/دروازه تاریخ/

عبور از دروازه تاریخ با تصویب قانون اساسی

۱۲ آذر ۱۴۰۳ خورشیدی برابر با ۳۰ جمادی‌الاول ۱۴۴۶ هجری و مصادف با ۲ دسامبر ۲۰۲۴ میلادی منشأ مناسبات، اتفاقات و حوادث تاریخی مختلف است.

به گزارش ایسنا، امروز ۱۲ آذر ۱۴۰۳ خورشیدی به اهم مناسبت‌ها و اتفاقات تاریخی این روز می‌پردازیم.

 

تصویب قانون اساسی ایران- ۱۳۵۸

پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران، مجلس خبرگان قانون اساسی کمتر از ۴ ماه قانون اساسی را در ۱۲ فصل و ۱۷۵ اصل تهیه و تصویب کرد و بعد از تایید امام خمینی و دو نفر از مراجع عظام تقلید طی روزهای ۱۰ و ۱۱ آذر ۱۳۵۸ به همه‌پرسی عمومی گذاشته شد.

۹۹.۵ درصد مشارکت کنندگان به آن رأی موافق دادند. پس از آن، حضرت امام این قانون را برای اجرا به دستگاه‌ها ابلاغ کردند.

این قانون دارای ایراداتی بود که در تابستان سال ۱۳۶۸ به ۱۴ فصل و ۱۷۷ اصل اصلاح شد.
 

در تقویم هجری شمسی مناسبت‌های دیگری چون حرکت محمدعلی میرزا ولیعهد مظفرالدین شاه به اتفاق ۴۰۰ نفر از قزاق‌ها، محارم و نزدیکانش از تبریز به سوی تهران در سال ۱۲۸۵، یادداشت شدیداللحن انگلستان به دولت ایران در واکنش به سپردن قزاقخانه ایران به روس‌ها و تشکیل کمیته مشاوره عالی به دستور احمدشاه قاجار برای بررسی و پاسخ به انگلیس در سال ۱۲۹۹، تصویب قانون حفظ آثار ملی در هشتمین دوره مجلس شورای ملی در سال ۱۳۰۹، انتصاب احمد وثوق‌الدوله به ریاست ژاندارمری ایران در سال ۱۳۳۰، نصب و راه‌اندازی نیروگاه ۶ هزار کیلوواتی برق حرارتی تبریز، خریداری شده از شوروی  در سال ۱۳۴۵، انتقال برق از نیروگاه سفیدرود در ۲۴۰ کیلومتری تهران به پایتخت در سال ۱۳۴۵، اعلام نتیجه سرشماری ۲۵ میلیون و ۷۸۹ هزار نفری کشور در سال ۱۳۴۵، افتتاح کارخانه عظیم لوله‌سازی اهواز در سال ۱۳۴۶، استقرار نیروی دریایی ارتش شاهنشاهی در جزایر بوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک موجب خشم حاکم و مردم در کشور قطر و شهر ابوظبی و از بین بردن کلیه تأسیسات بازرگانی ایران در سال ۱۳۵۰ شد، بسته شدن فرودگاه‌های مشهد، اصفهان، کرمانشاه، سنندج، یزد و همدان در اثر سرمای شدید در سال ۱۳۵۴،  اعزام سپاه ۱۰۰ هزار نفری محمدرسول‌الله به جبهه‌های جنگ حق علیه باطل در سال ۱۳۶۵، درگذشت دکتر حیدرعلی هومن پدر علم روان‌سنجی ایران در سال ۱۳۹۱ و درگذشت احسان نراقی مشاور فرح پهلوی و نویسنده و جامعه‌شناس در سال ۱۳۹۱، درج شده است.


رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی به این شرح است:

آتش سوزی هولناک و تخریب نیمی از لندن- ۱۶۶۶

آتش سوزی بزرگ لندن در تاریخ ۲ دسامبر ۱۶۶۶ به طور اتفاقی از نانوایی قصر «چارلز دوم» آغاز شد. با وجودی که این حادثه وحشتناک بدترین آتش‌سوزی تاریخی شهر لندن بود اما موجب از بین رفتن ویروس طاعون که از دو سال قبل در لندن شایع شده بود، شد.

آتش ۴ شبانه‌روز زبانه کشید و به جز شمال شرقی و مناطق دور افتاده غربی لندن را به خاکستر تبدیل کرد. در این حادثه ۸۷ کلیسا از جمله کلیسای جامع «سنت پاول» و حدود ۱۳ هزار ساختمان شهر نابود شد.

بعد پس از آتش‌سوزی، طرح های بسیاری برای بازسازی شهر ارائه شد که بهترین آن طرح معمار بزرگ سر کریستو فررن بود. با این حال بودجه کافی برای پیاده شدن این طرح وجود نداشت.

طرح مذکور به صورت ناقص اجرا شد. خیابان ها عریض‌تر شد، بسیاری از خانه‌ها با آجر ساخته شدند، بازارچه‌ها وسیع‌تر شد و کلیسای جامع سنت پاول و ۴۹ کلیسای دیگر به شکلی زیبا و باشکوه بنا شدند.
 


تاج‌گذاری ناپلئون بُناپارت در فرانسه- ۱۸۰۴

پس از کودتای ناپلئون بُناپارت در ۹ نوامبر ۱۷۹۹ و به دست گرفتن قدرت در کسوت کنسول اول فرانسه، مقدمات امپراتوری خود را به وجود آورد. او بعدها لقب ناجی فرانسه را به خود اختصاص داد.

دومین گام ناپلئون برای رسیدن به قدرت مطلقه، تجدیدنظر در قانون اساسی سال ۱۸۰۰ و تصویب قانون جدیدی در ماه اوت ۱۸۰۲ بود. او در این قانون به عنوان کنسول مادام‌العمر تعیین شد و مجالس قانونگذاری عملا تابع دستوراتش شدند.

ناپلئون ۲ سال بعد تصمیم گرفت به عنوان امپراتور فرانسه، رژیم سلطنتی موروثی را به فرانسه بازگرداند. از این‌ رو پس از انجام مقدمات این تصمیم را به همه‌پرسی عمومی گذاشت که از تصویب مردم گذشت.

او که ایتالیا و مقر حکومت پاپ‌ها را نیز تحت سلطه خود داشت، پاپ را وادار کرد برای حضور در مراسم تاج‌گذاری به پاریس بیاید و با دست خود، تاج امپراتوری فرانسه را بر سرش بگذارد.

در این مراسم که ۲ دسامبر ۱۸۰۴ در کلیسای نوتِردام پاریس برگزار شد، همسر ناپلئون «امپراتوریس» و «ملکه فرانسه» خوانده شد. به این ترتیب دوره جمهوری اول فرانسه که از ۲۲ سپتامبر ۱۷۹۲ پس از الغای رژیم سلطنت، آغاز شده بود به پایان رسید و ۲۶ روز بعد، در ۲۸ دسامبر ۱۸۰۴ این جمهوری رسما پایان پذیرفت.

دوران امپراتوری ۱۰ ساله ناپلئون از سال ۱۸۰۴ تا ۱۸۱۴ دوران فتوحات پی‌درپی و گسترش قلمرو امپراتوری او در سراسر اروپاست.

ناپلئون بعد از فتح هر نقطه‌ یکی از برادران یا بستگانش را به پادشاهی منصوب می‌کرد و قدرت و محدوده امپراتوری اش را توسعه داد.

با این حال وضعیت مذکور دوام چندانی نیافت و با آغاز شکست‌های ناپلئون، وی پس از خلع از قدرت، به یکی از جزایر تبعید شد.
 


آغاز عصر اتم- ۱۹۴۲

اولین پیل هسته‌ای جهان به دنبال تحقیقات شبانه‌روزی و طاقت‌فرسای انریکو فرمی دانشمند ایتالیایی الاصلِ امریکایی در ۲ دسامبر ۱۹۴۲ ساخته شد.

پیل یکی از منابع جریان برق است که بر اثر فعل و انفعالات شیمیایی، تولید برق می‌کند. پیل هسته‌ای وسیله‌ای برای تولید انرژی هسته‌ای به صورت حرارت، تولید مواد شکافت‌پذیر و تولید نوترون‌ها بکار می‌رود.

همچنین ماده‌ای که از شکافت هسته‌ای در رآکتور به کار می‌رود، سوخت هسته‌ای نام دارد. در این پیل، شکافت اتم‌ها باعث تولید فعل و انفعال زنجیره‌ای وسیعی شده و انرژی حرارتی فوق‌العاده‌ای به وجود می‌آورد.

ساخت این پیل اولین قدم برای ساختن بمب هسته‌ای بود و با شکافتن اتم و آزاد کردن نیروی اتم، جهان علم قدم به عصر اتم گذاشت.

با ساخت اولین بمب هسته‌ای و بکارگیری آن علیه دو شهر هیروشیما و ناکازاکی در ژاپن، جنگ جهانی دوم پایان یافت و استفاده ضد بشری از بمب اتم آغاز شد.
 


دو پاره شدن کُره- ۱۹۴۵

با پایان جنگ جهانی دوم و شکست ژاپن که بخش‌هایی گسترده از منطقه شرق آسیا را به تصرف خود درآورده بود، سران متفقین در اجلاس‌های یالتا و پوتسدام به بررسی نحوه اداره جهانِ پس از جنگ پرداختند، اما از همان جلسات نخست مشخص شد که امریکا و شوروی هر کدام به دنبال سهم بیشتر و دامنه گسترده‌تری برای نفوذ و تسلط بر منطقه هستند.

یکی از مناطقی که بنا به خواست سران کشورهای پیروز در جنگ، به دو قسمت تقسیم شد، شبه جزیره کره بود.

در ماه‌های پایانی جنگ جهانی دوم و پس از اعلان جنگ شوروی به ژاپن، نیروهای روسیه ضمن تصرف منچوری، به منطقه کره نیز حمله‌ کردند و تا مدار ۳۸ درجه جغرافیایی پیش رفتند.

از سوی دیگر نیروهای آمریکایی نیز در ۸ سپتامبر ۱۹۴۵ قسمت جنوبی این شبه جزیره را تصرف کردند و در میانه منطقه، با نیروهای شوروی تلاقی کردند؛ بدین ترتیب در ۲ دسامبر همان سال مقدمات تقسیم سرزمین کره فراهم شد و در تاریخ ۲۷ دسامبر در کنفرانس مسکو رسمیت یافت.

کره شمالی و کره جنوبی علی‌رغم به وجود آمدن اتحاد در میان سایر کشورهای دو پاره از جمله ویتنام، آلمان و یمن، همچنان دو کشور مستقل از هم باقی ماندند.
 

قیام فیدل کاسترو- ۱۹۵۶

فیدل کاسترو چریک کوبایی جهت مبارزه با دیکتاتور وابسته به باتیستا به اتفاق عده‌ای از هم‌رزمانش در سال ۱۹۵۳ قیام مسلحانه‌اش را برای آزادی کوبا با حمله به یک پادگان نظامی آغاز کرد، اما سربازان باتیستا این قیام را به شدت سرکوب کردند و کاسترو دستگیر و زندانی شد.

مدتی بعد کاسترو تبعید شد ولی فرار کرد و گروهی جدید گرد آورد و به کوبا بازگشت و در تاریخ ۲ دسامبر ۱۹۵۶ به اتفاق ۸۰ نفر از طرفداران خود، وارد یکی از سواحل کوبا شد. همراهنش به جز ۱۲ نفر کشته یا دستگیر شدند.

بعد از آن کاسترو فعالیت تبلیغی شدیدی علیه حکومت مرکزی به راه انداخت و در مناطق کوهستانی کوبا به نبرد با این دست‌نشانده امریکایی پرداخت.

کاسترو در سال ۱۹۵۸ دستور حمله به مواضع نظامی و حساس پایتخت و سایر شهرهای کوبا را صادر کرد. در نتیجه این حملات، بسیاری از مناطق حساس به تصرف انقلابیون درآمد و باتیستا مجبور شد به پایگاه نظامی امریکا در کوبا پناهنده شود و از آن طریق از کوبا فرار کند.

فیدل کاسترو در فوریه ۱۹۵۹ به نخست‌وزیری و در سال ۱۹۷۶ به ریاست جمهوری کوبا برگزیده شد.

در تقویم میلادی مناسبت‌های دیگری چون: درگذشت گراردوس مرکاتور جغرافی‌دان برجسته بلژیکی در سال ۱۵۹۴، فتح ناپلئون بُناپارت در نبرد تاریخی اوسْتِرلیتْز در سال ۱۸۰۵، اعلام سیاست استعماری امریکا معروف به دکترین مونْروئه در سال ۱۸۲۳، پایان عصر جمهوری دوم فرانسه و آغاز امپراتوری ناپلئون سوم در سال ۱۸۵۲، روز ملی و استقلال امارات متحده عربی و خروج از تحت‌الحمایگی انگلستان در سال ۱۹۷۱، روز جهانی لغو بردگی، بی‌نظیر بوتو نخست‌وزیر پاکستان شد در سال ۱۹۸۸ و پایان درگیری مسلحانه حزب کمونیست مالایا با دولت‌ مالزی به ثبت رسیده است.

انتهای پیام

  • دوشنبه/ ۱۲ آذر ۱۴۰۳ / ۰۷:۰۰
  • دسته‌بندی: سیاست داخلی
  • کد خبر: 1403091107674
  • خبرنگار : 90089