هیدج، شهری کوچک در استان زنجان، با جمعیت اندک خود توانسته است نامی بزرگ در صنعت تولید کفش ایران به دست آورد. این شهر به دلیل کیفیت بالا، مهارت متخصصان و تجربه دیرینه در تولید انواع کفش، به‌ویژه کفش‌های مردانه، به یکی از مراکز اصلی تولید کفش در کشور تبدیل شده است.
پیشینه تولید کفش در هیدج
تولید کفش در هیدج سابقه‌ای طولانی دارد و به یکی از مهم‌ترین حرفه‌های مردم این شهر تبدیل شده است. این صنعت ابتدا در کارگاه‌های کوچک خانگی آغاز شد و به مرور زمان با توسعه ابزارها و فناوری‌ها، شکل صنعتی‌تری به خود گرفت. امروزه هیدج نه تنها نیازهای بازار داخلی بلکه بازارهای خارجی را نیز تأمین می‌کند.
شروع تولید کفش در شهر هیدج با همت دو شخص بنام رمضان‌علی دهقانی و علی عسگری راه اندازی شد. ای دو فرد سال‌ها دور از دیار خود، در تولیدهای کفش در تهران مشغول به کار بودند. بعد از حرفه‌ای شدن در کار کفاشی، تصمیم گرفتند به شهر خود بازگردند و در اوایل دهه پنجاه خورشیدی اولین کارگاه کفش را در شهر هیدج راه‌اندازی کردند. این دو شخص با رونق کارگاه کوچکشان باعث ایجاد انگیزه و الهام بخشی جوانان هیدجی شدند.
در حال حاضر بیش از ۳۰۰ کارگاه و واحد تولیدی کفش در هیدج فعالیت دارند که بخش قابل توجهی از نیاز بازار داخلی را تأمین می‌کنند. این واحدها علاوه بر تولید کفش بچه‌گانه به تولید کفش‌های ورزشی و راحتی نیز پرداخته‌اند. صنعت کفش در هیدج توانسته است برای بیش از ۵ هزار نفر به طور مستقیم و غیرمستقیم شغل ایجاد کند.
چالش‌ها و فرصت‌ها
تولیدکنندگان کفش در هیدج با چالش‌هایی مانند افزایش قیمت مواد اولیه، رقابت با محصولات وارداتی و کمبود حمایت‌های دولتی مواجه‌اند. با این حال، صادرات به کشورهای همسایه و استفاده از فناوری‌های نوین می‌تواند فرصت‌های خوبی برای توسعه این صنعت ایجاد کند.
یکی از راهکارهای اصلی توسعه صنعت کفش در هیدج تقویت صادرات است با توجه به کیفیت بالای محصولات، بازارهای خارجی به‌ویژه کشورهای همسایه ظرفیت بالایی برای صادرات دارند. همچنین حمایت دولتی با ارائه تسهیلات مالی، کاهش هزینه‌های تولید و حمایت از برندهای داخلی می‌تواند تولیدکنندگان را تقویت کند.
استفاده از فناوری‌های نوین با به‌کارگیری فناوری‌های پیشرفته در طراحی و تولید کفش که می‌تواند رقابت‌پذیری را افزایش دهد و همچنین برندسازی و بازاریابی با معرفی برندهای محلی به‌صورت حرفه‌ای و ایجاد شبکه توزیع گسترده‌تر، سهم بازار را افزایش خواهد داد از دیگر راهکارهای توسعه این صنعت در هیدج است.
بررسی وضعیت صادرات کفش هیدج
یکی از نقاط قوت صنعت کفش در هیدج، توانایی صادرات به کشورهای منطقه است. کیفیت بالای تولیدات و قیمت رقابتی، این شهر را به یکی از مراکز تأمین کفش در کشورهای همسایه مانند عراق، افغانستان و کشورهای حوزه خلیج فارس تبدیل کرده است. با این وجود، مشکلاتی مانند هزینه‌های بالای حمل ونقل، نبود برندهای معتبر بین‌المللی و رقابت شدید با تولیدکنندگان سایر کشورها، موانعی هستند که باید برطرف شوند.
برای افزایش توان صادراتی، توجه به نکاتی از جمله تأمین مواد اولیه باکیفیت ضروری است به طوری که واردات مواد اولیه با تعرفه‌های مناسب و تسهیل دسترسی به آن‌ها، به افزایش رقابت‌پذیری محصولات کمک می‌کند همچنین رعایت استانداردهای جهانی در طراحی و تولید کفش می‌تواند راه را برای حضور در بازارهای جدید باز کند.
از دیگر مواردی که می‌تواند در توسعه کفش هیدج کمک کننده باشد می‌توان به تبلیغات و برندسازی به وسیله شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی و تبلیغات حرفه‌ای که نقش مهمی در معرفی کفش هیدج ایفا می‌کند اشاره کرد.
نقش نیروی انسانی در تولید کفش هیدج
یکی از مزیت‌های بزرگ هیدج در تولید کفش، وجود نیروی کار ماهر و باتجربه است. صنعت کفش در این شهر به نوعی میراث خانوادگی تبدیل شده و بسیاری از تولیدکنندگان، این حرفه را از نسل‌های پیشین خود آموخته‌اند. با این حال، نیاز به آموزش‌های تخصصی و آشنایی با فناوری‌های جدید، یکی از الزامات اصلی برای ارتقای مهارت‌های نیروی انسانی و افزایش بهره‌وری است.
راه‌اندازی شهرک صنعتی تخصصی کفش از نیازهای توسعه این صنعت در هیدج
یکی از پیشنهادهای مطرح‌شده در سال‌های اخیر، ایجاد یک شهرک صنعتی تخصصی برای تولید کفش در هیدج است. این شهرک می‌تواند امکاناتی نظیر خطوط تولید پیشرفته، آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت و مراکز توزیع را در اختیار تولیدکنندگان قرار دهد. همچنین تجمیع کارگاه‌های کوچک در یک مجموعه صنعتی می‌تواند به کاهش هزینه‌های تولید و افزایش بهره‌وری منجر شود.
نقش دولت در حمایت از تولیدکنندگان کفش
برای توسعه صنعت کفش هیدج، دولت می‌تواند نقش حمایتی مهمی ایفا کند. از جمله اقدامات مفید در این زمینه می‌توان به ارائه تسهیلات مالی و وام‌های کم‌بهره برای ارتقای تجهیزات و توسعه کارگاه‌ها، کاهش تعرفه‌های واردات مواد اولیه برای دسترسی بهتر تولیدکنندگان به مواد اولیه باکیفیت و ارزان، حمایت از صادرات از طریق کاهش عوارض گمرکی و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای حمل‌ونقل محصولات به بازارهای خارجی. و ایجاد آموزشگاه‌های تخصصی برای به‌روز کردن دانش فنی و مهارت‌های کارگران و مدیران اشاره کرد.
هیدج با ظرفیت‌های غنی در صنعت کفش‌سازی، نمونه‌ای موفق از یک شهر کوچک با تأثیر اقتصادی بزرگ است. این شهر می‌تواند با استفاده از برنامه‌ریزی دقیق، حمایت‌های دولتی و نوآوری در تولید، به یکی از قطب‌های جهانی تولید کفش تبدیل شود. سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های تولیدی و صادراتی، آموزش نیروی انسانی و برندسازی حرفه‌ای، کلیدهایی هستند که می‌توانند درخشش بیشتری به نام هیدج در عرصه تولید کفش بدهند.
یادداشت از: زهرا فتحی
انتهای پیام