نمایی، زورآزمایی، نماد مهارت و نمایش قدرت بوده و سایر رانندگان را به انجام رفتارهای خطرناک در حین رانندگی تشویق می‌کند.
وی افزود: البته یکسری عوامل دیگر بر شیوه رانندگی در ایلام تأثیرگذارند که نیاز به واکاوی دارند به‌عنوان نمونه، میزان سرمایه اجتماعی به همراه شاخصه‌هایی چون مشارکت اجتماعی، اعتماد بین فردی و اعتماد به نهادها، ارتباط و تعامل ساکنان با یکدیگر، همچنین مشکلات اقتصادی که رانندگان دارند و حتی شرایط جغرافیایی و کوهستانی بودن منطقه، همه به نوعی بر فرهنگ رفتاری رانندگان تأثیرگذار هستند.
این پژوهشگر اجتماعی تصریح کرد: برای اصلاح و بهبود فرهنگ رانندگی در ایلام، به اقدامات مختلفی نیاز است. یکی از نخستین اقدامات، بحث آموزش است. آموزش باید از خانواده و کودکستان آغاز و تا مجالس، نهادهای مدنی و مساجد نیز کشیده شود. مدارس، دانشگاه‌ها، دستگاه‌های اجرایی، صداوسیمای ملی و محلی، شبکه‌های اجتماعی مجازی و امثال آنها باید این آموزش را جدی گرفته و به ارتقاء آگاهی‌های عمومی در زمینه شیوه رانندگی کمک کنند.
کمربیگی افزود: برخی از تخلفات و ناهنجاری‌ها در رفتار رانندگی، متأثر از کمبود یا فقدان زیرساخت‌های لازم است، کمبود پارکینگ عمومی در شهر ایلام و سایر شهرهای استان بر افزایش تخلفات تأثیر گذاشته است. بنابراین با ایجاد پارکینگ‌های عمومی در مناطق شهری، به‌ویژه در محلات شلوغ و پرتردد، می‌توان به کاهش ناهنجاری‌ها در رفتار رانندگی کمک کرد. علاوه بر این نقص بهبود روشنایی جاده‌های برون‌شهری و معابر تاریک کمک زیادی به بهبود رفتار رانندگی در ایلام می‌کند.
وی ادامه داد: در حال حاضر، وضعیت جاده‌های برون‌شهری در شب بسیار تاریک و به اصطلاح محلی آن «زلمازاکان» است. دیده شده اغلب رانندگان غیربومی وقتی شب‌ها در جاده‌های برون‌شهری ایلام رانندگی می‌کنند، از نبود چراغ‌های روشنایی مناسب در جاده‌ها شکایت دارند.
این دانش‌آموخته جامعه‌شناسی تأکید کرد: همچنین کمبود تابلوها و علائم رانندگی، دوربین‌های کنترل سرعت و تخلفات، پلیس و نبود برخورد جدی با تخلفاتی مانند پارک دوبل، سد معبر و ... به‌ویژه در مناطق شهری مزید بر علت بوده است.
وی گفت: بنابراین می‌توان با بهبود زیرساخت‌ها، تقویت نظارت، استفاده از فناوری‌های نوین، بهبود حمل‌ونقل عمومی و احداث مسیرهای مناسب برای تردد وسایل نقلیه و البته الگوسازی و معرفی الگوهای مثبت رانندگی در جامعه نسبت به اصلاح و تقویت فرهنگ رانندگی اقدام کرد. البته اصلاح این فرهنگ، نیازمند همراهی و همکاری مردم، رسانه‌ها و دستگاه‌های مسئول بوده تا شاهد بهبود و اصلاح فرهنگ رفتاری رانندگی در ایلام باشیم.
انتهای پیام