حجتالاسلام والمسلمین مصطفی رضایی، پژوهشگر حوزه مهدویت در گفتوگو با ایسنا بیان کرد: مُحمّد بن مُحمّد بن نُعمان ملقب به (شیخ مفید) از علمای برجسته اسلام است. شخصیت شیخ مفید را از دیدگاههای مختلف میتوان مورد بررسی قرار داد، توقیعات و نامههای امام زمان(عج) در خصوص صفات و شخصیت شیخ مفید جامعترین و کاملترین شیوه شناخت ایشان است.
رضایی اظهار کرد: در تعابیر دینی ما تعبیری تحت عنوان علم لاینفع وجود دارد، علمی که در زمان خود نتواند به مشکلات جامعه خاتمه دهد و راه حلی برای آنها داشته باشد علم لا ینغع شناخته میشود، که این تعبیر از دعای (اللهمّ إنّی أعوذ بک من علم لا ینفع) گرفته شده است؛ امروزه متاسفانه این علم نسبت به زمان گذشته در فضای علمی جامعه اعم از حوزه و دانشگاه بیشتر شده و نگرانیهایی را به دنبال دارد.
این پژوهشگر مهدویت به صفات شیخ مفید اضافه کرد: شیخ مفید به القاب و صفات مختلفی از طرف امام زمان منصوب شده است، این القاب شخصیت شیخ مفید را شخصیت ممتاز و ویژهای در میان سایر علما قرار داده است.
وی ادامه داد: یکی از القابی که امام زمان(عج) به شیخ مفید نسبت دادهاند (الاخ السدید) که در درجه اول به معنای نزدیکی و اعتماد امام به ایشان بوده است. و در معنایی دیگر نشان از ثبات قدم ایشان در مسیر امام عصر(عج) بوده است؛ برادر خطاب کردن شیخ مفید و ملقب شدن ایشان به صفت سدید از جانب امام عصر، حکایت بر ثبات قدم در مسیر ولایت امام زمان دارد.
رضایی ادامه داد: «الولی المخلص فی الدین» یکی دیگر از تعابیری که امام زمان برای شیخ مفید به کار برده و نشان از اخلاص ایشان است، بسیار اهمیت دارد که شخصی درصدد نصرت و یاری امام زمان(عج) و همراهی با ایشان بپردازد و در این مسیر رضایت امام را هدف خود قرار دهد، نه برای جلب توجه و تشویق مردم کاری را انجام دهد.
پژوهشگر مهدویت بیان کرد: ما زمانی که با نگاه عمیق امیال و انگیزههای خودمان را در مسیری که قرار داریم بررسی میکنیم به تدریج به ناخالصیها خودمان پی میبریم و این ناخالصیها سبب میشود زمانی که در مسیر حرکتمان با رفتار نامناسب و ناملایماتی روبرو شویم دچار ضعف شویم. اما کسی که به تعبیر امام عصر «ولی المخلص» باشد پستی و بلندیها او را از نصرت امامش جدا نمیکند.
رضایی ادامه داد: «المخصوص فینا فی الیقین» تعبیر دیگری است که امام زمان برای ایشان استفاده کردهاند، حضرت میفرمایند ای شیخ مفید تو کسی هستی که خداوند ویژگی اختصاصی به تو عطا کرده است.
وی اضافه کرد: در روایت آمده است «إنّ أمرَنا صَعبٌ مُستَصعَبٌ، لا یَحمِلُهُ إلاّ عَبدٌ مؤمنٌ امتَحَنَ اللّه ُ قَلبَهُ للإیمانِ» به معنای اینکه ولایت امر سنگین است و هرکسی نمیتواند آن را به دوش بکشد. کسی نمیتواند در این مسیر پایداری داشته باشد مگر اینکه جزء ملائک مقرب، نبی مرسل و یا بندهای که خداوند قلب آن را با ایمان امتحان کرده است باشد؛ لذا شیخ مفید بندهای هستند که خداوند با ابتلائات قلب ایشان را برای این جایگاه نصرت و یاری امامش آماده کرده است.
این پژوهشگر مهدویت گفت: یکی دیگر از تعبیراتی که امام زمان(عج) در رابطه با امام زمان بیان کردند؛ «ادام الله توفیقک لنصرة الحق» است. شیخ مفید در مقام نصرت امام قرار داشت و امام زمان(عج) از خداوند میخواهد که ایشان را یاری و توفیقاتشان را افزایش دهد. استمرار در این مسیر امری است که در طول تاریخ شامل افراد محدودی شد، زیرا عمدتاً اولویتهای مادی افراد مانع از این شد که توفیق پابرجایی در این زمینه داشته باشند.
رضایی بیان کرد: در یکی از روایات از امام عصر آمده است: از جانب خداوند این اجازه به ما داده شده که شما (شیخ مفید) مشرف شوید به مکاتبه با ما و وظایفی که از جانب ما به شما گفته میشود، لذا طبق این تعبیر شیخ مفید به درجهای رسیده بود که امام عصر ایشان را مأمور به فرماندهی شیعیان میکردند و امام با مکاتبات متعدد هر بار ماموریت جدیدی را به ایشان اعطا میکردند.
این پژوهشگر مهدویت تصریح کرد: یک شخص زمانی میتواند این ماموریتها را از جانب امام انجام دهد که از اصحاب سر امام شود و با انجام این مأموریتها بتواند شیعیان زمان خود را ساماندهی کند و نظمی بر آنها حاکم شود.
وی در پایان بیان کرد: اگر شیخ مفید مفتخر به چنین لقبی از جانب امام زمان(عج) شده است به دلیل این است که معرفت، قلب و عمل خود را برای امام خالص کردن و در نصرت امام به جایگاه بی نظیر در دوران خود رسیده است و تنها نگارش کتاب دلیل شهرت ایشان نیست چرا که افراد متعددی در طول تاریخ بودند که به نگارش کتابهای بیشتری پرداختند اما آن توجهی که امام عصر(عج) به شیخ مفید داشتند نسبت به دیگران نبوده است.
انتهای پیام