/دروازه تاریخ/

عبور از دروازه تاریخ با تصرف بیت‌المقدس توسط نظامیان انگلیس

۱۹ آذر ۱۴۰۳ خورشیدی برابر با ۷ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ هجری و ۹ دسامبر ۲۰۲۴ میلادی با مناسبات، اتفاقات و حوادث تاریخی مختلف مصادف است.

به گزارش ایسنا، امروز ۱۹ آذر ۱۴۰۳ خورشیدی به اهم مناسبت‌ها و اتفاقات تاریخی در این روز می‌پردازیم.

انتخابات اولین دوره مجلس خبرگان رهبری- ۱۳۶۱

بر اساس اصل ۱۰۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین وظیفه مجلس خبرگان رهبری تعیین رهبر نظام اسلامی است، نخستین انتخابات این مجلس در شرایطی برگزار شد که کشور در حال جنگ با حکومت عراق و دنیای استکبار بود.

این انتخابات با شرکت مردم در ۱۹ آذر ۱۳۶۱ برگزار شد و نزدیک به ۱۸ میلیون نفر در آن شرکت کردند.

در این دوره ۷۵ نفر از نمایندگان مجلس خبرگان رهبری انتخاب شدند. در نهایت اولین مجلس خبرگان رهبری، در تیر ۱۳۶۲ با پیام امام خمینی(ره) افتتاح شد.

با رحلت امام خمینی(ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران مجلس خبرگان رهبری در جلسه‌ای اضطراری آیت الله  سید علی خامنه‌ ای را به عنوان رهبر جدید ایران انتخاب کردند.

در تقویم شمسی مناسبتهای دیگری چون وعده لغو قرارداد ۱۹۰۷ توسط دولت انگلیس طی نامه‌ای به احمد وثوق الدوله نخست وزیر وقت درباره تمامیت ارضی و استقلال ایران در سال ۱۲۹۷، مرگ سید جلال الدین مؤید الاسلام مدیر روزنامه حبل المتین در دفتر روزنامه اش در کلکته هندوستان و در سال ۱۳۰۹، افتتاح ساختمان کاخ دادگستری با ۵۵۰ اتاق و ۷ حیاط بزرگ بعد از ۸ سال عملیات عمرانی در سال ۱۳۲۵، آزاد اعلام شدن بندر بوشهر به تصمیم دولت در سال ۱۳۳۱، رحلت مفسر قرآن کریم سید حسین اثنی عشری معروف به اعتمادی در سال ۱۳۴۳، افتتاح قطار تهران-یزد در سال ۱۳۴۹، توافق ایران و ابوظبی درباره توسعه روابط بازرگانی دو جانبه در سال ۱۳۴۹، تشکیل جلسه ۴ ساعته شورای امنیت سازمان ملل برای رسیدگی به شکایت پنج کشور عربی عراق، کویت، لیبی، الجزایر و یمن جنوبی  از حضور نیروی دریایی ایران در جزایر بوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک در سال ۱۳۵۰، انتشار بیانیه توسط اتحاد نیروهای جبهه ملی ایران در سال ۱۳۵۶، تظاهرات بزرگ و تاریخی تاسوعای حسینی علیه رژیم استبدادی پهلوی در سال ۱۳۵۷، طرح تشکیل شورای سلطنت توسط آمریکا در سال ۱۳۵۷، تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی به فرمان حضرت امام خمینی (ره) در سال ۱۳۶۳ به ثبت رسیده است.

رویدادهای مهم این روز در تقویم قمری به شرح زیر است:

به دار آویختن دانشمند بزرگ عَینُ‌ القضاتِ همدانی- ۵۲۵

عبداللَّه‌ بن محمدبن علی میانجی همدانی ملقب به عَینُ القضات از بزرگان مشایخ صوفیه، فقیه، ادیب، فاضل و شاعر اوایل قرن ۶ هجری در سال ۴۹۲  در همدان متولد شد. عین القضات شاگرد احمد غزالی و شیخ برکه‌ی همدانی و پیرو مذهب شافعی بود.

عینُ القضات هیچ گاه در بیان عقاید خویش هراسی به خود راه نداد و سرانجام با سعایت و بدگویی مخالفان، متهم به کُفر و دعویِ اُلُوهیت شد و در شب ۷ جمادی الاخر سال ۵۲۵ به دار کشیده شد.

از آثار او یزدان شناخت در مسائل حکمت الهی و علوم طبیعی؛ تمهیدات، در تمهید ۱۰ اصل تصوُّف؛ زُبدةُالحَقایق، رساله‌ای مختصر راجع به علم ذات و صفات خداوندی و مکاتبی که شامل نامه‌های اوست رذا می‌توان برشمرد. نوشته‌های فارسی عَین القُضات مشحون از تعبیرات نَغزِ صوفیانه است.

کلام او پرسوز و گداز بود و تصنُّع و تکلُّف در آثار وی مشاهده نمی‌شد. وی رباعیّاتی عرفانی نیز به زبان فارسی سروده است.

درگذشت قاضی اشرف- ۶۴۳

بهاءالدین ابوالعباس همچون پدرش قاضی فاضل به کار قضاوت در قاهره مشغول بود. وی از هوش سرشاری بهره داشت و در نوشته‌ هایش از سبک پدر خود پیروی کرد.

قاضی اشرف به استماع حدیث از بزرگان آن دوره و هم‌چنین گردآوری احادیث معتبر علاقه‌ خاصی داشت. از میان آثار قاضی اشرف، تنها مجموعه‌ ای از احادیث جمع‌ آوری شده توسط او به صورت نسخه‌ خطی باقی مانده است.

رحلت حاج میرزا ابوعبداللَّه زنجانی- ۱۳۶۰

حاج میرزا ابوعبداللَّه بن میرزا نصراللَّه معروف به شیخ الاسلام زنجانی از علمای قرن ۱۴ هجری قمری است. وی پس از تحصیل ادبیات، فلسفه و کلام نزد میرزا ابراهیم ملکی زنجانی به تهران عزیمت کرد و در آن جا به تکمیل مراتب علمی و اسلامی پرداخت و در سال ۱۳۳۰ به نجف اشرف عزیمت کرد.

وی سفرهایی به فلسطین، قاهره و سوریه داشت و با اساتید و فضلای آن دیار ملاقات‌ کرد. در سفر دوم خود به مصر مورد تجلیل ادبا و فضلای دانشگاه الازهر قرار گرفت.

شیخ الاسلام زنجانی پس از مراجعت به ایران به تدریس تفسیر و فلسفه اشتغال ورزید و سرانجام در ۱۲ تیر ۱۳۲۰ در زنجان دیده از جهان فرو بست.

از آثار وی می‌ توان به اصول القرآن الاجتماعیه، الافکار، تاریخ القرآن و زندگانی محمد(ص) اشاره کرد.

رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی به شرح زیر است:

آغاز جنگ مَدرَس بین انگلیس و فرانسه- ۱۷۵۸

در ۹ دسامبر ۱۷۵۸ جنگ ۱۳ ماهه مَدْرَس که یکی از پر تلفات‌ترین جنگ‌های استعماری میان انگلیس و فرانسه در هندوستان بود، با حمله قوای فرانسه به بندر مدرس که در اشغال انگلیسی‌ها بود، شروع شد و فرانسه با ۳۰۰۰ سرباز در مقابل نیروی ۲۲۰۰۰ نفری انگلیس قرار گرفت که در نهایت فرانسه در ژانویه ۱۷۶۱  به دلیل نرسیدن نیروی کمکی تسلیم انگلیس شد و بدین ترتیب، زمینه برای تثبیت سلطه استعماری انگلیس بر شبه قاره هند هموار شد.

تصرف بیت المقدس توسط نظامیان انگلیس- ۱۹۱۷

در جریان جنگ جهانی اول، نیروهای انگلیس، سربازان عثمانی را در فلسطین شکست دادند و در ۹ دسامبر ۱۹۱۷ بیت‌المقدس را به تصرف خود در آوردند. این شهر اگرچه از لحاظ استراتژیک در جریان جنگ، اهمیت چندانی نداشت، اما سقوط آن، ضربه‌ای سخت بر عثمانی وارد کرد.

انگلیسی‌ها تا اکتبر سال بعد که پیمان متارکه جنگ و سپس قرارداد صلح میان دو طرف امضاء شد، بسیاری از سرزمین‌های خاورمیانه را نیز تصرف کردند.

تصرف فلسطین، توسط نظامیان انگلیس، از آن جهت مهم بود که گام دیگری جهت تحقق مفاد اعلامیه بالفور وزیر امور خارجه انگلیس تلقی می‌شد که یک ماه قبل از آن صادر شده بود. بالفور در این اعلامیه، وعده ایجاد یک دولت یهودی توسط صهیونیست‌ها در فلسطین را داده بود و تسلط انگلیس بر این سرزمین، زمینه عملی شدن این وعده را برای صهیونیست‌ها، فراهم‌تر کرد.

از آن پس، سیل یهودیان از سراسر جهان به این منطقه سرازیر شدند و طی ۳۰ سال پس از آن، این امر تحت نظارت انگلستان که قیمومیت فلسطین را بر عهده داشت صورت گرفت.

با نزدیک شدن زمان اعلام موجودیت رژیم صهیونیستی دولت انگلیس تا روز ۱۳ مه ۱۹۴۸ نیروهایش را از آن سرزمین خارج کرد و فردای آن روز دولت غاصب اسرائیل اعلام موجودیت کرد.

آغاز انتفاضه فلسطین- ۱۹۸۷

کشتار تعدادی از جوانان فلسطینی در ۸ دسامبر ۱۹۸۷ توسط نیروهای ارتش رژیم صهیونیستی، موجب خشم و نفرت مردم فلسطین شد و فردای آن روز، مراسم تشییع پیکر آنان در نوار غزّه، آغازی بر انتفاضه مردم ستمدیده فلسطین شد.

گسترش این اعتراضات به سایر اراضی اشغالی سال ۱۹۶۷ سبب شد تا این قیام‌ها که به انتفاضه موسوم شد همچنان ادامه یابد و ارتش اسرائیل در سرکوب آن ناتوان مانَد. در این خیزش‌ها که تمام اقشار فلسطینی به ویژه جوانان و نوجوانان مشارکت گسترده‌ای داشتند، برای مقابله با نیروهای سرکوب‌گر صهیونیستی تنها از سنگ استفاده می‌شد و به همین جهت این انتفاضه به انقلاب سنگ، معروف شد.

در جریان انتفاضه و در اثر رویارویی روزانه مردم و واکنش وحشیانه نیروهای اسرائیلی روز به روز بر حقانیت فلسطینیان در افکار عمومی جهانیان افزوده می‌شد و بر عکس، رژیم صهیونیستی به انزوای بیشتری دچار شد.

در خلال اولین ماه‌های سال ۱۹۸۸ بسیاری از فلسطینیان ساکن در مناطق اشغالیِ قبل از سال ۱۹۶۷ در اعتصابات و تظاهراتی که توسط رهبری متحد قیام مردمی در سرزمین‌های اشغالی اعلام می‌شد شرکت می‌کردند و این اولین نمونه از اعتراضات سیاسی مشترک در دو سوی مناطق اشغالی بود.

ادامه انتفاضه فلسطین دست‌آوردهایی چون محکومیت جهان رژیم صهیونیستی، شکست طرح‌های ذلت‌ بار سازش با متجاوزان، ایجاد وحدت میان گروه‌ها و طبقات مختلف مردم فلسطین، شکست دستگاه‌ها و سازمان‌های امنیتی و نظامی اسرائیل و ایجاد بحران و رکود اقتصادی در سرزمین‌های اشغالی را به دنبال آورد.

در تقویم میلادی مناسبتهای دیگری چون شکست بنی امیه در اردبیل در سال ۷۳۰، تولد جان میلتون شاعر و نویسنده بزرگ انگلیسی در سال ۱۶۰۸، تولد کارل شیل شیمی‌دان برجسته سوئدی و از بنیان‌گذاران شیمی جدید در سال ۱۷۴۲، تولد "کلود بِرتولِه"، شیمی‌دان برجسته فرانسوی در سال ۱۷۴۸، تأسیس کاخ کِرمْلین در مسکو، مرکز سیاست روسیه در سال ۱۸۴۰، تولد پیوتر کروپوتکین فیلسوف آنارشیست روسی در سال ۱۸۴۲، تولد ژوزف مارْکوارْت خاورشناس برجسته آلمانی در سال ۱۹۳۰، تولد کرک داگلاس بازیگر آمریکایی در سال ۱۹۱۶، تصرف شهر نانجینگ چین توسط ارتش ژاپن در سال ۱۹۳۷ و عضویت امارات در سازمان ملل متحد در سال ۱۹۷۱ به ثبت رسیده است.

انتهای پیام

  • دوشنبه/ ۱۹ آذر ۱۴۰۳ / ۰۷:۳۳
  • دسته‌بندی: سیاست داخلی
  • کد خبر: 1403091812917
  • خبرنگار : 90089