محمدجواد محمودی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به سالخوردگی جمعیت و پیامدهای اجتماعی و اقتصادی آن اظهار کرد: سالخوردگی فرآیندی است که از طریق آن نسبت افراد مسن در جمعیت افزایش یافته و نسبت افراد جوان کاهش می‌یابد که عامل اصلی تغییرات ساختار سنی و سالخوردگی، «کاهش باروری» است.
وی ادامه داد: در واقع زمانی که کاهش مرگ و میر در همه سنین رخ می‌دهد، تاثیر کمی را بر ترکیب سنی دارد، اما کاهش مرگ و میر در سال‌های پایانی زندگی می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر سالخوردگی داشته باشد. مکانیزم این فرایند به این صورت است که با توسعه اقتصادی ـ اجتماعی و بهبود شرایط بهداشتی، مرگ و میر کاهش یافته و امید زندگی افزایش می‌یابد و لذا تعداد بیشتری از افراد به سنین بالاتر می‌رسند و زمانی که این فرآیند با کاهش باروری همراه باشد، تغییر ساختار سنی را در پی دارد.
رئیس موسسه تحقیقات جمعیتی کشور گفت: به این صورت که با پایین آمدن باروری، سهم افراد جوان در جمعیت کم می‌شود و طی زمان وزن جمعیت از گروه‌های سنی جوان به گروه‌های سنی بالاتر منتقل شده و نسبت افراد سالخورده به کل جمعیت، رو به افزایش می‌گذارد. در واقع می‌توان گفت که سالخوردگی جمعیت محصول گذار جمعیتی است.
محمودی در ادامه به وضعیت جمعیت افراد بالای ۶۵ سال در جهان اشاره کرد و گفت: در سال ۲۰۱۹، ۷۰۳ میلیون نفر ۶۵ سال یا بیشتر در جهان وجود داشت. پیش‌بینی می‌شود تعداد افراد مسن در سال ۲۰۵۰ دو برابر شود و به ۱.۵ میلیارد نفر برسد. در سطح جهان، سهم جمعیت بالای ۶۵ سال از ۶ درصد در سال ۱۹۹۰، به ۹ درصد در سال ۲۰۱۹ افزایش یافته است و پیش‌بینی می‌شود که این نسبت تا سال ۲۰۵۰ به ۱۶ درصد افزایش یابد، به طوری که از هر ۶ نفر در جهان یک نفر ۶۵ سال یا بیشتر سن خواهد داشت.
وی با بیان اینکه سرعت پیری جمعیت در شرق و جنوب شرق آسیا سریع‌ترین سرعت را تجربه می‌کند، یادآور شد: حدود یک نفر از هر سه فرد مسن امروز و در سال ۲۰۵۰ در آسیای شرقی و جنوب شرقی زندگی می‌کند. با افزایش سن جمعیت، سهم افراد در سن کار (۲۵ تا ۶۴ سال) و مسن‌تر (۶۵+ سال) افزایش می‌یابد، در حالی که سهم کودکان (۰ تا ۱۴ سال) و جوانان (۱۵ تا ۲۴ سال) کاهش می‌یابد.
رئیس موسسه تحقیقات جمعیتی کشور در ادامه با اشاره به سرعت افزایش سالمندی جمعیت در ایران، تصریح کرد: درحالیکه در آبان‌ماه سال ۱۳۸۵، ۵ میلیون و ۱۲۱ هزار و ۴۳ سالمند ۶۰ ساله به بالا در کشور وجود داشت این رقم در سال ۱۳۹۵ به ۷ میلیون و ۴۱۴ هزار و ۹۱ نفر رسیده است. به عبارتی با رشد ۱.۲۴ درصدی کل جمعیت کشور در آخرین سرشماری، جمعیت سالمندان با رشد ۳.۶۲ درصدی با سرعتی معادل پنج برابر رشد کل جمعیت کشور در حال افزایش است.
به گفته وی، در ایران در سال ۲۰۱۵ (۱۳۹۴) حدود ۱۰ درصد جمعیت بالای ۶۰ سال سن داشتند. در ۳۵ سال آینده یعنی سال ۲۰۵۰ (۱۴۲۹) درصد سالخوردگی جمعیت ایران به ۳۳ درصد افزایش خواهد یافت.
رئیس موسسه تحقیقات جمعیتی کشور بیان کرد: نسبت افراد سالخورده بالای ۶۰ سال در حال حاضر فقط در کشور ژاپن بیش از ۳۰ درصد است، اما در اواسط قرن حاضر بسیاری از کشورها نسبت‌های مشابه ژاپن در سال ۲۰۱۲، را تجربه خواهند کرد که این کشورها در اروپا و شمال آمریکا، همچنین شیلی، چین، ایران، کره جنوبی، فدراسیون روسیه، تایلند و ویتنام را شامل می‌شود.
بنابر اظهارات محمودی و براساس پیش‌بینی که براساس سناریو حد متوسط سازمان ملل بازنگری شده در سال ۲۰۱۷، انجام شده است، تا سال ۲۰۲۵ نزدیک ۱۲ درصد از کل جمعیت ایران در سنین بالای ۶۰ سال قرار خواهد گرفت و این نسبت تا سال ۲۰۵۰ به ۳۲ درصد خواهد رسید، یعنی کمی کمتر از یک‌سوم کل جمعیت ایران سالخورده خواهند بود و تا سال ۲۰۸۰ به حداکثر حدود ۴۰ درصد خواهد رسید.
انتهای پیام