به گزارش ایسنا، نشست «روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور» در محل فرهنگستان علوم برگزار شد. نقشه جامع علمی مجموعه‌ای جامع، هماهنگ، پویا و آینده‌نگر شامل مبانی، اهداف، راهبردها، اقدامات و الزامات تحول راهبردی علم و فناوری مبتنی بر ارزش‌های اسلامی برای دستیابی به اهداف چشم‌انداز ۲۰ ساله کشور است که براساس فرمایشات رهبر معظم انقلاب درخصوص ضرورت جهت‌دهی و شتاب علمی و تولید ثروت از آن تهیه شده است و روزآمدسازی آن، از سمت شورای عالی انقلاب فرهنگی به فرهنگستان علوم واگذار شده است.
در بخشی از این نشست، حسین حیرانی، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات سیاست علمی به تشریح فرایند روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور پرداخت.
*نقشه عملی روزآمد، متناسب با تغییرات علمی کشور
حیرانی، در ابتدای نشست درباره روزآمدسازی نقشه جامع کشور توضیح داد و گفت: «سال گذشته، ماموریت روزآمدسازی نقسه جامع کشور از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به فرهنگستان علوم واگذار شد. از اواخر سال گذشته، ارتباطات اولیه با نهادها و سازمان‌های مرتبط با نظام علم و فناوری کشور، مراکز دانشگاهی و موسسات تحقیقاتی و هیئت‌های اندیشه‌ورز استان‌ها انجام شد و در شهریورماه سال جاری، جلسه‌ای با آن‌ها برگزار شد. در آن جلسه مطرح شد که تا انتهای اسفندماه فرایند تلفیق و یکپارچه‌سازی و و تهیه پیش‌نویس نقشه روزآمد انجام شود و تا پیش از آن یک نسخه روزآمد از نقشه به شورای عالی انقلاب فرهنگی تقدیم شود.»
وی افزود: در بحث مدل‌های مفهومی دو پیشران اصلی برای فرایند روزآمدسازی وجود داشت. تغییراتی که در چهارده سال اخیر کشور انجام شده و تدوبین اسناد بالادستی جدید مانند سیاست‌های کلی علم و فناوری و تغییر ساختارهایی که در حوزه علم و فناوری ایجاد شده است. شکل‌گیری نهادهای جدید مانند معاونت علمی و تصویب قانون جهش دانش که موجب ضرورت پاسخ‌گویی بهتر نسبت به این مسائل علم و فناوری در کشور و روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور شده است.
*مرجعیت علمی و حل مسائل کشور با بهبره‌برداری از علم و فناوری، دو هدف اساسی روزآمدسازی نقشه جامع علمی است
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات سیاست علمی در ادامه با بیان اینکه دو پارامتر مهم در روزآمدسازی نقشه اثرگذار هستند؛ گفت: اول براساس بیانات رهبر معظم انقلاب، مرجعیت علمی است. مرجعیت علمی برای ما بحث اقتدار و قدرت جمهوری اسلامی ایران است که باید حتما از مسیر علم و فناوری عبور کند. دومین مولفه، نقش‌آفرینی علم و فناوری با حل مسائل کلان در کشور است که مطالبۀ همۀ دستگاه‌های کشور و حاکمیت است.
او در خصوص ساماندهی مسائل نظام علم و فناوری ایران اظهار داشت: «در بحث مرجعیت علمی و حل مسائل کشور حتما باید مسائل نظام علم و فناوری در نقشه جامع جانمایی شود. در بند دوم سیاست‌های اقتصاد مقاومتی هم به این مسئله اشاره شده است که باید نظام ملی نوآوری، ساماندهی گردد و فرهنگستان علوم به دنبال تحقق این ساماندهی است. به همین جهت است که تیم‌های مطالعاتی زیادی فعالیت می‌کنند تا در فرآیند به‌روزرسانی به فرهنگستان علوم کمک کنند. فرهنگستان پنج اصل کلی را در این زمینه ابلاغ کرده است که شامل توجه به ارزش‌های بنیادین با تمرکز بر سیاست‌های کلان نظام و بیانیه گام دوم انقلاب، جلب مشارکت حداکثری همه دانشگاه‌ها، استفاده از نخبگان و صاحب‌نظران، استفادۀ حداکثری از مطالعات و پژوهش‌ها و درنهایت توجه به فرایند گفتمان‌سازی عمومی نخبگانی است.»
*حوزه‌های اصلی فعالیت در نقشه روزآمد
حیرانی، ساختار فرایند روزآمدسازی را اینگونه شرح داد: ساختار، مهم‌ترین بخش این فرایند است. شورای عالی انقلاب فرهنگی به‌عنوان اولین سطح و ستاد علم و فناوری، مسئول سیاست‌گذاری‌های اصلی بدنه روزآمدسازی هستند. سطح دوم، شورای راهبری روزآمدسازی است که در فرهنگستان تشکیل شده است که متشکل از مجریان اصلی این فرایند و مسئولین مربوطه در شورای عالی انقلاب فرهنگی است. ذیل شورای راهبردی، کمیسیون تلفیق قرار دارد که پیش‌نویس نقشه را تهیه می‌کنند. پس از آن، دبیرخانه روزآمدسازی است که این هم در فرهنگستان تشکیل شده است. دبیرخانه سه کار اصلی را انجام می‌دهد. ترویج روش‌شناسی و ارتباط با تیم‌های مجری، ترویج گفتمان‌سازی و مدیریت پروژه روزآمدسازی. کمیته علمی هم در این زمینه به فرهنگستان کمک می‌کند.
این عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات سیاست علمی تکمیل ساختار روزآمدسازی نقشه جامع علمی گفت: در سطح اجرا هم مسئولین اجرایی هر بخش دعوت به همکاری شدند و الان در بخش‌های مختلف مشغول به فعالیت هستند؛ از جمله وزارت علوم، معاونت علمی، وزارت بهداشت، بنیاد ملی نخبگان و سایر دستگاه‌ها که به همراه تیم‌های تحقیقاتی کار می‌کنند. تیم‌های تحقیقاتی با محوریت خود دستگاه‌های اجرایی انتخاب شدند. در کنار آن در فرهنگستان علوم شبکه‌ای از مراکز تحقیقاتی و دانشگاه‌های کشور تشکیل شده است که با اتصال به تیم تحقیقاتی مورد نظر متصل می‌شوند تا تیم اجرایی تکمیل شود.
وی گفت: جهت تسهیل روزآمدسازی و براساس نقشه حال حاضر و نیازها و تحولات علم و فناوری در کشور و جهان، این نقشه به بخش‌هایی تقسیم‌بندی شده است که بخش‌های اصلی روزآمدسازی نقشه جامع علمی، علوم پایه، فنی و مهندسی، کشاورزی، علوم انسانی و اجتماعی، علوم پزشکی و سلامت هستند که در سه بستر تعلیم و تربیت، آموزش عالی و اقتصاد دانش‌بنیان قرار دارند. سایر در بخش‌های روزآمدسازی شامل زیرساختی سرمایۀ انسانی علم و فناوری، تعاملات بین‌الملل، تامین مالی و زیرساخت‌های فیزیکی و اطلاعاتی و در لایه حکمرانی تقسیم کار ملی علم و فناوری و مکانیزم پیاده‌سازی نقشه هستند. فرهنگستان اعلام آمادگی می‌کند تا استان‌ها با توجه به ظرفیت استانی و دانشگاهی‌شان به این فرایند بپیوندند تا به تیم‌های مطالعاتی حوزه‌هایی که نام برده شد، متصل شوند.
حیرانی در پایان با اشاره به شیوه تعامل با دبیرخانه روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور، گفت: «در کنار امکان تعامل مستقیم با دبیرخانه روزآمدسازی در فرهنگستان علوم، شیوه دیگری که برای ارتباط اندیشه‌ورزان و نخبگان خصوصا سایر استان‌ها پیش‌بینی شده، صفحه روزآمدسازی نقشه در سامانه هم‌اندیشی شورای عالی انقلاب فرهنگی به نشانی hamandishi.sccr.ir می باشد. دوستان می‌توانند از طریق این صفحه، وارد هر یک از بخش‌های اصلی روزآمدسازی شوند تا موارد مدنظر خود را در قالب های مختلف ارائه نموده و در فرآیند روزآمدسازی نقشه مشارکت نمایند.
انتهای پیام